Οι αναμάρτητοι ας ρίξουν τον λίθο

Με το ποσοστό που έλαβε στις εκλογές η Ν.Δ. τρόμαξε και η ίδια η Δεξιά! Οι ερμηνείες πολλές... Θα σταθώ σε μία, την ουσιαστικότερη κατά τη γνώμη μου. Θα εστιάσω στο έλλειμμα του πολιτισμού μας –χωρίς ουσιαστική παιδεία και δημοκρατία–, που κανένα κόμμα δεν το αναφέρει ως ερμηνεία του αποτελέσματος. Ιδιαιτέρως η Αριστερά, που όφειλε και οφείλει ο πολιτισμός να είναι το αληθινό και διαχρονικό πρόσωπό της, που θα την ξεχώριζε από τα άλλα κόμματα που δεν έχουν κύριο σκοπό τους να αλλάξουν τον κόσμο. Ενώ αυτή έχει, για να τον κάνει ανθρωπινότερο, δικαιότερο. Και αυτή η διαρκής επιδίωξή της για τον πολιτισμό θα έδιδε κάποια ποιότητα, γενικά, και στην καθημερινότητά μας και στον πολιτικό πολιτισμό μας, για να μην αγριεύουν τόσο πολύ τα πολιτικά μας ήθη και πάθη. Ο ελλειμματικός μας όμως πολιτισμός, που τρέφεται και από την αλληλοσπαρασσόμενη Αριστερά (στον τόπο μας και σε όλο τον κόσμο) αλλά και ένεκα τόσο της κατάρρευσης της Σοβιετικής Ενωσης όσο και της καπιταλιστικοποίησής της.

"Έκλεψαν" βίαια από σχεδόν 700 εκ. παιδιά την παιδική τους ηλικία

Αν και το ποσοστό αυτό κατέγραψε πτώση, εκατοντάδες εκατομμύρια παιδιά σε ολόκληρο τον κόσμο έχουν παντρευτεί, κυοφορούν, εργάζονται, πεθαίνουν βίαια ή δεν παρακολουθούν τα μαθήματά τους

Σε διάστημα 20 ετών, ο κόσμος κατέγραψε «σημαντική πρόοδο» προκειμένου τα παιδιά να μπορούν να μεγαλώσουν όντας σε καλή υγεία και ασφάλεια, ακόμα κι αν από σχεδόν 700 εκατομμύρια νέους εκλάπη βίαια η παιδική τους ηλικία, ιδίως λόγω των συρράξεων, σύμφωνα με την έκθεση της φιλανθρωπικής οργάνωσης Save the Children, που δημοσιεύτηκε σήμερα.

Ο αριθμός των παιδιών που έχουν παντρευτεί, κυοφορούν, εργάζονται, πεθαίνουν βίαια ή δεν παρακολουθούν τα μαθήματά τους κατέγραψε πτώση σε ποσοστό σχεδόν 30% στα 690 εκατομμύρια από το 2000, όταν τα έθνη υιοθέτησαν τους παγκόσμιους στόχους για την ανάπτυξη, ανακοίνωσε η μη κυβερνητική οργάνωση.

Γη: Ένας Πλανήτης μόνο για λίγους

Είναι γεγονός πως η παγκόσμια δομική καπιταλιστική κρίση του 2008 συνοδευτικέ από την όξυνση των ταξικών αντιθέσεων και ανισοτήτων, σε παγκόσμιο επίπεδο. Η συγκέντρωση και συγκεντροποίηση κεφαλαίου επιταχύνθηκε. Άνοιξε περαιτέρω η ψαλίδα του χάσματος μεταξύ των ανώτερων και των μεσαίων και κατώτερων εισοδηματικών κλιμακίων. Ειδικότερα – σύμφωνα με την διόλου σοσιαλιστική Oxfam – μετά το 2010 ο πλούτος των δισεκατομμυριούχων αυξάνεται σε ετήσια βάση κατά μέσο όρο περί το 13%(1). Στην Ε.Ε. –των 28- για το 2016 το ποσοστό του πληθυσμού που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας(2) αγγίζει το 17,3% σύμφωνα με την Eurostat(3). Στην Γερμανία μάλιστα, η ίδια στατιστική αρχή, εντοπίζει το αντίστοιχο ποσοστό στο 16,5 %(4). Και να φανταστούμε ότι τα παραπάνω ποσοστά υπολογίζονται μάλιστα μετά από τις λεγόμενες «κοινωνικές μεταβιβάσεις» δηλαδή επιδόματα, συντάξεις κλπ.

Ο Διαπλοκίδης και ο Αρπακράτης

Μια μελέτη της Τράπεζας Εξωτερικού Εμπορίου του Μεξικού, το 1978, αναφέρει: «Η τροφή των αγελάδων στο Μεξικό περιέχει περισσότερες πρωτεΐνες από την τροφή των αγροτών που τις φροντίζουν» (εφημερίδα «Η Εποχή», Κυριακή 18 Ιουνίου 2000, σελ.10).

Δισεκατομμυριούχος-Ιδρυτής Ομίλου Alibaba: Δουλέψτε 12 ώρες τη μέρα είναι «ευλογία»…

«Δουλειά ήλιο με ήλιο!» το έλεγαν οι παλιοί όταν ο άνθρωπος ζούσε μέσα στην απόλυτη φτώχεια, την ανέχεια, τσακίζοντας το κορμί του όλη μέρα για ένα ξεροκόμματο… «H μόνιμη τάση του κεφαλαίου είναι να υποβιβάσει τους εργάτες ίσαμε το μηδενικό επίπεδο» έγραφε ο Καρλ Μαρξ, το μακρινό 1863, στο έργο του «Το Κεφάλαιο» (τόμος πρώτος, σελίδα 621, Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή).

Εν έτη 2019 ένας Κινέζος δισεκατομμυριούχος, ιδρυτής του ομίλου «Alibaba», μιλώντας στους εργαζομένους της εταιρείας του υπεραμύνθηκε το εργασιακό ωράριο «996» της βιομηχανίας. Έτσι έχουν βαφτίσει οι Κινέζοι καπιταλιστές το ωράριο εργασίας που προβλέπει: Δουλειά από τις 9 το πρωί έως τις 9 το βράδυ για έξι ημέρες την εβδομάδα!

Homo Emetus

Σκεφτήκατε ποτέ τι αισθήματα σας προκαλεί αυτός ο θαυμαστός καινούριος κόσμος; Όχι εκείνα τα αισθήματα που σας υποβάλλουν τα αστικά προπαγανδιστικά παπαγαλάκια, μα τα δικά σας αυθόρμητα αισθήματα. Ξεχάστε τα αφηγήματα περί εξέλιξης της τεχνολογίας, περί προηγμένου πολιτισμού, περί προόδου και λοιπών παραμυθιών της οκάς. Σας θυμίζει μήπως ο κόσμος μας αυτά που περιέγραφε ο Άλντους Χάξλεϋ στο ομότιτλο έργο του; Σας θυμίζει μήπως αυτά που προέβλεψαν ο Καρλ Μαρξ πριν 160 χρόνια ή ο Νικολάι Ουλιάνοφ πριν 100 χρόνια; Αναρωτιέστε και εσείς ‘‘πως έγινε με τούτο τον αιώνα και γύρισε καπάκι η ζωή, πως το ΄φεραν η μοίρα και τα χρόνια να μην ακούσουμε έναν ποιητή’’;

Die Zeit: ΟΙ ΗΠΑ εξετάζουν σοβαρά εναλλακτικές λύσεις στον καπιταλισμό

«Πρόσφατα, κάτι συνέβη στη Νέα Υόρκη, για το οποίο πιθανότατα θα μιλανε για δεκαετίες, πιθανότατα ως την αρχή της εξέγερσης» γράφει η γερμανική Die Zeit και εξηγεί: Πρόσφατα, η Amazon, μια από τις πιο μεγάλες εταιρείες στον κόσμο, ήθελε να χτίσει τη δεύτερη έδρα της στο Κουίνς της Νέας Υορκης. Ο ιδρυτής της Amazon, Τζέφ Μπέζος, είχε υποσχεθεί δισεκατομμύρια σε επενδύσεις, 25.000 νέες θέσεις εργασίας, φρέσκο χρήμα, αστική ανάπλαση και μια ανερχόμενη οικονομία. Ακόμη και τα Queensbridge Houses, ένα τεράστιο συγκρότημα κοινωνικών κατοικιών δίπλα, θα επωφεληθεί από την Amazon δήλωσε ο δήμαρχος Μπιλ ντε Μπλάζιο.

Ο καπιταλισμός της επιτήρησης

Στις αγορές της πιστωτικής σου κάρτας φαίνεται ότι μάλλον καταναλώνεις πολλά πρόχειρα σνακ, αλκοόλ και γρήγορο φαγητό, αλλά αυτό είναι ένα μικρό μόνο μέρος των αγορών σου σε υγιεινά τρόφιμα όπως λαχανικά, πρωτεΐνες και φρούτα, τα οποία ωστόσο αγοράζεις με μετρητά. Τα trans λιπαρά που μπορεί να καταλάβει η μηχανή ότι αγοράζεις, έχουν καταγραφεί στην οθόνη του ασφαλιστή σου, ο οποίος μεταβάλλει δυσμενώς τους όρους του συμβολαίου σας.

Στην ασφαλιστική εταιρεία έχει επισημανθεί χαμηλός κίνδυνος καρδιοπάθειας, αλλά η ζωή που κάνεις σύμφωνα με τα όσα δηλώνεις στις αναρτήσεις σου στο instagram, μάλλον σε κατατάσσει στις ομάδες υψηλού κινδύνου καθώς κρατάς πάντα ένα τσιγάρο και ένα ποτήρι αλκοόλ όταν βρίσκεσαι σε μπαρ. Ο ασφαλιστής δε θα αφήσει την εταιρεία του να ρισκάρει μαζί σου.

Ο Χριστός, το χρέος και ο Χάντσον

Το αστείο είναι ότι μιλάμε στον 21ο αιώνα γι' αυτό που διεθνώς ονομάστηκε fake news, ενώ το σύνολο της δυτικής κουλτούρας βασίζεται στην ηθελημένη παραποίηση γεγονότων. Μετά από έρευνες δεκαετιών, ο (ακόμη αμετάφραστος στην Ελλάδα) Αμερικανός οικονομολόγος Μάικλ Χάντσον (Michael Hudson) μας αφηγείται τους τρόπους με τους οποίους οι αρχαίοι πολιτισμοί της Μεσοποταμίας (Ασσύριοι, Σουμέριοι, Βαβυλώνιοι κ.λπ.) εφάρμοζαν τον μηχανισμό της αμνηστίας των χρεών που οδηγούσε σε μια νέα αρχή.

Το θέμα δεν είναι τι χρωστάς, αλλά ποιος είσαι εσύ που χρωστάς

Καπιταλισμός χωρίς δυσβάστακτο χρέος δεν γίνεται. Για την ακρίβεια, για να επιβιώνει ο καπιταλισμός αναγκάζεται να γεννά όλο και μεγαλύτερα χρέη που είναι αδύνατον να αποπληρωθούν. Κι όταν ο κόμπος φτάσει στο χτένι, απλώς κουρεύονται αλλά μόνο αφού έχουν συνθλιβεί οι μη έχοντες και έχουν ενισχυθεί οι κατέχοντες. Αν και όλα αυτά πλέον είναι γνωστά μετά από μια δεκαετία κρίσης, αξίζει να ρίξουμε μια ματιά στους αριθμούς.

Το συνολικό ετήσιο εισόδημα της ανθρωπότητας κυμαίνεται στα 77 τρισ. δολάρια. Το συνολικό χρέος είναι 244 τρισ. δολάρια, δηλαδή 318% του πλανητικού ΑΕΠ. Από αυτά τα χρέη τα 45 τρισ. τα χρωστούν οι πολίτες, τα 65 τρισ. τα κράτη, τα 73 τρισ. οι επιχειρήσεις και τα 60 τρισ. οι τράπεζες.

Η προγραμματισμένη καλλιέργεια της ασχετοσύνης

Στα σχολεία αλλά και στα πανεπιστήμια, αρκετοί μαθητές/τριες και φοιτητές/τριες είναι προσκολλημένοι/μένες στο κινητό τους και δεν προσέχουν, δεν συμμετέχουν και δεν ασχολούνται με τα θέματα που συζητούνται στις αίθουσες με τους δασκάλους και τους καθηγητές τους. Και οι περισσότερες αίθουσες δεν διαθέτουν κλωβούς που αχρηστεύουν τις όποιες δυνατότητες χρήσης των κινητών.

Γνωρίζω ότι το συγκεκριμένο θέμα είναι παγκόσμιο και αφορά τα σημερινά παιδιά -αγόρια και κορίτσια.

Κοίτα το λοιπόν

«... χόρτασες από πρωτοχρονιάτικες ευχές; / Κοίτα το λοιπόν να μείνεις άνθρωπος / Το παν είναι να παραμένει κανείς άνθρωπος / Δηλαδή σταθερός και διαυγής και χαρούμενος / παρ’ όλα αυτά, γιατί “οι κλάψες” είναι / κύριο χαρακτηριστικό της αδυναμίας...

... ο κόσμος είναι τόσο ωραίος, μ’ όλη τη φρίκη του / και θα ’ταν σίγουρα πιο ωραίος / αν δεν τον βάραιναν οι αδύναμοι και δειλοί.

Έλα τώρα, σου χαρίζω ένα ακόμη φιλί, / γιατί είσαι και θα μείνεις / ένα τίμιο μικρό ανθρωπάκι / στην υγειά σου και καλή χρονιά!»

Αυτά έγραφε από τη φυλακή η Ρόζα Λούξεμπουργκ το 1916. Τα αντιγράφω από το βιβλίο «Σπάρτακος: Ρόζα Λούξεμπουργκ, “Τάξη επικρατεί στο Βερολίνο”. Καρλ Λίμπκνεχτ, “Και όμως”» των εκδόσεων Αιθεροβάμων (2001). Πρόκειται για ένα από τα πολλά κείμενα που η Ρόζα έγραψε εκείνη την εποχή, υπογράφοντας ως «Γιούνιους» (από τον Λούκιους Γιούνιους Βρούτους που θεωρείται ο ιδρυτής της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας).

Φιλανθρωπία

Το μακρινό 1889, κυκλοφορούσε ένα άρθρο με τον τίτλο «The Gospel of Wealth» -ο αρχικός του τίτλος ήταν πιο λιτός, «Wealth», δηλαδή «Πλούτος». Το υπέγραφε ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους της Αμερικής, ο βιομήχανος Άντριου Κάρνεγκι. Στο κείμενο καλούσε τους πλούσιους να δίνουν τα χρήματά τους για το καλό της κοινωνίας, και έβαζε έτσι τα θεμέλια της «σύγχρονης φιλανθρωπίας», δωρίζοντας στο εξής το 90% της περιουσίας του. Τον επόμενο χρόνο, το 1892, το όνομά του ερχόταν και πάλι στην επικαιρότητα: αυτή τη φορά, με την «απεργία του Χόουμστεντ», στο βασικό του χαλυβουργείο στην Πενσιλβάνια. Όταν, λίγο πριν τη λήξη της συλλογικής σύμβασης εργασίας και τη διαπραγμάτευση για τη νέα, για να «σπάσει την αυτοπεποίθηση» των εργατών, ο πιο στενός του συνεργάτης προχωρούσε σε μειώσεις μισθών και λοκ άουτ -σύγκρουση που κορυφώθηκε με την αιματηρή συμπλοκή απεργών και ιδιωτικών φρουρών.

Κομμάτια να γίνει!

Γίναν πολλά και μού 'πεσαν και μαζωμένα. Τι Γερούν, τι Γιάννοι, τι Κασόγκι, τι Σαουδάραβες, τι οι Γερμανοί ξανάρχονται ένεκα «εθνικών επετείων» και «αντεθνικών σχεδίων»... Και, φυσικά, ένας είναι ο κοινός παρονομαστής όλων αυτών. Μάντεψε. Το βρήκες! Κερδίζεις μια ραπτομηχανή, να φτιάχνεις μεγάλες τσέπες, να χωράν μεγάλα ψέματα (δικά τους και δικά σου)... Το χρήμα. Αυτός είναι ο συνδετικός κρίκος όλων. Πάντα ήταν. Ακόμα είναι... Τόσο απλά, θεάρεστα και πάντα μετρημένα. Μέχρι τελευταίας δεκάρας.

Συνήθως, όταν ασφυκτιώ στο παρόν, όταν πέφτει πολύ στριμωξίδι στο τώρα, καταφεύγω στο τότε μπας και πάρω λίγο αέρα. Αρχισα, λοιπόν, να ψάχνω στο παρελθόν, να βρω κάπου στέρεο έδαφος να πατήσω, μπας και καταλάβω τι μου γίνεται. Με τα πολλά, έφτασα στον 17ο αιώνα.

Η πλειοψηφία των νέων Αμερικανών και των Δημοκρατικών υπέρ του Σοσιαλισμού!

Αίσθηση προκαλούν τα ευρήματα της κορυφαίας αμερικανικής εταιρείας δημοσκοπήσεων Gallup, σύμφωνα με τα οποία οι νέοι Αμερικάνοι αλλά και η πλειονότητα των Δημοκρατικών ψηφοφόρων απομακρύνονται από τις καπιταλιστικές ιδέες, εκφράζοντας την προτίμησή τους στο σοσιαλιστικό σύστημα.

Στη δημοσκόπηση της Gallup, που διεξήχθη από τις 30 Ιουλίου έως τις 5 Αυγούστου, η ερώτηση για τον «καπιταλισμό» και τον «σοσιαλισμό» δεν τέθηκε ως δίλημμα, αλλά ως ξεχωριστές υποθέσεις, για τις οποίες οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να εκφέρουν θετική ή αρνητική γνώμη για την κάθε μία.

Bullshit Jobs: Σε δουλειά να βρισκόμαστε

Τo 1930 ο οικονομολόγος Τζον Μέιναρντ Κέινς προέβλεπε ότι μέχρι το τέλος του αιώνα η ανάπτυξη της τεχνολογίας θα επιτρέπει στους πολίτες των καπιταλιστικά αναπτυγμένων κοινωνιών να εργάζονται 15 ώρες την εβδομάδα. Σήμερα, καθώς ακροδεξιά και νεοφιλελεύθερα καθεστώτα της Ε.Ε. προωθούν τη 12ωρη ημερήσια εργασία, κάποιοι αναρωτιούνται: Και τι δουλειά θα κάνουμε 12 ώρες τη μέρα;

"Αν καμία χώρα δεν είχε στρατό, οι στρατοί θα ήταν άχρηστοι. Το ίδιο ισχύει και για τους υπεύθυνους δημοσίων σχέσεων."

Ντέιβιντ Γκρέμπερ

Κρίσεις , “Φούσκες”, Καπιταλισμός

Φέτος συμπληρώνονται 10 χρόνια όπου η παγκόσμια κοινότητα ήρθε αντιμέτωπη για πρώτη φορά με την πιο άγρια και καταστροφικότερη χρηματοπιστωτική-καπιταλιστική κρίση, μετά το Κραχ του 1929.

Η κρίση στα αμερικανικά στεγαστικά δάνεια, το “δέσιμο” νομισμάτων με το πανίσχυρο δολάριο αλλά και η κατάρρευση της επενδυτικής τράπεζας Lehman Brothers κυρίως από τοξικά ομόλογα και απόκρυψη οικονομικών στοιχείων σε ισολογισμούς ήταν η αρχή ενός ντόμινο πολιτικών και οικονομικών δραματικών εξελίξεων. Οι ερευνητές είχαν επιστήσει την προσοχή τους στους κινδύνους που προέρχονταν από τη συνύπαρξη της υπερβολικής ρευστότητας, των διαδικασιών παροχής ενυπόθηκων χρηματοδοτήσεων και των παρακινδυνευμένων χρηματοοικονομικών καινοτομιών.

Καρτέλ καπιταλισμός, με αφορμή τη Novartis

Οι φαρμακευτικές εταιρείες συλλήβδην, και όχι μόνο η Novartis, κινούν νήματα χρηματίζοντας πολιτικούς που παίρνουν τις αποφάσεις για τα σκευάσματα, συμβούλια και διευθυντές νοσοκομείων που ορίζουν τον καταμερισμό, γιατρούς που έχουν εμβέλεια σε πολλούς ασθενείς.

Στις 14 Δεκεμβρίου 2016, ο υπουργός Δικαιοσύνης Σταύρος Κοντονής διαβίβασε στην Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Ξένη Δημητρίου, δημοσιεύματα του Τύπου που αναφέρονταν στο σκάνδαλο της Novartis και το χρηματισμό δημοσίων λειτουργών και ζητούσε τη διερεύνηση της βασιμότητας των καταγγελιών και την απόδοση ευθυνών, εφόσον αυτές υπάρξουν.

Στο πλουσιότερο 1% κατέληξε το 82% του πλούτου που παρήγαγαν οι εργαζόμενοι το 2017

Στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η ανάπτυξη στον καπιταλισμό δεν μπορεί να είναι δίκαιη, αφού προέρχεται από την αύξηση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων και πηγαίνει στα θησαυροφυλάκια των καπιταλιστών, έδωσε στη δημοσιότητα η ΜΚΟ «Oxfam». Πρόκειται για μία Μη Κυβερνητική Οργάνωση που αναλύει και επεξεργάζεται τα οικονομικά στοιχεία, ασκώντας όμως κριτική στο «σύστημα» από τη σκοπιά της βελτίωσής του...

Χαμένες ζωές στην υπερεργασία

Το 2013, ο 21 ετών, Moritz Erhardt, πέθανε μετά από 72 ώρες συνεχούς εργασίας στην Εθνική Τράπεζα της Αμερικής όπου έκανε την πρακτική του. Το ίδιο έτος, η 31χρονη Miwa Sado, εργαζόμενη στο ιαπωνικό κρατικό δίκτυο NHK, αναγκάστηκε να δουλέψει 159 ώρες υπερωρία, με μόλις δύο μέρες ρεπό τον Ιούλιο του 2013, προτού την προδώσει η καρδιά της.

Ήταν δύο περιστατικά που σόκαραν τότε την κοινή γνώμη, η οποία αδυνατούσε να αντιληφθεί πως ένα άτομο ήταν δυνατό να πεθάνει από την πολλή δουλειά. Όπως αποδείχθηκε δεν ήταν τα τελευταία περιστατικά, που ένας θάνατος συνδεόταν με τις υπερβολικές ώρες εργασίας. Σήμερα όλο και περισσότερες επιστημονικές έρευνες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με τις ώρες αλλά και τις συνθήκες εργασίας της σύγχρονης εποχής.