Η εποχή της υπερσυγκέντρωσης πλούτου φτάνει στο τέλος της

Οι ψηφοφόροι και οι πολιτικοί συμφωνούν ότι έφτασε η ώρα για αναδιανομή της πίτας της οικονομίας.

Πριν από σχεδόν τέσσερις δεκαετίες, οι ΗΠΑ ξεκίνησαν την τελευταία μεγάλη αλλαγή οικονομικού παραδείγματος στον ανεπτυγμένο κόσμο, την επανάσταση των οικονομικών της προσφοράς.

Οι φόροι στα κεφαλαιακά κέρδη μειώθηκαν. Ο πρόεδρος Ρόναλντ Ρίγκαν και η πρωθυπουργός της Βρετανίας Μάργκαρετ Θάτσερ ήρθαν σε κατά μέτωπο σύγκρουση με τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας και τους ανθρακωρύχους. Η δύναμη των συνδικάτων εξασθένησε και αυτή των εταιρειών ενισχύθηκε. Ορισμένοι άνθρωποι έγιναν πολύ πλούσιοι. Αλλά η ανισότητα αυξήθηκε και στο τέλος η συνολική τάση της ανάπτυξης επιβραδύνθηκε.

«Φορολογήστε μας περισσότερο»

Ενώ στη χώρα μας η μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων θα κρίνει, όπως φαίνεται, σε μεγάλο βαθμό το αποτέλεσμα των επόμενων εκλογών, στις ΗΠΑ, λίγο πριν ξεκινήσει η εκστρατεία των υποψηφίων για τις προεδρικές εκλογές του 2020, συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο.

Ζητούμενο εδώ δεν είναι η μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων και του κεφαλαίου ευρύτερα, με την ελπίδα να έλθουν οι επενδύσεις, η απασχόληση και η ανάπτυξη -όπως ευαγγελίζεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης-, αλλά η αύξηση της φορολογίας των μεγάλων επιχειρήσεων και των πολύ πλούσιων ιδιωτών.

Που ζουν οι περισσότεροι δισεκατομμυριούχοι του πλανήτη

Το 75% των δισεκατομμυριούχων του πλανήτη ζει σε μόλις 15 χώρες σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Wealth-X.

Η περιουσία των συνολικά 1.942 δισεκατομμυριούχων σ’ αυτές τις χώρες αποτιμάται στα 6,8 τρισ. δολάρια, ποσό που αντιστοιχεί στο 79% του πλούτου όλων των δισεκατομμυριούχων της Γης τον περασμένο χρόνο.

Οι «κερδισμένοι» της κλιματικής αλλαγής

Η κλιματική αλλαγή λόγω της ανόδου θερμοκρασίας του πλανήτη έχει αυξήσει την οικονομική ανισότητα από τη δεκαετία του 1960 μέχρι σήμερα, από τη μία κάνοντας μερικές πλούσιες χώρες ακόμη πλουσιότερες (π.χ. Νορβηγία και Σουηδία) και από την άλλη, «φρενάροντας» την ανάπτυξη πολλών φτωχότερων χωρών (π.χ. Ινδία και Νιγηρία).

Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας νέας διεθνούς επιστημονικής μελέτης, με επικεφαλής τον κλιματολόγο, Νόα Ντίφενμποου, της Σχολής Γεωεπιστημών και Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνιας, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS).

Homo Emetus

Σκεφτήκατε ποτέ τι αισθήματα σας προκαλεί αυτός ο θαυμαστός καινούριος κόσμος; Όχι εκείνα τα αισθήματα που σας υποβάλλουν τα αστικά προπαγανδιστικά παπαγαλάκια, μα τα δικά σας αυθόρμητα αισθήματα. Ξεχάστε τα αφηγήματα περί εξέλιξης της τεχνολογίας, περί προηγμένου πολιτισμού, περί προόδου και λοιπών παραμυθιών της οκάς. Σας θυμίζει μήπως ο κόσμος μας αυτά που περιέγραφε ο Άλντους Χάξλεϋ στο ομότιτλο έργο του; Σας θυμίζει μήπως αυτά που προέβλεψαν ο Καρλ Μαρξ πριν 160 χρόνια ή ο Νικολάι Ουλιάνοφ πριν 100 χρόνια; Αναρωτιέστε και εσείς ‘‘πως έγινε με τούτο τον αιώνα και γύρισε καπάκι η ζωή, πως το ΄φεραν η μοίρα και τα χρόνια να μην ακούσουμε έναν ποιητή’’;

Γιατί οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι;

Τα Σαββατοκύριακα είναι επικίνδυνα. Έχεις χρόνο να σκεφτείς. Να κάνεις απολογισμούς.Να κρίνεις και να συγκρίνεις. Να αναζητάς απαντήσεις σε ερωτήματα, όπως για παράδειγμα το ποια είναι η πιο επώδυνη αλλαγή στον καιρό των μνημονίων: Οι ιδιωτικοποιήσεις; Οι αλλαγές στο ασφαλιστικό; Οι περικοπές στους μισθούς ή μήπως η φορολογία;

Το βράδυ του Σαββάτου έπεσε στα χέρια μου ένα δοκίμιο του R. Lieberman, καθηγητή Πολιτικών Επιστημών και Δημοσίων Υποθέσεων στο Πανεπιστήμιο Columbia, το οποίο δημοσιεύτηκε το 2011. Ο συγγραφέας προσπαθούσε να δώσει απαντήσεις στο ερώτημα: «Γιατί στις ΗΠΑ οι πλούσιοι έγιναν πλουσιότεροι;».

Η τρέλα του χρήματος

Το μυαλό σας σάς δουλεύει, προειδοποίησαν χθες τους «τρελαμένους» με τα λεφτά και τη συσσώρευση πλούτου δισεκατομμυριούχους επισκέπτες του Νταβός τρεις καθηγητές Ψυχολογίας του γνωστού αμερικανικού Πανεπιστημίου Yale.

Όπως εξήγησε σε σχετικό πάνελ του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ μία εκ των ακαδημαϊκών, η Λόρι Σάντος, «ένας λόγος που δεν είμαστε ευτυχισμένοι είναι επειδή ο νους μας μάς λέει ψέματα. Μας λέει ότι περισσότερα χρήματα μας φέρνουν μεγαλύτερη ευτυχία.

Οι 26 πλουσιότεροι άνθρωποι έχουν περιουσία ίση με τα εισοδήματα του φτωχότερου μισού της ανθρωπότητας

Η συγκέντρωση του πλούτου επιταχύνθηκε ακόμη περισσότερο το 2018, με 26 δισεκατομμυριούχους να έχουν πλέον στα χέρια τους περιουσίες που ισούνται με τα εισοδήματα του φτωχότερου μισού της ανθρωπότητας, καταγγέλλει σε έκθεσή της που δημοσιοποιεί σήμερα η μη κυβερνητική οργάνωση Oxfam, η οποία προτρέπει για άλλη μια φορά τα Κράτη να φορολογήσουν τους πλουσιότερους.

Οι πλούσιοι ζουν 10 χρόνια περισσότερο από τους φτωχούς

Οι φτωχότερες κοινωνικές ομάδες πεθαίνουν σχεδόν μια δεκαετία νωρίτερα σε σχέση με τις πλουσιότερες, όπως προκύπτει από μια νέα έρευνα, κάτι που προκαλεί ανησυχία για το γεγονός ότι οι περικοπές στον τομέα της κοινωνικής πρόνοιας και η αύξηση στο κόστος διαβίωσης θέτουν τους πιο ευάλωτους «μακριά από τα συλλογικά οφέλη», αναφέρει δημοσίευμα της Independent.

Αυτοί και Εμείς

Αυτοί και εμείς…

Αυτοί έρχονται. Έρχονται κατά κύματα. Πάνω από 7.000 μετανάστες από την Ονδούρα (φώτο) διασχίζουν με πορεία όλο το Μεξικό για να φτάσουν στις ΗΠΑ και συγκλονίζουν όλο τον κόσμο. Και όχι μόνο. Μετανάστες διασχίζουν καθημερινά τη Μεσόγειο με σαπιοκάραβα για να φτάσουν στην Ευρώπη και ας ξέρουν ότι μπορεί να πνιγούν, ότι μπορεί να μη φτάσουν ποτέ. Για αυτούς η Μεσόγειος είναι ένα βήμα δρόμος. Διανύουμε πλέον τον αιώνα που τα μεταναστευτικά ρεύματα ίσως δημιουργήσουν νέα ιστορικά δεδομένα.

Φιλανθρωπία

Το μακρινό 1889, κυκλοφορούσε ένα άρθρο με τον τίτλο «The Gospel of Wealth» -ο αρχικός του τίτλος ήταν πιο λιτός, «Wealth», δηλαδή «Πλούτος». Το υπέγραφε ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους της Αμερικής, ο βιομήχανος Άντριου Κάρνεγκι. Στο κείμενο καλούσε τους πλούσιους να δίνουν τα χρήματά τους για το καλό της κοινωνίας, και έβαζε έτσι τα θεμέλια της «σύγχρονης φιλανθρωπίας», δωρίζοντας στο εξής το 90% της περιουσίας του. Τον επόμενο χρόνο, το 1892, το όνομά του ερχόταν και πάλι στην επικαιρότητα: αυτή τη φορά, με την «απεργία του Χόουμστεντ», στο βασικό του χαλυβουργείο στην Πενσιλβάνια. Όταν, λίγο πριν τη λήξη της συλλογικής σύμβασης εργασίας και τη διαπραγμάτευση για τη νέα, για να «σπάσει την αυτοπεποίθηση» των εργατών, ο πιο στενός του συνεργάτης προχωρούσε σε μειώσεις μισθών και λοκ άουτ -σύγκρουση που κορυφώθηκε με την αιματηρή συμπλοκή απεργών και ιδιωτικών φρουρών.

Η σαρωτική εφηβεία της μέσης ηλικίας

Επειδή ο άνθρωπος ρέπει στην αμεριμνησία και τη νωθρότητα, συνεχώς αναβάλλει τις σοβαρές αποφάσεις του, τις βαθιές τίμιες εκτιμήσεις του, την αυτοκριτική και τους απολογισμούς του, για τότε που δε γίνεται πια να τις απωθήσει. Γιατί έρχεται ένας καιρός, ευτυχώς, που οι εκτιμήσεις τούτες, οι απολογισμοί, οι αυτοκριτι­κές, δεν αναβάλλονται: Δεν πάει άλλο!

Έρχεται φόρος «πλούτου»

Φόρος στο σύνολο της περιουσίας, αλλά με αφορολόγητα όρια και μειώσεις συντελεστών ακόμη και εισφορών για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις, προαναγγέλλονται μέσω του αναπτυξιακού σχεδίου που επεξεργάστηκε το υπουργείο Οικονομικών.

Πρόκειται για μια σημαντική φορολογική παρέμβαση προκειμένου να κατανεμηθούν δικαιότερα τα φορολογικά βάρη και να υπάρξει δημοσιονομικός χώρος που θα χρηματοδοτήσει τα επόμενα χρόνια μειώσεις συντελεστών για επιχειρήσεις, φυσικά πρόσωπα, παροχή φοροαπαλλαγών για επενδύσεις και μείωση των ασφαλιστικών εισφορών.

Στο πλουσιότερο 1% κατέληξε το 82% του πλούτου που παρήγαγαν οι εργαζόμενοι το 2017

Στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η ανάπτυξη στον καπιταλισμό δεν μπορεί να είναι δίκαιη, αφού προέρχεται από την αύξηση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων και πηγαίνει στα θησαυροφυλάκια των καπιταλιστών, έδωσε στη δημοσιότητα η ΜΚΟ «Oxfam». Πρόκειται για μία Μη Κυβερνητική Οργάνωση που αναλύει και επεξεργάζεται τα οικονομικά στοιχεία, ασκώντας όμως κριτική στο «σύστημα» από τη σκοπιά της βελτίωσής του...

Πως μπορούμε να μετρήσουμε την ευημερία μιας χώρας;

Για σχεδόν εκατό χρόνια, χρησιμοποιήθηκαν δύο τύποι μετρήσεων για να καταλάβουν οι ειδικοί τα επίπεδα ευημερίας μιας χώρας, οι οποίες  επικεντρώθηκαν στο ΑΕΠ και το ποσοστό ανεργία της. Αλλά όταν πρόκειται να υπολογίσουμε πόσο καλά εξυπηρετεί μια χώρα τις ανάγκες των πολιτών της, αυτά τα εργαλεία μετρήσεων είναι στην πραγματικότητα ελλιπή ή ακόμα και άχρηστα σε κάποιες περιπτώσεις.

Όσον αφορά τις εκτιμήσεις της κοινωνικής προόδου, για παράδειγμα, οι οποίες μετρούν στοιχεία όπως την πρόσβαση στην εκπαίδευση, τα τρόφιμα και κατά πόσο προσιτές στο κοινό είναι οι τιμές των κατοικιών, οι φτωχότερες χώρες τις περισσότερες φορές βρέθηκαν σε καλύτερη μοίρα σε σχέση με τις πλουσιότερες. «Αυτό που διαπιστώνουμε ξεκάθαρα, είναι ότι η κοινωνική πρόοδος δεν εξαρτάται πλήρως από τις οικονομικές μεταβλητές. Το ΑΕΠ μιας χώρας δεν καθορίζει απαραίτητα και την ευημερία της», ανέφερε ο Michael Green, διευθύνων σύμβουλος του δείκτη κοινωνικής προόδου, σε δημοσίευμα του BBC.

Μήπως η φτώχεια είναι «θέλημα Θεού»;

Ο λόγος για τους 500 πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου, που το 2017 έγιναν πλουσιότεροι κατά ένα… τρισεκατομμύριο δολάρια!

Παρότι ο Αϊνστάιν δεν έχει ασχοληθεί με το θέμα είναι ακριβές να πούμε πως «η ισότητα είναι ενάντια στην φύση του ανθρώπου». Όπως λοιπόν είναι φυσιολογικό να υπάρχουν πλούσιοι και φτωχοί έτσι είναι φυσιολογικό κάποιοι πλούσιοι να γίνονται κάθε χρόνο πλουσιότεροι και κάποιοι φτωχοί να γίνονται όλο και φτωχότεροι. Να μην έχουν μια μερίδα φαγητό να μην έχουν εξασφαλισμένο ένα ποτήρι καθαρό νερό. Είναι περίπου φυσιολογικό να καταληστεύουν κάποιοι τον ορυκτό πλούτο της χώρας τους και να αυξάνουν το πλούτο τους ενώ οι φτωχοί να λιμοκτονούν.

Retour a la normale?

Το καλό και το κακό, δύο σε συσκευασία ενός, αποτελούν τον συνεκτικό ιστό μιας «κανονικότητας» που μοιάζει περισσότερο με διάλειμμα μέχρι την επόμενη κρίση.

Οι οπαδοί της οικονομικής «ορθοδοξίας» διαβεβαιώνουν ότι η παγκόσμια οικονομία επιστρέφει στην κανονικότητα, έχοντας αφήσει πίσω της μια δεκαετία κρίσης. Το πώς ορίζεται η «κανονικότητα» σηκώνει πολύ συζήτηση, αλλά η βασική ένδειξη στην οποία αγκυροβολούν την αισιοδοξία τους είναι ο παγκόσμιος ρυθμός ανάπτυξης, που υπολογίζεται στο 3,6% για το 2017, με μιαν αντίστοιχη εκτίμηση για το 2018 και για τα δύο επόμενα έτη.

Ο κτηνώδης πλούτος τους από την απάνθρωπη φτώχεια μας

Οι 500 πλουσιότεροι άνθρωποι του πλανήτη αύξησαν την περιουσία τους κατά ένα 900 δισ. δολάρια το 2017, φτάνοντας τα 5,3 τρισ. δολάρια!

Χτες δόθηκαν στη δημοσιότητα τα στοιχεία του δείκτη «Bloomberg Billionaires Index», που μετράει την περιουσία των 500 πιο ισχυρών επιχειρηματιών στον κόσμο. Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά και ταυτόχρονα προκλητικά. Δείχνουν την τεράστια ανισότητα που παράγει το εκμεταλλευτικό καπιταλιστικό σύστημα.

Η οικονομία της ανισότητας: Ασύλληπτος πλούτος στα χέρια ελάχιστων

Μέχρι πρότινος γνωρίζαμε ότι η «ψαλίδα» μεταξύ του πλούτου και της φτώχειας στον πλανήτη είναι χαώδης και διευρυνόμενη. Νεότερα στοιχεία, όχι μόνο τεκμηριώνουν αυτήν την τάση, αλλά την καθιστούν επιπλέον ως μία από τις μεγαλύτερες πληγές της ανθρωπότητας, αν όχι την αποκλειστική «πηγή» των δεινών της.

Πρόσφατα δημοσιεύθηκε η Παγκόσμια Έκθεση για την Ανισότητα, καρπός της εργασίας περισσότερων των 100 ερευνητών από 70 χώρες, υπό τον διάσημο Γάλλο οικονομολόγο, Thomas Piketty.

Η μεταρρύθμιση χαρίζει στους πλούσιους 4,6 (και όχι 1,5) τρισεκατομμύρια

Η περικοπή των φόρων για τις πολυεθνικές, τις μεγάλες επιχειρήσεις και τους πλούσιους αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για τον Ντόναλντ Τραμπ.

Αυτή η τακτική ξεκίνησε ήδη επί διακυβέρνησης Ρόναλντ Ρίγκαν, συνεχίζεται μέχρι σήμερα και αποτελεί μία από τις βασικές αιτίες της αυξανόμενης εισοδηματικής ανισότητας, σήμα κατατεθέν των νεοφιλελεύθερων πολιτικών από τη δεκαετία του 1980.

Το 2011 ο Ομπάμα προχώρησε σε περικοπές φόρων ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων στην εκπαίδευση, στην υγεία, στις μεταφορές κ.λπ., ενώ ακόμα 500 δισεκατομμύρια περικόπηκαν το 2013, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν οι μειώσεις φόρων στις επιχειρήσεις και στους πλούσιους.