Μετά την επιβολή του νέου μνημονίου όλο και πιο πολλά δημοσιεύματα
στον διεθνή Τύπο, άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο σκωπτικά,
χαρακτηρίζουν τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Β. Σόιμπλε κυβερνήτη της
Ευρώπης, πρωθυπουργό της Ελλάδας. Και μόνο η διατύπωση μαρτυρά το βάρος
της Γερμανίας στην Ευρώπη, τον τρόπο λήψης της αποφάσεων στην Ε.Ε., την
περιορισμένη εθνική κυριαρχία χωρών-εταίρων, ιδιαίτερα των μικρότερων
και οικονομικά πιο ανίσχυρων, όπως η δική μας.
Η πικρή αυτή διαπίστωση μας πληγώνει, μας εξεγείρει και μας ωθεί να
σκεφτούμε πώς θα βγούμε από την κατάσταση αυτήν. Μπορεί να διαφωνήσουμε
στην απάντηση, αλλά αυτό δεν πρέπει να μας αφήσει να ξανακάνουμε τα λάθη
του παρελθόντος και να βράσουμε στο ζουμί μας: περιορισμός της
διακυβέρνησης μόνο στις διαπραγματεύσεις με τους εταίρους-πιστωτές και
αναζήτηση υπευθύνων για την απόδοση ευθυνών για την κατάσταση που
βρισκόμαστε.
Η κυβέρνηση καλά κάνει να θυμίζει ότι η πολιτική που καλείται να
εφαρμόσει δεν είναι δική της. Ετσι θυμίζει ότι αυτή η πολιτική δεν είναι
ούτε η μόνη δυνατή ούτε η πιο ορθή ούτε μονόδρομος. Το αντίθετο. Με τον
τρόπο αυτόν συμβάλλει σε ευρωπαϊκό πια επίπεδο στη συζήτηση που άρχισε
να αναπτύσσεται, στην κριτική και την πιθανή μελλοντική αλλαγή της.
Ταυτόχρονα, όμως, πρέπει να κυβερνήσει. Δεν πρόκειται για αντίφαση, για
σχιζοφρένεια, όπως υποστηρίζουν κάποιοι.
Αυτονόητα πετυχαίνουμε κάτι καλύτερα όταν εμπνεόμαστε από αυτό. Αλλά.
Ο πολιτικός, ιδιαίτερα στις παρούσες συνθήκες, και μάλιστα ο
οραματικός, πρέπει να πείθει. Γι' αυτό και μόνο οφείλει να είναι
ειλικρινής, να λέει αυτό που θεωρεί σωστό. Μόνο έτσι θα δείξει τη
διαφορά του από τους ανταγωνιστές, θα οικοδομήσει αμοιβαία εμπιστοσύνη
με τον κόσμο, θα τον κινητοποιήσει αποτελεσματικά και θα πετύχει κάτι
καλύτερο. Κατά δεύτερον, η άσκηση διακυβέρνησης δεν μπορεί να
περιορίζεται μόνο στην εφαρμογή του μνημονίου.
Ολες οι κυβερνήσεις, πολύ περισσότερο εκείνη που θέλει να διορθώσει
κακώς έχοντα, όπως η σημερινή, έχει πολλά να κάνει: να μεταρρυθμίσει
ριζικά το κράτος και τη λειτουργία του, να αλλάξει το μοντέλο παραγωγής,
να αλλάξει τις σχέσεις με τους πολίτες, να δώσει δείγματα κοινωνικής
δικαιοσύνης και χρηστής διοίκησης... Το χειρότερο που θα είχε να κάνει:
να τα αφήσει όλα αυτά, να περιοριστεί στις σχέσεις με τους δανειστές και
σε μία άνευρη και περιστασιακή διαχείριση πραγμάτων και προβλημάτων που
βγαίνουν στην επιφάνεια.
Στην προοπτική αυτή προέχουν τα εξής:
Η διαχείριση της καθημερινότητας. Τα καθημερινά προβλήματα είναι
σωρευμένα, συχνά εκρηκτικά και ζητάνε επειγόντως λύση. Ο καλός
κυβερνήτης, υπουργός, δήμαρχος κ.λπ. κρίνεται και από τη διαχειριστική
του επάρκεια. Αυτό δείχνει τη σχέση του με τον πολίτη, αν μπορεί να
είναι κοντά του, να αφουγκραστεί τα προβλήματα και, βεβαίως, να δώσει
λύσεις.
Επιλογή στόχων, ιεράρχηση, συστηματική προώθηση. Πρόκειται για τις
μεγάλες αλλά και μικρότερες δομικές αλλαγές, ενίοτε συμβολικές, που
αφήνουν τη σφραγίδα τους στην κοινωνία, τη βάζουν σε ράγες και
διαγράφουν το μέλλον της. Εδώ η κυβέρνηση έχει πολλά να κάνει.
Ενδεικτικά, μέχρι σήμερα έκανε τρία αξιοσημείωτα πράγματα: το
νομοσχέδιο για την ιθαγένεια, τα μέτρα για την ανθρωπιστική κρίση και τη
θητεία όλων των φαντάρων στα σύνορα. Θαρρώ ότι αυτά δεν ιεραρχήθηκαν,
δεν μπήκαν στη λογική που τα νοηματοδοτεί: σεβασμού της ετερότητας,
κοινωνικής αλληλεγγύης και ισοπολιτείας. Ετσι ψιλοχάθηκαν. Ως
εκπαιδευτικός γνωρίζω ότι έχουμε πολλά παιδιά αλλοδαπών, πιο Ελληνες από
μένα, που δεν λογίζονταν Ελληνες. Ξέρω ακόμη, από προσωπική εμπειρία σε
ακριτικό τάγμα, ότι οι φαντάροι ήμασταν πολλών κατηγοριών.
Για να γίνουν τα προαναφερθέντα καλύτερα, σε μία συνθήκη που οι
κοινωνίες γίνονται διαρκώς συνθετότερες, η κυβέρνηση, ιδιαίτερα η
σημερινή που ομνύει στη λαϊκή συμμετοχή, οφείλει να εμπλέξει τις τοπικές
κοινωνίες και τους πολίτες. Θα συμφωνήσω ότι μέχρι τώρα η Τοπική
Αυτοδιοίκηση δεν λειτούργησε ιδανικά. Δήμοι και περιφέρειες λειτούργησαν
ως θύλακες διαπλοκής και διαφθοράς.
Η αποκέντρωση αποτελεί μονόδρομο. Η κυβέρνηση, η σημερινή, οι
επόμενες, οφείλουν να εκχωρήσουν περισσότερες αρμοδιότητες σε ποικίλους
τομείς, από την εκπαίδευση ώς τους φόρους. Ετσι θα συνέδραμαν στην
ανασυγκρότηση της χώρας. Αυτό γίνεται στις περισσότερες χώρες. Μένει
στην κεντρική εξουσία να βρει δικλίδες ώστε αυτό να γίνει καλά.
Συντάκτης: Παντελής Κυπριανός - καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου