Για περισσότερα από 25 χρόνια, τα ρωμαϊκά λουτρά της Νέας Πέλλας-τα επονομαζόμενα και «Λουτρά του Μεγάλου Αλεξάνδρου»- στέκονταν σιωπηλά, ξεχασμένα, παραδομένα στη φθορά του χρόνου. Ένας χώρος που κουβαλά ιστορία αιώνων είχε μετατραπεί σε ένα αόρατο σημείο του χάρτη, γνωστό μόνο σε λίγους.
Μέχρι πριν από λίγες ημέρες ο χώρος ήταν μια ζούγκλα, τώρα όμως καθαρίστηκε. Τα χόρτα και τα σκουπίδια απομακρύνθηκαν, τα απομεινάρια της εγκατάλειψης , και το μνημείο αποκαλύφθηκε ξανά. Σήμερα, όποιος βρεθεί εκεί αντικρίζει έναν τόπο που, παρά τις πληγές του, διατηρεί ακόμη τη δύναμη και μια σιωπηλή αξιοπρέπεια.
Η εικόνα προκαλεί συγκίνηση και φέρνει πίσω τις αναμνήσεις μιας παλιάς εποχής. Των κατοίκων του χωριού της Νέας Πέλλας που φρόντιζαν για όλα.
Αλλά ταυτόχρονα γεννά ένα ερώτημα που δεν μπορεί να μείνει αναπάντητο.
Θα είναι αυτή η αλλαγή η αρχή ή απλώς μια σύντομη παρένθεση;
Ένας καθαρός χώρος δεν αρκεί. Η ιστορία έχει δείξει πως τα μνημεία δεν σώζονται μόνο με παρεμβάσεις της τελευταίας στιγμής. Σώζονται όταν εντάσσονται ξανά στη ζωή. Όταν οι άνθρωποι περνούν από εκεί, στέκονται, θυμούνται, μιλούν, δημιουργούν. Αν τα λουτρά μείνουν και πάλι μόνα τους, αν επιστρέψουν στη σιωπή, τότε η εγκατάλειψη θα βρει ξανά τον δρόμο της. Κι εδώ ακριβώς βρίσκεται η ουσία αυτής της συγκυρίας. Η Νέα Πέλλα έχει τώρα την ευκαιρία να αποδείξει, πως ένας τόπος μπορεί να προστατεύσει την ιστορία του μέσα από τους ανθρώπους του.
Οι πολιτιστικοί φορείς του χωριού μπορούν να δώσουν ζωή. Και δεν χρειάζονται μόνο τα θεσμοθετημένα πρόσωπα. Προς αυτήν την κατεύθυνση μπορούν να παίξουν ρόλο οι συλλογικότητες και οι απλοί εθελοντές. Ωστόσο ο Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος του χωριού μπορεί να έχει έναν παρεμβατικό ρόλο και τα μέλη του να ανακτήσουν την αίγλη που είχαν οι προκάτοχοι τους. Αυτός εξάλλου είναι και ο ρόλος ενός Μορφωτικού Πολιτιστικού Συλλόγου και όχι μόνο οι εκδρομές γιατί τότε ακυρώνεται η υπόσταση του. Εν προκειμένω, δεν απαιτούνται μεγαλεπήβολα σχέδια, αλλά απλές, σταθερές κινήσεις. Με μικρές πολιτιστικές δράσεις, ξεναγήσεις, εκδηλώσεις μνήμης και παρουσία στον χώρο. Και όσοι δεν ξέρουν, ας συμβουλευτούν τους παλαιότερους. Δεν είναι ντροπή να ρωτήσουν η να συνεργαστούν μαζί τους. Αυτό θα αναδείξει και την αξία τους.
Η θεατρική ομάδα «Πελαία Μούσα», με τη γνωστή της ποιότητα και τη δυναμική της, έχει τη δυνατότητα να μετατρέψει το μνημείο σε σκηνή πολιτισμού. Ένα θεατρικό δρώμενο, μια αφήγηση, μια καλλιτεχνική παρέμβαση αρκεί για να αλλάξει τον τρόπο που βλέπει κανείς έναν τόπο, γιατί όλοι ξέρουμε ότι όταν η τέχνη συναντά την ιστορία, γεννιέται σεβασμός. Επιπλέον το τμήμα πολιτισμού του Δήμου Πέλλας τώρα, μπορεί να εντάξει στις περιηγητικές του δράσεις, οργανωμένες ξεναγήσεις στο χώρο με αναφορά στην ιστορία του μνημείου ώστε οι πολίτες να γίνουν κοινωνοί.
Όσο για τη νεολαία; Είναι η πιο δυνατή εγγύηση. Οι νέοι της Νέας Πέλλας μπορούν να γίνουν η πιο ουσιαστική ασπίδα προστασίας. Με παρουσία, με φροντίδα, με ενδιαφέρον. Ένας χώρος που αγαπιέται δεν βανδαλίζεται. Ένας χώρος που χρησιμοποιείται δεν εγκαταλείπεται. Η δημιουργία εθελοντικών ομάδων, η αξιοποίηση των κοινωνικών δικτύων, η απλή αλλά σταθερή παρουσία στον χώρο, στέλνουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα. «Αυτός ο τόπος μας ανήκει». Εάν αυτό γίνει αντιληπτό και η ατομικότητα γίνει συλλογικότητα τότε θα αλλάξουν πολλά πράγματα.
Τα Λουτρά του Μεγάλου Αλεξάνδρου και η Βασιλική του 5ου αιώνα είναι δυο μνημεία που ζητούν συμμετοχή και όχι θεατές. Δεν χρειάζονται μόνο καθαρισμό. Χρειάζονται ανθρώπους, βλέμματα, φωνές και βήματα προς τα εμπρός. Χρειάζονται μια κοινότητα που να μην στέκεται απλός παρατηρητής των εξελίξεων, αλλά συμμέτοχος. Ανθρώπους που θα ζητούν λογοδοσία από τις εκάστοτε διοικήσεις, θα απαιτούν, θα επιδεικνύουν τη δύναμη τους, δεν θα φοβούνται και δεν θα λένε «γιες μεν» σε όποιον πολιτικό τους κοροϊδεύει. Ας αξιολογήσουν λοιπόν τους καλύτερους και τους συνεργάσιμους.
Η παρουσία της Λίνας Μενδώνη στην περιοχή είναι μια ευκαιρία να τεθούν μερικά απλά αιτήματα από πλευράς των κατοίκων. Πρώτον, να υπάρχει ελεύθερη πρόσβαση στο χώρο, για διοργάνωση εκδηλώσεων και δεύτερον, το ξεκαθάρισμα των ευθυνών για τον καθαρισμό του χώρου, ώστε να γνωρίζουν οι πολίτες τους ρόλους του καθενός. Και φυσικά η περαιτέρω πολιτιστική αξιοποίηση της περιοχής.
Ας είμαστε λοιπόν ρεαλιστές. Η κοινωνία απαιτεί εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης που δεν θα είναι αδιάφοροι και δεν θα επιζητούν μόνο ψήφους από τους πολίτες αλλά θα μπορούν να δίνουν ουσιαστικές λύσεις και όχι μόνο ανούσιες δικαιολογίες κάτι που έως τώρα γίνεται κατά κόρον.
Γιατί η ιστορία δεν διατηρείται από μόνη της. Τη διατηρούν εκείνοι που επιλέγουν να μην γυρίσουν το βλέμμα αλλού. Και ίσως, αυτή τη φορά, οι 1300 κάτοικοι της Νέας Πέλλας έχουν την ευκαιρία να το κάνουν εάν θέλουν να αποφύγουν τη μιζέρια στην οποία εντέχνως, οδήγησαν ορισμένοι τον τόπο.
του Γιώργου Ροδάκογλου - Δημοσιογράφου
Πηγή: thes.gr
Η εικόνα προκαλεί συγκίνηση και φέρνει πίσω τις αναμνήσεις μιας παλιάς εποχής. Των κατοίκων του χωριού της Νέας Πέλλας που φρόντιζαν για όλα.
Αλλά ταυτόχρονα γεννά ένα ερώτημα που δεν μπορεί να μείνει αναπάντητο.
Θα είναι αυτή η αλλαγή η αρχή ή απλώς μια σύντομη παρένθεση;
Ένας καθαρός χώρος δεν αρκεί. Η ιστορία έχει δείξει πως τα μνημεία δεν σώζονται μόνο με παρεμβάσεις της τελευταίας στιγμής. Σώζονται όταν εντάσσονται ξανά στη ζωή. Όταν οι άνθρωποι περνούν από εκεί, στέκονται, θυμούνται, μιλούν, δημιουργούν. Αν τα λουτρά μείνουν και πάλι μόνα τους, αν επιστρέψουν στη σιωπή, τότε η εγκατάλειψη θα βρει ξανά τον δρόμο της. Κι εδώ ακριβώς βρίσκεται η ουσία αυτής της συγκυρίας. Η Νέα Πέλλα έχει τώρα την ευκαιρία να αποδείξει, πως ένας τόπος μπορεί να προστατεύσει την ιστορία του μέσα από τους ανθρώπους του.
Οι πολιτιστικοί φορείς του χωριού μπορούν να δώσουν ζωή. Και δεν χρειάζονται μόνο τα θεσμοθετημένα πρόσωπα. Προς αυτήν την κατεύθυνση μπορούν να παίξουν ρόλο οι συλλογικότητες και οι απλοί εθελοντές. Ωστόσο ο Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος του χωριού μπορεί να έχει έναν παρεμβατικό ρόλο και τα μέλη του να ανακτήσουν την αίγλη που είχαν οι προκάτοχοι τους. Αυτός εξάλλου είναι και ο ρόλος ενός Μορφωτικού Πολιτιστικού Συλλόγου και όχι μόνο οι εκδρομές γιατί τότε ακυρώνεται η υπόσταση του. Εν προκειμένω, δεν απαιτούνται μεγαλεπήβολα σχέδια, αλλά απλές, σταθερές κινήσεις. Με μικρές πολιτιστικές δράσεις, ξεναγήσεις, εκδηλώσεις μνήμης και παρουσία στον χώρο. Και όσοι δεν ξέρουν, ας συμβουλευτούν τους παλαιότερους. Δεν είναι ντροπή να ρωτήσουν η να συνεργαστούν μαζί τους. Αυτό θα αναδείξει και την αξία τους.
Όσο για τη νεολαία; Είναι η πιο δυνατή εγγύηση. Οι νέοι της Νέας Πέλλας μπορούν να γίνουν η πιο ουσιαστική ασπίδα προστασίας. Με παρουσία, με φροντίδα, με ενδιαφέρον. Ένας χώρος που αγαπιέται δεν βανδαλίζεται. Ένας χώρος που χρησιμοποιείται δεν εγκαταλείπεται. Η δημιουργία εθελοντικών ομάδων, η αξιοποίηση των κοινωνικών δικτύων, η απλή αλλά σταθερή παρουσία στον χώρο, στέλνουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα. «Αυτός ο τόπος μας ανήκει». Εάν αυτό γίνει αντιληπτό και η ατομικότητα γίνει συλλογικότητα τότε θα αλλάξουν πολλά πράγματα.
Η παρουσία της Λίνας Μενδώνη στην περιοχή είναι μια ευκαιρία να τεθούν μερικά απλά αιτήματα από πλευράς των κατοίκων. Πρώτον, να υπάρχει ελεύθερη πρόσβαση στο χώρο, για διοργάνωση εκδηλώσεων και δεύτερον, το ξεκαθάρισμα των ευθυνών για τον καθαρισμό του χώρου, ώστε να γνωρίζουν οι πολίτες τους ρόλους του καθενός. Και φυσικά η περαιτέρω πολιτιστική αξιοποίηση της περιοχής.
Γιατί η ιστορία δεν διατηρείται από μόνη της. Τη διατηρούν εκείνοι που επιλέγουν να μην γυρίσουν το βλέμμα αλλού. Και ίσως, αυτή τη φορά, οι 1300 κάτοικοι της Νέας Πέλλας έχουν την ευκαιρία να το κάνουν εάν θέλουν να αποφύγουν τη μιζέρια στην οποία εντέχνως, οδήγησαν ορισμένοι τον τόπο.
του Γιώργου Ροδάκογλου - Δημοσιογράφου
Πηγή: thes.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Κρατείστε την ευπρέπεια και τον πολιτισμό στα σχόλιά σας. Οποιοδήποτε σχόλιο αναφέρεται σε ονόματα και καταφέρεται προσωπικά προσβάλλοντας ή θίγοντας προσωπικότητες και συνειδήσεις, δεν θα αναρτάται αν δεν είναι επώνυμο, κι αυτό μετά από τον απαραίτητο έλεγχο. Ευχαριστώ.