Κοινή πεποίθηση όλων είναι πως απ’ όλες τις κοινωνικές κατηγορίες η νεολαία της χώρας δέχτηκε το μεγαλύτερο πλήγμα στη διάρκεια της δεκαετούς οικονομικής κρίσης. Από το οποίο ακόμη και σήμερα δεν έχει συνέλθει, όπως μαρτυρούν τα στοιχεία του πίνακα για τα έτη 2017-2018.
Αρκεί να σκεφτούμε πως ακόμη και σήμερα το 46-47% της ελληνικής νεολαίας είτε είναι άνεργο (32,3%), είτε εργάζεται αλλά αντιμετωπίζει τον κίνδυνο φτώχειας (14,1%). Από δε τους εργαζόμενους νέους το 40% απασχολείται με όρους μερικής ή προσωρινής απασχόλησης. Με αποτέλεσμα το 47% των νέων να βρίσκεται σε συνθήκες φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, ενώ το 46,6% να είναι υποχρεωμένο από οικονομική ανάγκη να συγκατοικεί με τους γονείς του (από τα υψηλότερα ποσοστά πανευρωπαϊκά).
Η δεινή αυτή οικονομική κατάσταση της νεολαίας εξηγεί τόσο την ψυχολογική ανασφάλεια και την πολιτική παθητικοποίηση ή και συντηρητικοποίησή της, όσο και την τάση φυγής και αναζήτησης επαγγελματικής τύχης στο εξωτερικό (brain drain). Η οποία φυγή, αν και με διαστάσεις πολύ υποδεέστερες της προπαγανδιζόμενης απώλειας 500.000 νέων πτυχιούχων, παραμένει μια ανοιχτή πληγή που μόνο μια δυναμική ανάκαμψη της οικονομίας μπορεί να κλείσει.
Δεδομένου, όμως, ότι η ανάκαμψη της οικονομίας έχει ήδη ξεκινήσει αργά αλλά σταθερά κλιμακούμενη από το 2017, έχει ενδιαφέρον να δούμε τι επιπτώσεις είχε ώς τώρα στην οικονομική κατάσταση της νεολαίας σε αντιδιαστολή με την προηγούμενη περίοδο της κρίσης.
Παρατηρούμε, λοιπόν, αισθητή μείωση κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες (από 53,3% το 2014 σε 47% το 2017) του ποσοστού των νέων που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού για τις ηλικίες 18-24 ετών, έπειτα από μία εκτίναξή του κατά περίπου 22 μονάδες την περίοδο 2009-2014.
Η μείωση αυτή, ωστόσο, περιορίζεται στις 2 μονάδες όταν εξετάζουμε τις ηλικίες 15-29 ετών, γεγονός που υπογραμμίζει την ανάγκη να επεκταθεί άμεσα ο περιορισμός της φτώχειας από τον «πυρήνα» στην «περιφέρεια» της νεολαίας.
Στο ίδιο συμπέρασμα οδηγεί και η παρατήρηση της εξέλιξης του ποσοστού των νέων που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού και διαβιούν με τους γονείς τους, αφού η μείωση του ποσοστού είναι μικρή μετά το 2014 αναλογικά με την πρότερη αύξησή του και περιορίζεται στις 2 ποσοστιαίες μονάδες.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως η όποια μείωση της φτώχειας των νέων σχετίζεται άμεσα με την κάμψη της ανεργίας. Οι άνεργοι νέοι ηλικίας 15-29 ετών αυξήθηκαν κατά περίπου 185.000 την περίοδο 2009-2014, για να μειωθούν κατά 151.000 το διάστημα 2014-2018 (9μηνο).
Έτσι, μετά από μία θεαματική αύξηση του ποσοστού ανεργίας των νέων κατά 26 ποσοστιαίες μονάδες από 18,8% το 2009 σε 45% το 2014, η ανεργία υποχώρησε κατά 13 π.μ. στο 32,3% το 2018 (9μηνο).
Η μεγάλη αυτή μείωση της ανεργίας των νέων έπρεπε κανονικά να έχει περιορίσει πολύ περισσότερο και τη φτώχεια. Αν δεν το έκανε, αυτό οφείλεται στο ότι οι μισές θέσεις εργασίας που δημιουργούνται είναι μερικής και προσωρινής απασχόλησης και άρα χαμηλά αμειβόμενες.
Με αποτέλεσμα στις ηλικίες 15-29 ετών το ποσοστό μερικής και προσωρινής απασχόλησης, που από 31,5% το 2009 αυξήθηκε σε 39,5% το 2014, να παραμείνει στο ίδιο επίπεδο (40%) το 2017. Πάντως, είναι παρήγορη η διαπίστωση πως το ποσοστό του συνόλου των εργαζόμενων νέων σε κίνδυνο φτώχειας, που από 13,8% το 2009 αυξήθηκε σε 20,2% το 2014, στη συνέχεια υποχώρησε το 2017 στο 14,1%.
Στις συνθήκες αυτές, έχει ιδιάζουσα σημασία και πολιτική βαρύτητα για τη μείωση της φτώχειας και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης της νεολαίας μέσα στο 2019 η ταχύτερη ανάπτυξη της οικονομίας με την ταυτόχρονη κατάργηση του υποκατώτατου μισθού και την αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 11%.
Η επιστροφή στα προ κρίσης επίπεδα έχει ακόμη δρόμο πολύ να διανύσει. Το σημαντικό, ωστόσο, είναι ότι είμαστε καθ’ οδόν.
Συντάκτης: Κ. Καλλωνιάτης - οικονομολόγος
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου