Αντιδράσεις από την ΕΚΤ προκάλεσε τροπολογία του κόμματος Μελόνι στον προϋπολογισμό του 2026, που αναφέρει ότι τα αποθέματα χρυσού της Τράπεζας της Ιταλίας, αξίας 300 δισ. δολαρίων, «ανήκουν στο κράτος, εξ ονόματος του ιταλικού λαού».
Kρύο ιδρώτα φαίνεται να προκαλεί στους επικεφαλής της ΕΚΤ και τους λοιπούς ιθύνοντες του Ευρωσυστήματος η συζήτηση στη γειτονική Ιταλία για την ιδιοκτησία των αποθεμάτων χρυσού που κατέχει η κεντρική της τράπεζα.
Σε πρόσφατη συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2026 ο γερουσιαστής Λούτσιο Μαλαν του κυβερνώντος κόμματος Fratelli d’Italia της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι κατέθεσε μια μικρή αλλά συμβολική τροπολογία η οποία έθετε ζήτημα αναφέροντας ότι «τα αποθέματα χρυσού που διαχειρίζεται και κατέχει η Τράπεζα της Ιταλίας ανήκουν στο κράτος, εξ ονόματος του ιταλικού λαού». Η τροπολογία που υποβλήθηκε σε συνεργασία με ακόμη 4 συμμάχους του κυβερνητικού συνασπισμού εκλήφθηκε ως μια προσπάθεια διεκδίκησης της ιδιοκτησίας αποθεμάτων χρυσού από την κυβέρνηση Μελόνι. Κατάφερε να επιζήσει στη διάρκεια μιας συζήτησης όπου 105 άλλες τροπολογίες απορρίφθηκαν. Ο τεράστιος όγκος των απορριφθεισών τροπολογιών αντικατοπτρίζει τον πολύ στενό δημοσιονομικό χώρο εντός του οποίου η κυβέρνηση Μελόνι προσπαθεί να διαμορφώσει τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους - και να βρει τους αναγκαίους πόρους.
Η Ιταλία έχει περίπου 2.452 μετρικούς τόνους χρυσού στα αποθέματά της, το τρίτο μεγαλύτερο εθνικό απόθεμα στον κόσμο μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Γερμανία. Ο χρυσός της αξίζει 300 δισ. δολάρια και ισοδυναμεί με το 13% του εθνικού της προϊόντος. Μεγάλο μέρος αυτού είναι αποθηκευμένο στη Ρώμη, ενώ το υπόλοιπο βρίσκεται στο Φορτ Νοξ των ΗΠΑ, στο Λονδίνο και στη Βέρνη.
Το έγγραφο της ΕΚΤ
Επισήμως, τα αποθέματα χρυσού καταγράφονται στον ισολογισμό της Τράπεζας της Ιταλίας, η οποία σύμφωνα με τη δομή του Ευρωσυστήματος λειτουργεί όπως και οι υπόλοιπες εθνικές κεντρικές τράπεζες, παράλληλα και υπό τον συντονισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Εφαρμόζει τη νομισματική πολιτική της ΕΚΤ, διαχειρίζεται το μερίδιό της από τα επίσημα αποθεματικά της ευρωζώνης και διατηρεί την αυτονομία του ισολογισμού της. Και βέβαια δεν λαμβάνει οδηγίες από τις εθνικές κυβερνήσεις.
Ο χρυσός, όπως και τα αποθεματικά σε ξένο νόμισμα, αποτελεί μέρος των περιουσιακών στοιχείων που στηρίζουν την αξιοπιστία του ενιαίου νομίσματος και αντιμετωπίζεται ως εργαλείο νομισματικής σταθερότητας και όχι ως δημοσιονομικός πόρος. Αυτό το νομικό πλαίσιο σημαίνει ότι ο χρυσός δεν μπορεί να μεταφερθεί στον κρατικό προϋπολογισμό ή να χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση των δημόσιων δαπανών χωρίς να παραβιάζονται οι ευρωπαϊκοί κανόνες για την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας και την απαγόρευση της νομισματικής χρηματοδότησης. Κάτι το οποίο υπενθύμισε στην ιταλική κυβέρνηση η ΕΚΤ -με έγγραφο που δημοσιεύθηκε χθες- προτρέποντάς την να επανεξετάσει την τροπολογία.
«Οι ιταλικές αρχές καλούνται να επανεξετάσουν το σχέδιο διάταξης, με στόχο τη διατήρηση της ανεξαρτησίας της Τράπεζας της Ιταλίας», ανέφερε η ΕΚΤ στο έγγραφο, προσθέτοντας ότι ο σκοπός της προταθείσας τροπολογίας δεν είναι σαφής. Η κεντρική τράπεζα του ευρώ διεμήνυσε ότι «κατά την εκτέλεση του καθήκοντος κατοχής και διαχείρισης αποθεμάτων χρυσού, ούτε η ΕΚΤ, ούτε μια εθνική κεντρική τράπεζα, συμπεριλαμβανομένης της Τράπεζας της Ιταλίας, ούτε κανένα μέλος των οργάνων λήψης αποφάσεων μπορούν να ζητούν ή να λαμβάνουν οδηγίες από κυβέρνηση κράτους-μέλους». Προειδοποίησε επίσης ότι η μεταφορά χρυσού ή συναλλαγματικών αποθεμάτων από τον ισολογισμό της Τράπεζας της Ιταλίας παρακάμπτει την απαγόρευση χρηματοδότησης του δημόσιου τομέα από τις κεντρικές τράπεζες.
Οι παρατηρήσεις αυτές εκδόθηκαν μετά από δύο αιτήματα για γνωμοδότηση που κατέθεσε το υπουργείο Οικονομικών της Ιταλίας, στις 28 Νοεμβρίου και την 1η Δεκεμβρίου, και ενδέχεται να ωθήσουν τον ιταλικό κυβερνητικό συνασπισμό σε απόσυρση της τροπολογίας. Ηδη οι εισηγητές της τροπολογίας αφαίρεσαν την αναφορά στο κράτος, σε μια προσπάθεια αποφυγής της κριτικής από την ΕΚΤ.
Φόβοι λόγω Τραμπ
Η ίδια η τροπολογία όπως αναφέρεται δεν επιχειρεί πάντως κάποια μεταφορά των αποθεμάτων χρυσού. Η τοποθέτησή της στον προϋπολογισμό προκάλεσε ωστόσο αντιδράσεις Ιταλών οικονομολόγων και πρώην αξιωματούχων, οι οποίοι τονίζουν ότι ένας ετήσιος νόμος για τον προϋπολογισμό δεν αποτελεί χώρο δήλωσης αρχών για μια θεσμική ιδιοκτησία.
Πάντως η συζήτηση για τα αποθέματα χρυσού δεν είναι καινούργια στην Ιταλία. Πολιτικοί όλων των κομμάτων επιδιώκουν εδώ και χρόνια να διευκρινίσουν την ιδιοκτησία του χρυσού, με κάποιους εξ αυτών να έχουν ταχθεί υπέρ της πώλησης μέρους αυτού για τη μείωση του δημόσιου χρέους ή τη χρηματοδότηση φορολογικών περικοπών και δημόσιων δαπανών. Ολες αυτές οι προτάσεις έχουν συναντήσει ωστόσο σθεναρή αντίσταση από τις Αρχές της Ε.Ε. Η τρέχουσα αντιπαράθεση για την ιδιοκτησία του ιταλικού χρυσού έρχεται πάντως ενώ εντείνονται οι ανησυχίες στη Φρανκφούρτη και σε κάποιες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για τις πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος ως γνωστόν έχει εγείρει ερωτήματα για την ανεξαρτησία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ.
Μπάμπης Μιχάλης
Πηγή: efsyn.gr
Σε πρόσφατη συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2026 ο γερουσιαστής Λούτσιο Μαλαν του κυβερνώντος κόμματος Fratelli d’Italia της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι κατέθεσε μια μικρή αλλά συμβολική τροπολογία η οποία έθετε ζήτημα αναφέροντας ότι «τα αποθέματα χρυσού που διαχειρίζεται και κατέχει η Τράπεζα της Ιταλίας ανήκουν στο κράτος, εξ ονόματος του ιταλικού λαού». Η τροπολογία που υποβλήθηκε σε συνεργασία με ακόμη 4 συμμάχους του κυβερνητικού συνασπισμού εκλήφθηκε ως μια προσπάθεια διεκδίκησης της ιδιοκτησίας αποθεμάτων χρυσού από την κυβέρνηση Μελόνι. Κατάφερε να επιζήσει στη διάρκεια μιας συζήτησης όπου 105 άλλες τροπολογίες απορρίφθηκαν. Ο τεράστιος όγκος των απορριφθεισών τροπολογιών αντικατοπτρίζει τον πολύ στενό δημοσιονομικό χώρο εντός του οποίου η κυβέρνηση Μελόνι προσπαθεί να διαμορφώσει τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους - και να βρει τους αναγκαίους πόρους.
Η Ιταλία έχει περίπου 2.452 μετρικούς τόνους χρυσού στα αποθέματά της, το τρίτο μεγαλύτερο εθνικό απόθεμα στον κόσμο μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Γερμανία. Ο χρυσός της αξίζει 300 δισ. δολάρια και ισοδυναμεί με το 13% του εθνικού της προϊόντος. Μεγάλο μέρος αυτού είναι αποθηκευμένο στη Ρώμη, ενώ το υπόλοιπο βρίσκεται στο Φορτ Νοξ των ΗΠΑ, στο Λονδίνο και στη Βέρνη.
Το έγγραφο της ΕΚΤ
Επισήμως, τα αποθέματα χρυσού καταγράφονται στον ισολογισμό της Τράπεζας της Ιταλίας, η οποία σύμφωνα με τη δομή του Ευρωσυστήματος λειτουργεί όπως και οι υπόλοιπες εθνικές κεντρικές τράπεζες, παράλληλα και υπό τον συντονισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Εφαρμόζει τη νομισματική πολιτική της ΕΚΤ, διαχειρίζεται το μερίδιό της από τα επίσημα αποθεματικά της ευρωζώνης και διατηρεί την αυτονομία του ισολογισμού της. Και βέβαια δεν λαμβάνει οδηγίες από τις εθνικές κυβερνήσεις.
Ο χρυσός, όπως και τα αποθεματικά σε ξένο νόμισμα, αποτελεί μέρος των περιουσιακών στοιχείων που στηρίζουν την αξιοπιστία του ενιαίου νομίσματος και αντιμετωπίζεται ως εργαλείο νομισματικής σταθερότητας και όχι ως δημοσιονομικός πόρος. Αυτό το νομικό πλαίσιο σημαίνει ότι ο χρυσός δεν μπορεί να μεταφερθεί στον κρατικό προϋπολογισμό ή να χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση των δημόσιων δαπανών χωρίς να παραβιάζονται οι ευρωπαϊκοί κανόνες για την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας και την απαγόρευση της νομισματικής χρηματοδότησης. Κάτι το οποίο υπενθύμισε στην ιταλική κυβέρνηση η ΕΚΤ -με έγγραφο που δημοσιεύθηκε χθες- προτρέποντάς την να επανεξετάσει την τροπολογία.
«Οι ιταλικές αρχές καλούνται να επανεξετάσουν το σχέδιο διάταξης, με στόχο τη διατήρηση της ανεξαρτησίας της Τράπεζας της Ιταλίας», ανέφερε η ΕΚΤ στο έγγραφο, προσθέτοντας ότι ο σκοπός της προταθείσας τροπολογίας δεν είναι σαφής. Η κεντρική τράπεζα του ευρώ διεμήνυσε ότι «κατά την εκτέλεση του καθήκοντος κατοχής και διαχείρισης αποθεμάτων χρυσού, ούτε η ΕΚΤ, ούτε μια εθνική κεντρική τράπεζα, συμπεριλαμβανομένης της Τράπεζας της Ιταλίας, ούτε κανένα μέλος των οργάνων λήψης αποφάσεων μπορούν να ζητούν ή να λαμβάνουν οδηγίες από κυβέρνηση κράτους-μέλους». Προειδοποίησε επίσης ότι η μεταφορά χρυσού ή συναλλαγματικών αποθεμάτων από τον ισολογισμό της Τράπεζας της Ιταλίας παρακάμπτει την απαγόρευση χρηματοδότησης του δημόσιου τομέα από τις κεντρικές τράπεζες.
Οι παρατηρήσεις αυτές εκδόθηκαν μετά από δύο αιτήματα για γνωμοδότηση που κατέθεσε το υπουργείο Οικονομικών της Ιταλίας, στις 28 Νοεμβρίου και την 1η Δεκεμβρίου, και ενδέχεται να ωθήσουν τον ιταλικό κυβερνητικό συνασπισμό σε απόσυρση της τροπολογίας. Ηδη οι εισηγητές της τροπολογίας αφαίρεσαν την αναφορά στο κράτος, σε μια προσπάθεια αποφυγής της κριτικής από την ΕΚΤ.
Φόβοι λόγω Τραμπ
Η ίδια η τροπολογία όπως αναφέρεται δεν επιχειρεί πάντως κάποια μεταφορά των αποθεμάτων χρυσού. Η τοποθέτησή της στον προϋπολογισμό προκάλεσε ωστόσο αντιδράσεις Ιταλών οικονομολόγων και πρώην αξιωματούχων, οι οποίοι τονίζουν ότι ένας ετήσιος νόμος για τον προϋπολογισμό δεν αποτελεί χώρο δήλωσης αρχών για μια θεσμική ιδιοκτησία.
Πάντως η συζήτηση για τα αποθέματα χρυσού δεν είναι καινούργια στην Ιταλία. Πολιτικοί όλων των κομμάτων επιδιώκουν εδώ και χρόνια να διευκρινίσουν την ιδιοκτησία του χρυσού, με κάποιους εξ αυτών να έχουν ταχθεί υπέρ της πώλησης μέρους αυτού για τη μείωση του δημόσιου χρέους ή τη χρηματοδότηση φορολογικών περικοπών και δημόσιων δαπανών. Ολες αυτές οι προτάσεις έχουν συναντήσει ωστόσο σθεναρή αντίσταση από τις Αρχές της Ε.Ε. Η τρέχουσα αντιπαράθεση για την ιδιοκτησία του ιταλικού χρυσού έρχεται πάντως ενώ εντείνονται οι ανησυχίες στη Φρανκφούρτη και σε κάποιες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για τις πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος ως γνωστόν έχει εγείρει ερωτήματα για την ανεξαρτησία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ.
Μπάμπης Μιχάλης
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου