Η διάσταση του αρνητικού μεγαλείου
Προκειμένου να αναλυθεί το φαινόμενο του
φασισμού και ειδικότερα για να αναδειχθούν τα χαρακτηριστικά και οι
αιτίες εκείνες που ένας άνθρωπος τείνει προς το φασισμό, δεν αρκεί να
σταθεί κανείς μόνο στις κοινωνικές συνθήκες που ευνοούν την ανάδυση του
φαινομένου αυτού σε μια κοινωνία. Αν μείνει μόνο στην εξωτερική συνθήκη,
δεν θα ερμηνευθεί το φαινόμενο στην ολότητά του και κατά συνέπεια δεν
θα συμβάλλει στην καταπολέμησή του.Το φαινόμενο του φασισμού, στην ανθρώπινη υπόσταση, διέπεται από
αρχετυπικά, καταγωγικά στοιχεία και συνδέεται ευθέως με εσωτερικές
ψυχικές διεργασίες που άπτονται του φόβου και της ελευθερίας.
Ταυτόχρονα, η αισθητική εμπειρία και η εξωτερική πραγματικότητα
προσφέρουν τη δυνατότητα, ανάλογα με τις επικρατούσες κοινωνικές
συνθήκες, να εκφαίνεται το φαινόμενο του φασισμού πιο έντονα ή μη. Η
διττή αυτή υπόσταση του ανθρώπινου όντος αποτελεί καθοριστικό παράγοντα
κατανόησης της κυριαρχικότητας, της επιθετικότητας και της
εξουσιαστικότητας του υποκειμένου. Στο μέτρο
που η διττότητα αυτή, εξωτερικότητας και εσωτερικότητας, συγκλίνει
συζευκτικά και τείνει να εξυψωθεί το υποκείμενο, αναδεικνύεται η
μεγαλειακή διάσταση του ανθρώπου. Αντίθετα, όταν τείνει προς μια
διαζευκτικότητα προκαλεί αρνητικές και μηδενιστικές επιθυμίες. Αυτή
είναι η διάσταση του αρνητικού μεγαλείου.
