 |
| Τα μεγάλα έργα σε δίκτυα θα διαχειρίζονται ιδιώτες |
Θα πούμε το νερό-νεράκι και θα το πληρώνουμε πανάκριβα. Με πρόσχημα τη λειψυδρία και την κλιματική κρίση, η κυβέρνηση Κυριάκου Μητσοτάκη προχωρά στην τρίτη φάση της ιδιωτικοποίησης του νερού. Παρά την αρνητική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας το Μαξίμου κραδαίνει την “μελέτη” της Deloitte στην οποία ανέθεσε την χάραξη πολιτικής σε ότι αφορά το νερό, η οποία ουδόλως ενδιαφέρεται για τον χαρακτήρα του ως “κοινωνικό αγαθό”. Αντιμετωπίζει το νερό ως “εμπόρευμα”, μιλά για την εξεύρεση χρηματοδότησης χωρίς να επιβαρύνεται το κράτος και είσοδο επενδυτών, αναφέρεται στα “περιουσιακά στοιχεία” των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ.
Η μελέτη που παρουσιάστηκε πρόσφατα από τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, Κωστή Χατζηδάκη, μέτρ στο μεγάλο ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας και των μεγάλων ιδιωτικοποιήσεων στη χώρα μας, κάνει λόγο για πέντε σενάρια. Ωστόσο μόνο το πρώτο αναλύεται με τις “θετικές διαστάσεις” του. Αυτό που πριμοδοτεί ευθέως την παράδοση και διαχείριση του νερού με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια της αγοράς. Τα αποτελέσματα αυτής της διαχείρισης τα γνωρίζουμε ήδη πολύ καλά στους άλλους κρίσιμους τομείς των τηλεπικοινωνιών, των μεταφορών, της ενέργειας.
Τρία χρόνια προσπάθειας για την ιδιωτικοποίηση νερού
Η αλλαγή του χαρακτήρα στην παροχή του νερού ως “κοινωνικό αγαθό” έγινε επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ όταν η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ εντάχθηκαν στο ΤΑΙΠΕΔ ως “περιουσιακό στοιχείο” του δημοσίου. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας είχε έτοιμο το έδαφος για την προώθηση του σχεδίου ιδιωτικοποίησης. Η πρώτη προσπάθεια ωστόσο το 2022, για την ιδιωτικοποίηση των δημόσιων παρόχων ύδρευσης ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στα πρότυπα του ΟΤΕ και της ΔΕΗ, σκόνταψε αφενός στις μεγάλες κοινωνικές αντιδράσεις, αφετέρου στην απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας. Για αρκετό διάστημα το σενάριο να μπουν επενδυτές με ποσοστό 49% βρίσκονταν στο τραπέζι του Μαξίμου. Κανείς ωστόσο επιχειρηματίας δεν ενδιαφέρεται να εισφέρει σε μια “δημόσια” υπηρεσία εάν δεν έχει το μάνατζμεντ που οδηγεί σε κανόνες κερδοσκοπίας.
Ένα χρόνο μετά φαίνεται πως βρέθηκε η φόρμουλα αλλά και το επιχείρημα για την προώθηση της ιδιωτικοποίησης. Τα φαινόμενα λειψυδρίας, ειδικά στα νησιά, η έντονη τουριστικοποίηση και ο κίνδυνος ερημοποίησης- προβλήματα σοβαρά που απαιτούν τη λήψη μέτρων-, μετατρέπονται σε προπαγανδιστικά όπλα για να περάσει αναίμακτα η πολιτική απόφαση της παράδοσης του αγαθού του νερού σε ιδιωτικούς επενδυτές! Προετοιμάζουν μάλιστα το κοινό παραδεχόμενοι πως η τιμή θα αυξηθεί.
Η πρώτη φάση στο επιλεγμένο μοντέλο ιδιωτικοποίησης εκτυλίχθηκε το καλοκαίρι του 2023, όταν η κυβέρνηση πέρασε το νόμο 5037/2023 με τον οποίο διευρύνθηκαν οι αρμοδιότητες της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας στους τομείς των Αποβλήτων και των Υδάτων. Μια ρυθμιστική αρχή δηλαδή που (υποτίθεται) ότι ελέγχει τους ιδιώτες παρόχους ενέργειας, θα έχει την εποπτεία σε ΕΥΔΑΠ- ΕΥΑΘ και τους άλλους φορείς υδροδότησης που θα λειτουργούν σε περιβάλλον αγοράς. Γιατί μια ρυθμιστική αρχή αυτό κάνει, εποπτεύει τον ιδιωτικό ανταγωνισμό. Έτσι το νερό μπήκε σε κανόνες αγοράς με τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας να είναι αρμόδια για παραχωρήσεις, αδειοδοτήσεις, ελέγχους, κυρώσεις, ακόμα και την τιμολόγησή του. Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής τα βιώνει καθημερινά η ελληνική κοινωνία με την ενέργεια, το κοινωνικό αγαθό του ρεύματος έγινε “εμπορικό προϊόν” στο Χρηματιστήριο ενέργειας για να κερδοσκοπούν οι πολλοί πια ιδιώτες πάροχοι.
Ένα χρόνο μετά το νόμο, εκδόθηκε η υπουργική απόφαση για την “αναπροσαρμογή” τιμών στο νερό. Αύξηση τιμών στην οποία αναφέρθηκε ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη ΔΕΘ χρησιμοποιώντας το επιχείρημα της λειψυδρίας, ενώ παράλληλα ξόρκισε την ιδιωτικοποίηση.
Η τρίτη φάση της ολοκλήρωσης
Η κυβέρνηση φαίνεται πως επιλέγει το πρώτο σενάριο της ιδιωτικής εταιρείες Deloitte. Κάτω από τον μανδύα της “εθνικής στρατηγικής” για το νερό, τις αυξημένες ανάγκες υδροδότησης ειδικά στα νησιά λόγω αυξημένου τουρισμού, προωθείται η “μεταρρύθμιση στον τομέα των υδάτων” με επείγοντα χαρακτηριστικά. Σχεδιάζεται η δημιουργία 45 νέων “δημόσιων” εταιρειών για τη διαχείριση του νερού, μία σε κάθε λεκάνη Απορροής Ποταμού, συνολικά υπάρχουν 45 στη χώρα μας ή για κάθε γεωγραφική περιοχή, οι οποίες θα είναι στην αρμοδιότητα μιας Ανώνυμης Εταιρείας που θα λειτουργεί ως ομπρέλα. Αυτές οι εταιρείες θα αναλάβουν την υλοποίηση των νέων έργων και θα έχουν στην ιδιοκτησία τους τα υφιστάμενα έργα.
Το σχέδιο είναι καλά στημένο. Σε κάθε περιοχή που θα οριστεί, όλες οι τοπικές και δημοτικές εταιρείες ύδρευσης θα εισφέρουν τα πάγια περιουσιακά τους στοιχεία και τις υποχρεώσεις τους. Η εταιρεία θα αναλάβει επίσης τα μεγάλα έργα που γίνονται σε κάθε περιοχή, όπως τα φράγματα, τα δίκτυα ή άλλες υποδομές. Έτσι προτείνεται να δημιουργηθεί μια “Ρυθμιζόμενη Περιουσιακή Βάση (ΡΠΒ)” με στόχο να φέρει έσοδα στη νέα εταιρεία.
Με αυτό τον τρόπο, λέει η πρόταση της Deloitte, θα εξασφαλιστεί η πιστοληπτική ικανότητά ώστε να μπορούν να χρηματοδοτηθούν από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, δίχως να επιβαρύνουν το δημόσιο χρέος.
Συνολικά τα έργα, τα πάγια και οι επενδύσεις σε όλη τη χώρα εκτιμώνται σε 15-20 δισ. ευρώ. Μόνο τα πάγια των ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ και ΟΑΚ (Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτης) ανέρχονται αθροιστικά περίπου στο 1 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με όσα παρουσιάστηκαν από τον Κωστή Χατζηδάκη για τα έργα ύδρευσης και άρδευσης απαιτούνται 10,24 δισ. ευρώ. Στο ποσό αυτό δεν περιλαμβάνονται τα 500-700 εκατ. ευρώ τα οποία απαιτούνται ειδικά για την Αττική.
Ήδη έχουν επισημανθεί οι κίνδυνοι από την εκχώρηση της δημόσιας υπηρεσίας ύδρευσης σε εταιρείες που θα λειτουργού με τους κανόνες της αγοράς. Η τιμολόγηση θα διαμορφώνεται ανάλογα με τη χρήση, την ανταποδοτικότητα και το κέρδος για τους επενδυτές. Το κόστος για την αποκατάσταση των υποδομών ή τον εκσυγχρονισμό των δικτύων θα μετακυλίεται στους καταναλωτές. Η αντιμετώπιση του νερού ως εμπόρευμα και όχι ως κοινωνικό αγαθό, θα φέρει μεγάλες αυξήσεις στις τιμές παροχής νερού σε αγροτικές περιοχές της χώρας που σήμερα δίνεται με μικρό ή καθόλου αντάλλαγμα.
Πηγή: neostrategy.gr
Τρία χρόνια προσπάθειας για την ιδιωτικοποίηση νερού
Η αλλαγή του χαρακτήρα στην παροχή του νερού ως “κοινωνικό αγαθό” έγινε επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ όταν η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ εντάχθηκαν στο ΤΑΙΠΕΔ ως “περιουσιακό στοιχείο” του δημοσίου. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας είχε έτοιμο το έδαφος για την προώθηση του σχεδίου ιδιωτικοποίησης. Η πρώτη προσπάθεια ωστόσο το 2022, για την ιδιωτικοποίηση των δημόσιων παρόχων ύδρευσης ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στα πρότυπα του ΟΤΕ και της ΔΕΗ, σκόνταψε αφενός στις μεγάλες κοινωνικές αντιδράσεις, αφετέρου στην απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας. Για αρκετό διάστημα το σενάριο να μπουν επενδυτές με ποσοστό 49% βρίσκονταν στο τραπέζι του Μαξίμου. Κανείς ωστόσο επιχειρηματίας δεν ενδιαφέρεται να εισφέρει σε μια “δημόσια” υπηρεσία εάν δεν έχει το μάνατζμεντ που οδηγεί σε κανόνες κερδοσκοπίας.
Ένα χρόνο μετά φαίνεται πως βρέθηκε η φόρμουλα αλλά και το επιχείρημα για την προώθηση της ιδιωτικοποίησης. Τα φαινόμενα λειψυδρίας, ειδικά στα νησιά, η έντονη τουριστικοποίηση και ο κίνδυνος ερημοποίησης- προβλήματα σοβαρά που απαιτούν τη λήψη μέτρων-, μετατρέπονται σε προπαγανδιστικά όπλα για να περάσει αναίμακτα η πολιτική απόφαση της παράδοσης του αγαθού του νερού σε ιδιωτικούς επενδυτές! Προετοιμάζουν μάλιστα το κοινό παραδεχόμενοι πως η τιμή θα αυξηθεί.
Η πρώτη φάση στο επιλεγμένο μοντέλο ιδιωτικοποίησης εκτυλίχθηκε το καλοκαίρι του 2023, όταν η κυβέρνηση πέρασε το νόμο 5037/2023 με τον οποίο διευρύνθηκαν οι αρμοδιότητες της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας στους τομείς των Αποβλήτων και των Υδάτων. Μια ρυθμιστική αρχή δηλαδή που (υποτίθεται) ότι ελέγχει τους ιδιώτες παρόχους ενέργειας, θα έχει την εποπτεία σε ΕΥΔΑΠ- ΕΥΑΘ και τους άλλους φορείς υδροδότησης που θα λειτουργούν σε περιβάλλον αγοράς. Γιατί μια ρυθμιστική αρχή αυτό κάνει, εποπτεύει τον ιδιωτικό ανταγωνισμό. Έτσι το νερό μπήκε σε κανόνες αγοράς με τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας να είναι αρμόδια για παραχωρήσεις, αδειοδοτήσεις, ελέγχους, κυρώσεις, ακόμα και την τιμολόγησή του. Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής τα βιώνει καθημερινά η ελληνική κοινωνία με την ενέργεια, το κοινωνικό αγαθό του ρεύματος έγινε “εμπορικό προϊόν” στο Χρηματιστήριο ενέργειας για να κερδοσκοπούν οι πολλοί πια ιδιώτες πάροχοι.
Ένα χρόνο μετά το νόμο, εκδόθηκε η υπουργική απόφαση για την “αναπροσαρμογή” τιμών στο νερό. Αύξηση τιμών στην οποία αναφέρθηκε ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη ΔΕΘ χρησιμοποιώντας το επιχείρημα της λειψυδρίας, ενώ παράλληλα ξόρκισε την ιδιωτικοποίηση.
Ήταν άλλο ένα ψέμα του αρχηγού της Ν.Δ. Μαζί με την με υπουργική απόφαση μπήκε σε εφαρμογή η “αναδιάρθρωση των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης(ΔΕΥΑ ).Με νομοθετική ρύθμιση προωθήθηκε η συγχώνευση και κατάργηση των τοπικών Δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης (ΔΕΥΑ) σε όλη τη χώρα με πρόσχημα τη δημιουργία “ισχυρών παρόχων νερού” που θα διαχειρίζονται καλύτερα και χωρίς χρέη το νερό. Ο πραγματικός στόχος ωστόσο ήταν η δημιουργία ισχυρών εταιρειών με διορισμένα golden boys που θα άνοιγαν το δρόμο στην είσοδο επενδυτών σε αυτές. Η συγχώνευση προκάλεσε πέρυσι μεγάλες αντιδράσεις σε τοπικό επίπεδο και τα κυβερνητικά σχέδια μπήκαν στο συρτάρι. Για πολύ λίγο, όπως αποδεικνύεται.
Η τρίτη φάση της ολοκλήρωσης
Η κυβέρνηση φαίνεται πως επιλέγει το πρώτο σενάριο της ιδιωτικής εταιρείες Deloitte. Κάτω από τον μανδύα της “εθνικής στρατηγικής” για το νερό, τις αυξημένες ανάγκες υδροδότησης ειδικά στα νησιά λόγω αυξημένου τουρισμού, προωθείται η “μεταρρύθμιση στον τομέα των υδάτων” με επείγοντα χαρακτηριστικά. Σχεδιάζεται η δημιουργία 45 νέων “δημόσιων” εταιρειών για τη διαχείριση του νερού, μία σε κάθε λεκάνη Απορροής Ποταμού, συνολικά υπάρχουν 45 στη χώρα μας ή για κάθε γεωγραφική περιοχή, οι οποίες θα είναι στην αρμοδιότητα μιας Ανώνυμης Εταιρείας που θα λειτουργεί ως ομπρέλα. Αυτές οι εταιρείες θα αναλάβουν την υλοποίηση των νέων έργων και θα έχουν στην ιδιοκτησία τους τα υφιστάμενα έργα.
Το σχέδιο είναι καλά στημένο. Σε κάθε περιοχή που θα οριστεί, όλες οι τοπικές και δημοτικές εταιρείες ύδρευσης θα εισφέρουν τα πάγια περιουσιακά τους στοιχεία και τις υποχρεώσεις τους. Η εταιρεία θα αναλάβει επίσης τα μεγάλα έργα που γίνονται σε κάθε περιοχή, όπως τα φράγματα, τα δίκτυα ή άλλες υποδομές. Έτσι προτείνεται να δημιουργηθεί μια “Ρυθμιζόμενη Περιουσιακή Βάση (ΡΠΒ)” με στόχο να φέρει έσοδα στη νέα εταιρεία.
Με αυτό τον τρόπο, λέει η πρόταση της Deloitte, θα εξασφαλιστεί η πιστοληπτική ικανότητά ώστε να μπορούν να χρηματοδοτηθούν από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, δίχως να επιβαρύνουν το δημόσιο χρέος.
Συνολικά τα έργα, τα πάγια και οι επενδύσεις σε όλη τη χώρα εκτιμώνται σε 15-20 δισ. ευρώ. Μόνο τα πάγια των ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ και ΟΑΚ (Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτης) ανέρχονται αθροιστικά περίπου στο 1 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με όσα παρουσιάστηκαν από τον Κωστή Χατζηδάκη για τα έργα ύδρευσης και άρδευσης απαιτούνται 10,24 δισ. ευρώ. Στο ποσό αυτό δεν περιλαμβάνονται τα 500-700 εκατ. ευρώ τα οποία απαιτούνται ειδικά για την Αττική.
Το ποσό είναι ελκυστικό για την προσέλκυση των επιθυμητών επενδυτών, των ιδιωτών δηλαδή που θα αναλάβουν τη διαχείριση των μεγάλων έργων μέσω ΣΔΙΤ ή απευθείας αναθέσεων.Η ίδια η μελέτη της Deloitte μιλά για τη βέβαιη αύξηση στο κόστος παροχής του νερού, ανάλογα με την περιοχή και τα προβλήματα που υπάρχουν στην ύδρευση. Το τι ακριβώς αυτό σημαίνει για τους καταναλωτές είναι εμφανές. Η τιμή θα αναπροσαρμόζεται στο ιδιότυπο Χρηματιστήριο των απρόβλεπτων παραγόντων στην παροχή νερού!
Ήδη έχουν επισημανθεί οι κίνδυνοι από την εκχώρηση της δημόσιας υπηρεσίας ύδρευσης σε εταιρείες που θα λειτουργού με τους κανόνες της αγοράς. Η τιμολόγηση θα διαμορφώνεται ανάλογα με τη χρήση, την ανταποδοτικότητα και το κέρδος για τους επενδυτές. Το κόστος για την αποκατάσταση των υποδομών ή τον εκσυγχρονισμό των δικτύων θα μετακυλίεται στους καταναλωτές. Η αντιμετώπιση του νερού ως εμπόρευμα και όχι ως κοινωνικό αγαθό, θα φέρει μεγάλες αυξήσεις στις τιμές παροχής νερού σε αγροτικές περιοχές της χώρας που σήμερα δίνεται με μικρό ή καθόλου αντάλλαγμα.
Πηγή: neostrategy.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου