Τετάρτη 24 Δεκεμβρίου 2025

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας που συνδέονται με πρόωρο θάνατο

Τι αποκάλυψε μια από τις μεγαλύτερες και πιο λεπτομερείες μελέτες, για το πώς η προσωπικότητα μας μπορεί να σχετίζεται με το πόσο ζούμε.
Δεν είναι ένα και δυο αυτά που επηρεάζουν το πόσο θα ζήσουμε και τα περισσότερα, δεν είναι καν στο χέρι μας.
Τα γονίδια και όσα μας κληρονομούν οι γονείς μας (και δεν εννοώ σε σπίτια και χωράφια) δεν τα ελέγχουμε, όπως δεν ελέγχουμε και το τι μας ξημερώνει ή αν θα βρεθούμε στην πιο ακατάλληλη θέση, την πιο ακατάλληλη στιγμή.
Ναι, υπάρχουν κάποιες επιλογές μας που μπορούν να παίξουν μεγάλο ρόλο (για παράδειγμα, αν καπνίζουμε, αν πίνουμε αλκοόλ κ.α.). Ίσως όμως, τελικά να είναι όλα θέμα πεπρωμένου. Ή μοίρας. Του “ό,τι γράφει, δεν ξεγράφει”, βρε αδελφέ, με το οποίο διαφωνεί κάθετα η βιολογία, η νευροεπιστήμη, η φυσική και η κοινωνιολόγια, όπως φυσικά και η ψυχολογία.
Εν πάση περιπτώσει, στην μακροσκελή λίστα όσων συναποφασίζουν πού θα τελειώσει η διαδρομή μας σε αυτόν τον πλανήτη (γνωστή ως “μια και μοναδική ζωή που έχουμε), προστέθηκε άλλη μια σημείωση. Την έγραψαν ερευνητές από το University of Limerick, της Ιρλανδίας, μετά μια πρωτοποριακή έρευνα που έκαναν.
Είναι η προσωπικότητα μας. Για την ακρίβεια, υπάρχουν κάποια χαρακτηριστικά που φαίνονται να είναι ικανά να αυξήσουν ή να μειώσουν σημαντικά το προσδόκιμο της ζωής μας.
Τα χαρακτηριστικά που “κόβουν” χρόνια ζωής
Η μελέτη που είχε τίτλο «Προσωπικότητα και Κίνδυνος Θνησιμότητας: Μια Συστηματική Ανασκόπηση και Μετα-Ανάλυση Διαχρονικών Δεδομένων», δημοσιεύτηκε στο Journal of Personality and Social Psychology.
Τα ευρήματα αναφέρουν πως χαρακτηριστικά, όπως το άγχος, αν είμαστε πολύ οργανωμένοι ή πολύ εξωστρεφείς, μπορούν να επηρεάσουν έντονα τη διάρκεια της ζωής μας.
Τονίστηκε πως αυτά τα χαρακτηριστικά είναι εξίσου σημαντικά με σημαντικούς παράγοντες όπως το εισόδημα, η εκπαίδευση και άλλα μέτρα κοινωνικής θέσης, ως προς την πρόβλεψη του κινδύνου θανάτου.
Οι ερευνητές εξέτασαν πληροφορίες δεκαετιών από σχεδόν 570.000 άτομα σε τέσσερις ηπείρους.
Συνολικά, τα δεδομένα παρακολούθησαν σχεδόν έξι εκατομμύρια χρόνια ζωής ανθρώπων και περιελάμβαναν περισσότερους από 43.000 θανάτους, με την πρόσφατη εργασία να γίνεται μία από τις μεγαλύτερες και πιο λεπτομερείς μελέτες, μέχρι στιγμής, σχετικά με το πώς η προσωπικότητα μπορεί να σχετίζεται με τη διάρκεια ζωής.
Τα χαρακτηριστικά που “κόβουν” χρόνια ζωής
Στα πιο ξεκάθαρα ευρήματα της ερευνητικής ομάδας ήταν ο ρόλος του νευρωτισμού στο προσδόκιμο, ενός χαρακτηριστικού-συνώνυμου του άγχους, της ανησυχίας και της συναισθηματικής αστάθειας.
Συγκεκριμένα, οι ενήλικες με υψηλότερα επίπεδα νευρωτισμού είχαν σημαντικά περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν νωρίτερα από εκείνους με χαμηλότερα επίπεδα.
Κατεγράφη ότι κάθε αύξηση της νευρωτισμού κατά μία μονάδα, συσχετίστηκε με 3% υψηλότερο κίνδυνο θανάτου, σε οποιαδήποτε δεδομένη στιγμή.
Η σύνδεση ήταν ιδιαίτερα ισχυρή σε νεότερους ενήλικες, υποδηλώνοντας ότι «το μακροχρόνιο άγχος και η δυσκολία στη διαχείριση των συναισθημάτων μπορούν, σταδιακά, να φθείρουν το σώμα και να βλάψουν την υγεία, με την πάροδο του χρόνου».
Η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Δρ Máire McGeehan, επίκουρη καθηγήτρια ψυχολογίας στο University of Limerick δήλωσε στο Irish Independent ότι «η μελέτη εξετάζει πώς όσοι έχουν υψηλότερο νευρωτισμό σε έναν γενικό πληθυσμό μπορεί να διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο θανάτου από κάποιον με χαμηλότερο νευρωτισμό. Ωστόσο, είναι σημαντικό να πούμε ότι ο κίνδυνος θανάτου είναι σχετικός, όχι απόλυτος».
Στα ευρήματα ανήκει και ότι κάθε αύξηση της ευσυνειδησίας, κατά μία μονάδα, συσχετίστηκε με μείωση 10% του κινδύνου θνησιμότητας και όπως σημείωαν οι ερευνητές, αυτό ήταν το ισχυρότερο προστατευτικό αποτέλεσμα που παρατηρήθηκε στη μελέτη.
Τα χαρακτηριστικά που “δίνουν” χρόνια ζωής
Υπάρχουν δυο χαρακτηριστικά που μπορούν να μας βοηθήσουν να ζήσουμε περισσότερο. Το ένα αφορά μόνο εμάς. Το άλλο… τη θέση μας στην κοινωνία. Είναι η οργάνωση και η εξωστρέφεια.
Τα άτομα λοιπόν, που είχαν υψηλότερη βαθμολογία στην ευσυνειδησία -άρα είχα την τάση να είναι οργανωμένα, πειθαρχημένα και προσανατολισμένα στους στόχους- είχαν σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου.
Άλλα χαρακτηριστικά που συνδέθηκαν με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, ήταν η εξωστρέφεια (χαρακτηρίζεται από κοινωνικότητα και αλληλελπίδραση με άλλους). Πιο συγκεκριμένα, οι υψηλότερες βαθμολογίες εξωστρέφειας συσχετίστηκαν με 3% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου.
Τα χαρακτηριστικά που δεν “δίνουν” ή “κόβουν” ζωή
Μεταξύ των χαρακτηριστικών προσωπικότητας που μελετήθηκαν, βρέθηκαν κάποια που δεν έπαιζαν κανένα ρόλο στο πόσο ζούμε. Για παράδειγμα, αν είμαστε “ανοιχτοί χαρακτήρες” (και άρα περίεργοι και δημιουργικοί) ή ειρηνιστές και οπαδοί της αρμονίας (άρα συνεργατικοί και έμπιστοι).
Ο εκ των συγγραφέων της εργασίας και ψυχολόγος, Δρ Páraic S Ó’Súilleabháin δήλωσε στο Irish Independent πως «πρόκειται πραγματικά για μια πρωτοποριακή έρευνα που θα οδηγήσει σε ένα ευρύ φάσμα μελλοντικών ερευνών, σχετικά με το πώς οι τάσεις μας να σκεφτόμαστε, να ενεργούμε και να νιώθουμε σχετίζονται με το πόσο καιρό ζούμε»
Τα ευρήματα θα μπορούσαν να αναδιαμορφώσουν τον τρόπο, με τον οποίο οι ερευνητές και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής σκέφτονται τους κινδύνους για την υγεία».
Σίγουρα δεν χάνουμε κάτι να δοκιμάσουμε ό,τι προτείνει η μελέτη, αν θέλουμε να ζήσουμε λίγο περισσότερο και δη, ως υγιείς.


Νίκη Μπάκουλη
Πηγή: news247.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: