Παρέμβαση της Θεοδώρας Τζάκρη στην Βουλή κατά την συζήτηση του Νομοσχεδίου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Χωρικός Σχεδιασμός - Βιώσιμη Ανάπτυξη»

Η βουλευτής Πέλλας του ΣΥΡΙΖΑ κ. Θεοδώρα Τζάκρη μιλώντας στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου κατά την συζήτηση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Χωρικός Σχεδιασμός – Βιώσιμη Ανάπτυξη» ανέφερε τα εξής:

«Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, ο χωρικός σχεδιασμός ασκείται σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο και διακρίνεται, ανάλογα με το περιεχόμενό του, σε στρατηγικό ή ρυθμιστικό.

Στρατηγικό χαρακτήρα έχουν τα Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια και τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια.

Ρυθμιστικό χαρακτήρα έχουν τα πολεοδομικά σχέδια που εκπονούνται σε τοπική κλίμακα και τα οποία διακρίνονται στα Τοπικά Χωρικά Σχέδια του Άρθρου 7 τα οποία ρυθμίζουν το χώρο σε επίπεδο ΟΤΑ και στα Ειδικά Χωρικά Σχέδια του Άρθρου 8 τα οποία αποτελούν υποδοχείς σχεδίων, έργων και προγραμμάτων ανεξαρτήτως διοικητικών ορίων.

Τέλος, τα Πολεοδομικά Σχέδια Εφαρμογής του Άρθρου 10 αποτελούν την εξειδίκευση και εφαρμογή των τοπικών και ειδικών χωρικών σχεδίων.

Το προτεινόμενο νομοσχέδιο αντικαθιστά τα Άρθρα 1 έως 13α του ν. 4269/2014, επιχειρώντας να βελτιώσει περαιτέρω το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο του χωρικού σχεδιασμού της χώρας.

Βασικοί άξονες του νομοσχεδίου είναι:

• Η ασφάλεια δικαίου ως βάση για την ορθή οικονομική ανάπτυξη της χώρας. 

• Η μείωση των προβλεπομένων κατηγοριών σχεδίων και η απόδοση σαφούς και διακριτού ρόλου σε κάθε κατηγορία σχεδίων έτσι ώστε να μην υπάρχουν επικαλύψεις και συγκρούσεις.

• Η σαφής διάρθρωση του συστήματος χωρικού σχεδιασμού και των επιπέδων σχεδιασμού.

• Η κατανομή των αρμοδιοτήτων σύμφωνα με τη σημερινή διοικητική διάρθρωση της χώρας και η ελάφρυνση της κεντρικής διοίκησης μέσω της ανάθεσης της έγκρισης των Πολεοδομικών Σχεδίων Εφαρμογής (Άρθρο 10) στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση.

• Ο σαφής καθορισμός της σχέσης μεταξύ των διαφορετικών επιπέδων σχεδιασμού.

• Η υιοθέτηση ευέλικτων διαδικασιών κατάρτισης και τροποποίησής τους μέσω του καθορισμού ξεκάθαρων διαδικασιών υιοθέτησης των διαφόρων κατηγοριών χωρικών σχεδίων και της κατάργησης των συνυπογραφών που οδηγούν σε καθυστερήσεις.

• Ο καθορισμός συγκεκριμένων προθεσμιών των επόμενων βημάτων έτσι ώστε να συνεχίζεται η διαδικασία υιοθέτησης του χωρικού σχεδίου ακόμα και αν δεν παρέχεται η προβλεπόμενη γνωμοδότηση εντός της τιθέμενης προθεσμίας.

• Ο καθορισμός συγκεκριμένης διαδικασίας επίλυσης τυχόν αντιφάσεων και αντιθέσεων.

• Ο καθορισμός ξεκάθαρων μεταβατικών διατάξεων που επιτρέπουν την ομαλή μετάβαση από το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο στο καινούργιο, στοιχείο που προσωπικά το θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό και αποτελεί σημαντική βελτίωση σε σχέση με το ν. 4269/2014.

Βέβαια κάποιες ρυθμίσεις θα μπορούσαν να είναι ακόμα καλύτερες ή σαφέστερες. Για παράδειγμα:

• Οι προθεσμίες εντός των οποίων καλούνται να γνωμοδοτήσουν διάφοροι αρμόδιοι φορείς και όργανα της πολιτείας είναι αποκλειστικές. Η άπρακτη παρέλευσή τους δεν σταματά τη διαδικασία υιοθέτησης του σχεδίου, αλλά τι γίνεται στην περίπτωση που ακολουθήσει εκπρόθεσμη γνωμοδότηση; Θα λαμβάνεται υπόψη ή όχι;

• Ο όρος «ζώνες και ειδικές κατηγορίες χρήσεων» της παραγράφου 1 του Άρθρου 10 σε τι αναφέρεται; Δεν είναι σαφές στο σώμα του κειμένου ούτε στην αιτιολογική έκθεση. Η πρόβλεψη του 2ου εδαφίου της παραγράφου 1 του Άρθρου 10 αναφορικά με την εξειδίκευση των χρήσεων γης στα Πολεοδομικά Σχέδια Εφαρμογής φαίνεται να αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο περιορισμού των προβλεπόμενων από το Τοπικό ή Ειδικό Χωρικό Σχέδιο χρήσεων γης. Θεωρώ ότι οι χρήσεις θα πρέπει να καθορίζονται στο επίπεδο του ρυθμιστικού σχεδίου δηλ. στα Τοπικά και στα Ειδικά Χωρικά Σχέδια. Θα πρέπει, κατά κανόνα, να αποφεύγεται ο περαιτέρω περιορισμός/εξειδίκευσή τους σε χαμηλότερο επίπεδο σχεδιασμού που είναι εν προκειμένω το Πολεοδομικό Σχέδιο Εφαρμογής του Άρθρου 10. Π.χ. αν το Τοπικό Χωρικό Σχέδιο προβλέπει ότι μια συγκεκριμένη περιοχή προορίζεται για βιομηχανική χρήση, η περαιτέρω εξειδίκευση των επιτρεπόμενων βιομηχανικών χρήσεων μέσω του Πολεοδομικού Σχεδίου Εφαρμογής με τον αποκλεισμό ορισμένων κατηγοριών βιομηχανιών είναι εσφαλμένη. Η υπερβολική εξειδίκευση των χρήσεων δημιουργεί ένα ασφυκτικό πλαίσιο που εμποδίζει την οικονομική και κοινωνική ελευθερία και ανάπτυξη.

• Στην παράγραφο 4 του Άρθρου 15 το δικαίωμα επέκτασης υφιστάμενων κτιρίων εντός του ίδιου ή όμορου(!) οικοπέδου κάνοντας χρήση των (ευνοϊκότερων) όρων δόμησης που ίσχυαν όταν εκδόθηκε η αρχική άδεια πριν από 20 και πλέον χρόνια και όχι των όρων δόμησης που προβλέπει σήμερα η νομοθεσία κατά παρέκκλιση των πάγιων διατάξεων, δημιουργεί ερωτηματικά τα οποία δεν λύνει η αιτιολογική έκθεση και ελπίζω ότι θα μας τις λύσει το αρμόδιο Υπουργείο.

Σε κάθε περίπτωση, εκτιμώ ότι, ανεξάρτητα από κάποια επιμέρους σημεία που χρήζουν διευκρινίσεων, συνολικά το νομοσχέδιο είναι ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, η επιτυχία του οποίου θα κριθεί σε βάθος χρόνου εκ του αποτελέσματος. Ασφαλώς, η δουλειά της πολιτείας και της κυβέρνησης δεν εξαντλείται με την ψήφιση του νομοσχεδίου. Η υλοποίηση και εφαρμογή κάθε σημαντικής μεταρρύθμισης απαιτεί συστηματική προσπάθεια και συνεχή εγρήγορση τόσο για την έκδοση όλων των απαιτούμενων εξουσιοδοτικών προεδρικών διαταγμάτων και υπουργικών αποφάσεων όσο και για την ορθή εφαρμογή του νόμου από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Προς αυτή την κατεύθυνση, καλώ όλους τους συναδέλφους μου που πιστεύουν ότι βασική προϋπόθεση εξόδου από την κρίση είναι ο εκσυγχρονισμός της κοινωνίας μας, να υπερψηφίσουν το παρόν νομοσχέδιο».