Το χασομέρι και οι ευεργετικές του συνέπειες

Για τη φράση «τα φορτώσαμε στον κόκορα» και τη σημασία της (ή μάλλον τις πολλές σημασίες της) έγραφα χθες κι επειδή δεν είχα ακόμα συνέλθει από τα αποκριάτικα… μασκαριλίκια της προτεραίας (χορός μέχρι πέρατος μεσονυκτίου Σαββάτου προς Κυριακή, κάπου στα Μεσόγεια), είπα να μείνω και σήμερα στην αχθοφορία του κόκορα. Αυτουνού που όταν λαλάει μόνος, ξημερώνει κανονικά, ενώ όταν λαλάει με άλλους πολλούς, τότε φαλτσάρει το πράγμα και αργεί να ξημερώσει.

Οι φανατικοί [μας]

Ο συγγραφέας, εδώ ο δημοσιογράφος, δεν είναι για να χαϊδεύει τα αυτιά των μεν ή των δε, ανάλογα με τις διαιρέσεις που επικρατούν στην κοινωνία, στην πολιτική δηλαδή αντιπαλότητα. Μπορεί μερικές φορές να φαίνεται ότι τάσσεται με τη μία διαίρεση και άλλες με την άλλη.

Αυτό δεν είναι μεμπτόν, ότι δηλαδή καλά και σώνει πρέπει να αποφασίσει με ποιους θα είναι πιο ευνοϊκός. Υποχρεωμένος μόνο είναι να στηλιτεύει, εάν έχει αυτήν την ικανότητα [εάν δεν την έχει, οφείλει να την αποκτήσει], κάθε τι που ξεπερνά το μέτρο και την πολιτική «κανονικότητα», ό,τι κι αν σημαίνουν οι όροι.

Το τέλος των οικονομικών

Το 1998, καθώς η ασιατική χρηματοπιστωτική κρίση έβλαπτε τις περισσότερες από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες στον κόσμο και ήταν κάτι σαν γενική δοκιμή της πολύ μεγαλύτερης κρίσης που μια δεκαετία μετά έπληξε όλον τον ανεπτυγμένο κόσμο, ο «New Yorker» έσπευσε σε ένα άρθρο που περιέγραφε τις διεθνείς προσπάθειες διάσωσης να σκιαγραφήσει έναν «έξοχο» διπλωμάτη, έναν άνθρωπο με μεγάλες ιδέες που ως οικονομολόγος αργότερα προστέθηκε στη λίστα των «αρίστων».

Ο προφανής υποτίθεται τότε σοβαρός λόγος για το καλωσόρισμα του Λόρενς Σάμερς, τότε υφυπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ, ήταν η διαδεδομένη αντίληψη ότι διέθετε μια ειδική γνώση που θα έσωζε την Ασία από την κατάρρευση.

Για μια αγκαλιά…

Από το απόγευμα φυσούσε ένας δυνατός νοτιοδυτικός άνεμος. Όλη νύχτα έβρεχε καρεκλοπόδαρα. Ανακάθισε ο κύριος Τ. στο κρεβάτι του, θραύσματα ονείρων κλωθογύριζαν ακόμη μέσα στο κεφάλι του σαν ένα επίμονο σμήνος από μέλισσες. Έσπρωξε τα στρωσίδια του, πήγε να βάλει νερό στην καφετιέρα κι άνοιξε το ραδιόφωνο. Η ραδιοφωνική παραγωγός έλεγε πως «σήμερα είναι η Παγκόσμια Μέρα Αγκαλιάς». Κι εκείνος που αντιπαθούσε σφόδρα όλες αυτές τις «παγκόσμιες μέρες του… οτιδήποτε» άρχισε να μουρμουράει: «Μάλιστα, για κοίτα, πάω να κατουρήσω… Τι; Δεν έχει παγκόσμια μέρα κατουρήματος; Α, πάω να πλυθώ; Τι, δεν έχει παγκόσμια μέρα πλυσίματος; Μμμ, μάλιστα! Χασμουρήματος; Κοψίματος; Βρε δεν μας παρατάτε πρωινιάτικα!».

Αυτή φταίει

Το μέλλον έχει ένα κακό συνήθειο: έρχεται. Το παρελθόν έχει επίσης ένα κακό συνήθειο: επανέρχεται.

Όσο για μας, καθώς βρισκόμαστε κάπου στη μέση, νομίζουμε πως πηγαίνουμε, ενώ απλά ερχόμαστε. Δεν επιστρέφουμε (τουλάχιστον, και ευτυχώς, όχι πάντα). Ερχόμαστε. Τώρα, κοντά σε τι, πλησίον ποιου, αυτό εναπόκειται στον πατριωτισμό μας. Στις συνήθειες, την πίστη, την παιδεία μας, τις μύχιες σκέψεις μας, τις βαθιές μας επιθυμίες.

Ο κίνδυνος της εξημέρωσης

Γίνεται να μαρμαρώσει ο άνθρωπος; Και αν μαρμαρώσει, μπορεί να σκεφτεί, να αισθανθεί, να δει, να ακούσει; Μα γίνονται αυτά τα πράγματα;

Εσείς πόσα χρόνια κλείσατε το 2018;

Κάθε άνθρωπος έχει δύο ηλικίες, τη χρονολογική και τη βιολογική. Ή, αλλιώς, αυτήν που γράφει η ταυτότητα και αυτήν που λέει η καρδιά μας. Χρόνια το ξέρουμε αυτό, όμως τώρα μια Αμερικανίδα καθηγήτρια της Ιατρικής, η Μόργκαν Λιβάιν, το αποδεικνύει επιστημονικά με ένα περίτεχνο σύστημα αλγορίθμων και μια συστηματική έρευνα σε ένα πολυπληθές δείγμα.

Το σχετικό άρθρο της, που παρουσιάστηκε πρόσφατα και στην «Εφημερίδα των Συντακτών», προκάλεσε αίσθηση στην Ελλάδα και παντού.

Εκείνος κι εκείνη

Εκείνος κι εκείνη είναι περίπου πενήντα χρόνια μαζί. Δεν έχουν παιδιά. Κάθε παραμονή Χριστουγέννων ανοίγουν το σπίτι τους. Φίλοι και συγγενείς απολαμβάνουν ένα επικών διαστάσεων τραπέζωμα που έχει γίνει πια παράδοση, με αποτέλεσμα να θυμούνται κάθε χρονιά με φράσεις όπως «ήμουν κι εγώ εδώ τότε στο τραπέζι του '95» ή «θυμάμαι τα Χριστούγεννα του 2000 που είχες φτιάξει τα πιο ωραία γλυκάδια του κόσμου». Τώρα θα νομίζετε ότι εκείνος κι εκείνη μένουν σε κάποιο μεγάλο σπίτι και είναι άνθρωποι με πολλά χρήματα. Όχι. Μένουν στου Γκύζη και το σπίτι τους είναι δεν είναι ογδόντα τετραγωνικά. Είναι πια συνταξιούχοι. Αλλά…

Χριστού-Γέννα

Σκέφτομαι πώς υφαίνεται η γλώσσα της κυριαρχίας μέσα μας. Πως μπορεί να εκπορεύεται από απόμακρους σε σχέση με την καθημερινότητά μας δυνατούς, αλλά βρίσκει οδηγούς και συνοδοιπόρους στους πιο μύχιους διαδρόμους μας. Πως είχαμε την ανάγκη να φτιάξουμε υπερβατικές οντότητες απόλυτου καλού και κακού για να μη δούμε τα κοφτερά θραύσματα και των δύο, την ευθύνη, στις φλέβες μας. Όχι τυχαία οι άνθρωποι έπλασαν τους θεούς και τις θεές τους κατ’ εικόνα και ομοίωσή τους.

Ο πρόσφυγας Χριστούλης

Γεννήθηκα με το χρώμα της σκούρας σοκολάτας. Όσο κι αν ο κόσμος αγαπά τη σοκολάτα, μάλλον αποστρέφεται το χρώμα της. Αλλιώς δεν εξηγείται το γιατί, δεν έφερε κανείς μπαλόνια χρωματιστά στη μαμά μου, όταν ο γιατρός ξετύλιξε το λώρο από το κορμάκι μου. Η πρώτη μου κραυγή στον κόσμο, λιγοστά ακούστηκε στο Χώρο Ταυτοποίησης Προσφύγων του ακριτικού νησιού. Σκεπάστηκε από τον ήχο της δυνατής βροχής πάνω στη στέγη από ντυμένο με νάιλον, χαρτόκουτο.

Λοταρία με πρώτο λαχνό το… αμερικανικό όνειρο

Στην αρχαία Κίνα λέγεται ότι χρησιμοποιούσαν τα έσοδα από λοταρίες για να χρηματοδοτήσουν την κατασκευή του Σινικού Τείχους, ενώ στην αρχαία Ρώμη, διάφορα δημόσια έργα. Στις ΗΠΑ, όπου το τελευταίο τζακ ποτ έφτασε το 1,5 δισεκατομμύριο δολάρια, απλώς αναδιανέμουν τη φτώχεια και την απελπισία τους.

"Η πιθανότητα να κερδίσεις το αμερικανικό λότο είναι οκτώ φορές μικρότερη από την πιθανότητα να σκοτωθείς σε τροχαίο δυστύχημα ενώ πηγαίνεις να αγοράσεις το δελτίο"

Στο συλλογικό υποσυνείδητο της Δύσης, η αποτυχία των λεγόμενων «σοσιαλιστικών καθεστώτων» καταγράφεται συνήθως με εικόνες ανθρώπων που περιμένουν σε ουρές για να προμηθευτούν προϊόντα τα οποία είναι σε έλλειψη. Ελάχιστοι όμως ήταν αυτοί που θα αντιμετώπιζαν τις ουρές που σχηματίστηκαν αυτή την εβδομάδα έξω από τα αμερικανικά «προποτζίδικα» σαν ένα είδος αποτυχίας του καπιταλισμού. Προφανώς, σε αυτή την περίπτωση δεν υπήρξε έλλειψη στα δελτία της λοταρίας.

Μετά τον άνθρωπο... ο υπεράνθρωπος!

Η Jessica Jones όταν ήταν μικρή, επέζησε από ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα που κόστισε τη ζωή σε ολόκληρη την οικογένεια της. Το ατύχημα συνέβη όταν η Jessica μάλωνε με τον αδερφό της κι έτσι αποσπάστηκε η προσοχή του πατέρα της, κάτι που οδήγησε στο τραγικό δυστύχημα, γεγονός που την φόρτωσε με ενοχές. Το αυτοκινητιστικό την τραυμάτισε σοβαρά, όμως κατάφερε να ανακάμψει, ενώ αργότερα αποκαλύφθηκε πως η ανάρρωσή της οφείλεται σε μια μυστηριώδη παραστρατιωτική ομάδα, ονόματι IGH, η οποία με κάποιον τρόπο της έδωσε τις υπερηρωικές της ικανότητες, όπως υπερδύναμη, υπεράλμα και υπερεπούλωση.

Ακατάλληλο. Απαραίτητη η γονική συναίνεση

Ξημερώματα, νύχτα ακόμα, ό,τι έχω βγει για περπάτημα. Ανηφορίζω. Κατηφορίζει. Τον ακούω κάτι να λέει, κάπως δυνατά. «Θα μιλάει στο κινητό», σκέφτομαι. Πλησιάζουμε. Δεν μιλάει στο κινητό. Περπατάει. Παραπατάει. Προσπαθεί να το δείξει στο όρθιο· ότι και καλά μια χαρά είναι. Οπως κάνουμε όλοι, όταν παραπατάμε. Κανένας δεν παραδέχεται ότι συμβαίνει να παραπατάει και πότε πότε. Αλλοι παραπατάνε, όχι εμείς.

Νεάντερταλ με χειρωνακτικές δεξιότητες ενός... ράφτη

"Επιστημονικές ανταποκρίσεις"

Η εικόνα που είχαμε μέχρι σήμερα για τους πιο στενούς εξελικτικά συγγενείς μας, δηλαδή τους Νεάντερταλ, ήταν ότι πρόκειται για ένα «κατώτερο» υποείδος του ανθρώπινου γένους. Υπερβολικά πρωτόγονοι, άσχημοι, με μεγάλες σωματικές ικανότητες αλλά χονδροειδείς και μάλλον ανόητες συμπεριφορές σε σύγκριση με αυτές των σύγχρονων, πιο όμορφων, πιο επιδέξιων και αναμφίβολα πιο ευφυών ανθρώπων, οι Νεάντερταλ ήταν καταδικασμένοι να εξαφανιστούν ή να αφομοιωθούν εντελώς από το νέο, κυρίαρχο είδος ανθρώπων, το δικό μας!

Ο ευγενικός άνθρωπος

Όλο και περισσότερο ψάχνω ευγενικούς ανθρώπους, σαν να είναι είδος υπό εξαφάνιση. Η κυνικότητα με την οποία λειτουργεί συστηματικά, τα τελευταία χρόνια, ο καθημερινός άνθρωπος σβήνει σιγά σιγά την ευγένεια από τους τρόπους του. Ο Επίκουρος είχε πει πως «έναν ευγενικό άνθρωπο πρέπει να τον τιμούμε και να τον έχουμε διαρκώς στα μάτια μας και κατά κάποιον τρόπο να ζούμε και να πράττουμε σαν να ήταν πάντα μπροστά μας…». Να πώς γίνεται κανείς αγενής ή ευγενής, σκέφτομαι. Από αυτά τα οποία έχει μπροστά του στην καθημερινότητά του.

DNA και απολιθώματα ξαναγράφουν τη χρονολογία γέννησης της ζωής

Το πώς και το πότε εμφανίστηκαν πάνω στη Γη οι πρώτες στοιχειώδεις κυτταρικές μορφές ζωής αποτελούσε ένα μεγάλο αίνιγμα για τις επιστήμες της ζωής.

Μέχρι πολύ πρόσφατα τα παλαιότερα απολιθώματα κάποιων βακτηριακών μορφών ζωής χρονολογούνταν στα 3,5 έως το πολύ 3,9 δισεκατομμύρια χρόνια.

Με άλλα λόγια, σύμφωνα με όλα τα μέχρι σήμερα διαθέσιμα τεκμήρια οι πρώτες αρκετά πολύπλοκες κυτταρικές δομές, οι οποίες ήταν σε θέση να ζουν και να αναπαράγονται αυτόνομα, πρέπει να εμφανίστηκαν υπερβολικά γρήγορα, σχεδόν αμέσως αφότου σχηματίστηκε ο πλανήτης μας. Σύμφωνα μάλιστα με την τελευταία σχετική έρευνα, η ζωή εμφανίστηκε πολύ νωρίτερα!

Οι όμορφοι άνθρωποι δεν χάνονται…

Μετά από ένα μεγάλο διάστημα αποχής λόγω προσωπικών δυσκολιών, και αφού άφησα το καλοκαίρι να περάσει προσφέροντας μου έντονες δόσεις μελαγχολίας, επέστρεψα στον αγαπημένο μου μικρό φορητό υπολογιστή. Σε αυτό που αγαπώ και με γεμίζει όσο λίγα πράγματα στην ζωή μου, στην συγγραφή.

Κάθεσαι λοιπόν, σε ένα μικρό καφενέ της Αθήνας, με τον κέρσορα του υπολογιστή να αναβοσβήνει ανυπόμονα, σκέφτεσαι και αναπολείς. Ανθρώπους, καταστάσεις, συναισθήματα, στιγμές που ζεις και έζησες.

Δουλεύοντας με ένα ρομπότ

Τον Ιανουάριο, η Amazon άνοιξε το Amazon Go, ένα high-tech πολυκατάστημα, χωρίς ταμεία και με ελάχιστους υπαλλήλους, στο Σιάτλ. Μοναδική προϋπόθεση για τον καταναλωτή είναι η λήψη μιας εφαρμογής. Οι πελάτες παίρνουν τα προϊόντα που θέλουν και φεύγουν. Δεν χρειάζεται ούτε καν να τα σκανάρουν. Οι κάμερες του καταστήματος καταγράφουν τα προϊόντα στα καρότσια των πελατών και βγάζουν το άθροισμα σε έναν εικονικό λογαριασμό. Το Amazon Go είναι μια ενδιαφέρουσα καινοτομία και την ίδια στιγμή, μια σοβαρή πρόκληση για τους περισσότερους από 3,5 εκατομμύρια Αμερικανούς οι οποίοι εργάζονται ως ταμίες. Πόσο σαρωτικές θα είναι οι αλλαγές που θα επιφέρει η τεχνητή νοημοσύνη στην παγκόσμια αγορά εργασίας και πόσο απέχουμε χρονικά από τη νέα αυτή συνθήκη;

Συνταξιούχε, σφίξε κι άλλο το ζωνάρι…

Ο πατέρας μου, παιδάκι τότε, έζησε τον πόλεμο. Και τον εμφύλιο. Την μπότα του φασισμού και την τρομοκρατία της πείνας. Έζησε το 1-1-4 και τους Λαμπράκηδες. Τη Φρειδερίκη-φρίκη και τον ανύπαρκτο Παύλο. Τον Κοκό και τα διόδια για βασιλόπροικες ή βασιλόπροκες, όπως το εκλάβετε.

Τον Καραμανλή και το Γεώργιο Παπανδρέου, τη χούντα και τη μεταπολίτευση, το ζιβάγκο του Αντρέα, του Γεωργίου Μαύρου την ήττα, το «δε θέλω ου» του Ράλλη, το μουστάκι του Κατσιφάρα, το φουλάρι της Μελίνας να ανεμίζει με φόντο τον Παρθενώνα, του Γεννηματά τις ιδέες και του Τρίτση το σακάκι στον ώμο.

Τον θυμάμαι να κλαίει όταν ο Αντρέας, από το μπαλκόνι, είπε τη σημαίνουσα τότε φράση «Η Ελλάδα, στους Έλληνες».

Μόνο το 0,01% της πλανητικής βιομάζας είναι οι άνθρωποι

Το 80% της βιομάζας της Γης αποτελούν τα φυτά, το 15% τα βακτήρια και το υπόλοιπο 5% περιλαμβάνει άλλους μικροοργανισμούς και τα ζώα. Οι άνθρωποι δεν ξεπερνούν το 0,01%, δηλαδή μόλις το ένα δεκάκις χιλιοστό της πλανητικής βιομάζας, σύμφωνα με την πιο ολοκληρωμένη έως τώρα «απογραφή» της γήινης βιόσφαιρας που έκαναν οι επιστήμονες.