«Αυτοί που καθιστούν μια ειρηνική επανάσταση αδύνατη κάνουν μια βίαιη επανάσταση αναπόφευκτη», είπε σε μία από τις διασημότερες ρήσεις του ο Τζον Κένεντι. Ρήση «αυτοπραγματοποιούμενης προφητείας επί του κοινωνικού» που αξίζει να θυμόμαστε κάθε φορά που η ελπίδα για μία άλλου είδους διακυβέρνηση αυτοκτονεί ή δολοφονείται.
Τον Ιούνιο του 1976 αυτή η αλήθεια πραγματώθηκε ακόμη μία φορά. Στο Σοβέτο… O στόχος ήταν η γλώσσα, αυτό που δίνει –έστω και εν δυνάμει, έστω και ως κατάθεση μελλοντική– φωνή ακόμα και σ’ αυτούς που δεν έχουν. Το μισητό καθεστώς των Αφρικάνερς ήθελε να επιβάλει στα σχολεία τη γλώσσα του, εκδιώκοντας τη γλώσσα του ντόπιου, διωκόμενου πληθυσμού.
Σε μια ιεροτελεστία που επαναλαμβάνεται ατέρμονα σε όλα τα εξουσιαστικά καθεστώτα, ώστε να υπενθυμίζεται ότι κανείς δεν μπορεί να υπερβεί τα όρια που θέτουν οι θεσμοί και να μένει ατιμώρητος ή ατιμώρητη, η αστυνομία συγκρούστηκε με τους μαθητές ρίχνοντας δακρυγόνα, αμολώντας σκυλιά-ανθρωποφύλακες και, τελικά, πυροβολώντας.
Ο 13χρονος Πίτερσεν ήταν το πρώτο θύμα και αμέσως έγινε το σύμβολο της σφαγής σε μια φωτογραφία που παρέμεινε στο συλλογικό φαντασιακό ως το σύμβολο της άγριας ελπίδας του 1960 στην Αφρική. Οι μαθητές ανταπάντησαν και ένα κύμα αστικής εξέγερσης σάρωσε τα προάστια του Γιοχάνεσμπουργκ.
Κτίρια που συνδέονταν με το απαρτχάιντ πυρπολήθηκαν προξενώντας την αντίδραση του καθεστώτος, που σάρωσε τους δρόμους με οπλισμένα οχήματα, πυροβολώντας αδιακρίτως – δεκάδες οι νεκροί. Στις 17 Ιουνίου, οι εργάτες του Σοβέτο αλλά και λευκοί φοιτητές ενώθηκαν σε πορεία κάτω από το σύνθημα «Μην ξεκινήσετε την επανάσταση χωρίς εμάς».
Στις 22 Ιουνίου πάνω από 1.000 εργάτες στο εργοστάσιο της Κράισλερ κήρυξαν απεργία αλληλεγγύης σβήνοντας τις μηχανές. Οταν το κράτος απαγόρευσε τις δημόσιες εκδηλώσεις, οι κηδείες μετατράπηκαν σε μαζικές πολιτικές συγκεντρώσεις και οι οιμωγές ακούγονταν στην ανεπαρκή, αντιφατική, μα πάντα παρούσα γλώσσα, που προσπαθεί να φαντασιωθεί τη δυνατότητα έστω για έναν άλλον κόσμο. Ως τον Σεπτέμβριο η εξέγερση είχε εξαπλωθεί σε δεκάδες κοινότητες.
Η μορφή που αναδείχθηκε μέσα από τους πύρινους λόγους της κατά των αποικιοκρατών και των διαρκών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ήταν η Ουίνι Μαντέλα. Χρόνια μετά, ως εξουσία η ίδια, θα κατηγορούνταν ακριβώς για το ίδιο πράγμα. Κι όμως, κάθε υπόμνηση του είδους δεν μπορεί να χρησιμοποιείται για να ακυρώνει τους αγώνες και τον σπαραγμό τους, αλλά για να υπενθυμίζει σκαλίζοντας τις ιδεολογικές βολές όλων των πλευρών πως «το πιο επικίνδυνο δημιούργημα κάθε κοινωνίας είναι ο άνθρωπος που δεν έχει να χάσει τίποτα». Ή που έχει να χάσει τα πάντα…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου