Πώς η φιλανθρωπία κάνει τους πλούσιους, πλουσιότερους

Η φιλανθρωπία είναι το αγαπημένο χόμπι της οικονομικής ελίτ. Σε αντίθεση με την αλληλεγγύη, η φιλανθρωπία είναι μια κάθετη – από πάνω προς τα κάτω – αλλά και επιλεκτική, ως προς τους ωφελούμενους, διαδικασία, με κριτήρια που αντανακλούν την ικανοποίηση των αναγκών του «φιλάνθρωπου», παρά την κάλυψη των πραγματικών αναγκών της κοινωνίας. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση με τη δωρεά των παγουρίνων στα σχολεία: Ο δωρητής επιδιώκει να διευρύνει την κοινωνική αποδοχή του, με το μικρότερο δυνατό κόστος, ενώ η κυβέρνηση προσπαθεί να τη χρησιμοποιήσει για να μετατοπίσει τη συζήτηση από τις τεράστιες ελλείψεις στην Παιδεία, εν μέσω πανδημίας. «Ζυμώνοντας» ταυτόχρονα την ιδέα στην κοινωνία, ότι το κενό που αφήνει το κράτος μην υλοποιώντας τις υποχρεώσεις του, θα έρθει να το καλύψει ο «φιλάνθρωπος» πλούσιος.

Η μεγάλη «αρπαχτή» της κρίσης

Αποκαλυπτική έρευνα της UBS: Οι πλουσιότερες οικογένειες του κόσμου, με μέση περιουσία 1,6 δισ. δολάρια, στη διάρκεια της πανδημίας αύξησαν τις αποδόσεις τους αγοράζοντας μετοχές, αλλά σε ποσοστό 54% ανησυχούν μήπως δεν αφήσουν αρκετά λεφτά στην επόμενη γενιά, αποκαλύπτοντας την ψυχοπαθολογία της υπερσυσσώρευσης...

Αυτά είναι «λεφτόδεντρα» (εν καιρώ πολέμου), κύριε Μητσοτάκη;

(χρήση 2019) Χρηματιστήριο: Πρώτο σε απόδοση παγκοσμίως - Τράπεζες: "Κέρδη μαμούθ" - Εφοπλιστές: "Τρελά κέρδη" - 500 πιο κερδοφόρες εταιρείες: "Εσπασαν όλα τα ρεκόρ" - ΕΛΠΕ: 185 εκ. κέρδη - ΟΤΕ: 410 εκ. κέρδη...

Η κυβέρνηση έφτασε να μειώνει κατά 50% (!) τον μισθό των εργατών και να θέτει σε καθεστώς επιδόματος τους εργαζόμενους της χώρας. Με τα μέτρα της κυβέρνησης 250.000 επιχειρήσεις έχουν αναστείλει τις συμβάσεις των εργαζόμενων τους με άδηλη την επιστροφή τους στην εργασία.

Γιατί συμβαίνει αυτό το “μακελειό”; Επειδή είμαστε σε πόλεμο. Επειδή «όλοι θα υποστούμε το κόστος». Κι επειδή δεν υπάρχουν «λεφτόδεντρα», όπως είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. Αφού, λοιπόν, η κυβέρνηση ψάχνει λεφτά για να αντιμετωπίσει την οικονομική κρίση που επιφέρει η πανδημία, κι αφού – παρότι ψάχνει – δεν τα βρίσκει λεφτά πουθενά αλλού παρά μόνο στους λεηλατημένους από τα Μνημόνια μισθούς των εργαζόμενων, είπαμε να την… βοηθήσουμε.

Ο πλούτος και η κόπρος των εθνών

Ας το ρίξουμε στην «μπακαλική», έτσι, για να διαβάζουν οι φιλελέδες κι οι οικονομέτρες και να φρικάρουν.

Αν η Παγκόσμια Τράπεζα, το ΔΝΤ ή η Credit Suisse -και ποιος τολμά να αμφισβητήσει την Credit Suisse;- μετρούν σωστά, ο παγκόσμιος πλούτος το 2019 εμετρήθη, εζυγίσθη και ευρέθη πλήσμιος, άφθονος και μπαμπάτσικος, άνω των 360 τρισ. δολαρίων. Αν τον διαιρέσουμε με τα 7,6 δισ. κατοίκους της Γης, αντιστοιχούν τουλάχιστον 47.000 δολάρια στον καθένα μας.

Ok, ας πούμε ότι αυτό σας φαίνεται υπερβολικό, διότι στον πλούτο περιλαμβάνονται κάθε λογής περιουσιακά στοιχεία, από βοσκοτόπια στην Ευρυτανία με 100 ευρώ το στρέμμα μέχρι διαμερίσματα στο Μανχάταν με 100.000 το τετραγωνικό. Και τι να τα κάνεις αν δεν μπορείς να τα ρευστοποιήσεις την ώρα που τα χρειάζεσαι - ούτε τα πουρνάρια τρώγονται, ούτε οι πορσελάνες.

Αποκαλυπτική έρευνα: Το 10% κατέχει το 42% του καθαρού πλούτου στην Ελλάδα

Στην έρευνα επισημαίνεται ακόμη το φαινόμενο του «επιλεκτικού ζευγαρώματος», που συνίσταται στο ότι ένα μεγάλο ποσοστό εργαζόμενων ζευγαριών αποτελείται από συντρόφους του ίδιου περίπου εισοδηματικού επιπέδου

Το πλουσιότερο 10% του πληθυσμού στην Ελλάδα κατέχει το 42% του καθαρού πλούτου, αναφέρει ο ΣΕΒ σε έρευνα σχετικά με τις ανισότητες και την παροχή ευκαιριών.

Στην έρευνα επισημαίνεται ακόμη το φαινόμενο του «επιλεκτικού ζευγαρώματος», που συνίσταται στο ότι ένα μεγάλο ποσοστό εργαζόμενων ζευγαριών αποτελείται από συντρόφους του ίδιου περίπου εισοδηματικού επιπέδου, το οποίο στην Ελλάδα είναι εντονότερο από άλλες χώρες και έχει ενταθεί κατακόρυφα στη διάρκεια της κρίσης.

«Κόκκινη από ζωή ή κόκκινη από θάνατο»;

500 Κροίσοι, το 0,000066% του παγκόσμιου πληθυσμού, με πλούτη τρεις φορές περισσότερα από το ΑΕΠ των 65 χωρών της Αφρικής και των 1,3 δις κατοίκων…

Το 2019 ήταν ακόμα μια χρονιά που 15.000 παιδιά κάτω των 5 ετών συνέχιζαν να πεθαίνουν κάθε μέρα (κάθε μέρα…) λόγω της φτώχειας και έλλειψης στοιχειώδους ιατρικής φροντίδας.

Το 2019 ήταν ακόμα μια χρονιά που δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι συνέχιζαν να εκτοπίζονται κάθε μέρα από τον τόπο τους εξαιτίας του πολέμου, των διώξεων και της ανέχειας, με τους μετανάστες να ξεπερνούν πλέον παγκοσμίως τα 270 εκατομμύρια.

Το 2019 ήταν ακόμα μια χρονιά που στις ουρές της ανεργίας πετάχτηκαν εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι. Πάνω από 200 εκατομμύρια υπολογίζονταν στην αρχή του έτους οι ολοκληρωτικά άνεργοι στον κόσμο.

Το 2019 ήταν μια ακόμα χρονιά που η ακραία φτώχεια (την υπολογίζουν στο 1,9 δολάρια την ημέρα….) «κατάπιε» 1 δισεκατομμύριο ανθρώπους.

«Να πληρώσουν οι... πιο πλούσιοι»

Καθώς οι ΗΠΑ μπαίνουν σε έτος εκλογών και οι προτάσεις κάποιων υποψηφίων του προεδρικού χρίσματος των Δημοκρατικών για υψηλότερη φορολόγηση του μεγάλου πλούτου κερδίζουν πόντους στο εκλογικό σώμα, η πλειονότητα των εκατομμυριούχων τάσσεται υπέρ, αρκεί να μην επηρεαστεί η... τσέπη τους.

Πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του δικτύου CNBC έδειξε ότι το 59% των Αμερικανών εκατομμυριούχων υποστηρίζει την υψηλότερη φορολόγηση όσων έχουν περιουσία μεγαλύτερη των 50 εκατ. δολαρίων. Η υποστήριξή τους όμως μειώνεται σημαντικά στο 48% απέναντι στο ενδεχόμενο φορολόγησης χαμηλότερων περιουσιών, ύψους 10 εκατ. δολαρίων.

Μικρή μειοψηφία ελέγχει τον παγκόσμιο πλούτο

Την ακραία άνιση κατανομή του πλούτου στον πλανήτη αντικατοπτρίζει για ακόμη μια χρονιά η δέκατη ετήσια έκθεση του Ινστιτούτου Ερευνών του ελβετικού τραπεζικού κολοσσού Credit Suisse.

Η έκθεση Global Wealth 2019 που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα δείχνει ότι ο παγκόσμιος πλούτος των νοικοκυριών αυξήθηκε στο 12μηνο Ιουλίου 2018-Ιούνιου 2019 κατά 2,6% σε σχέση με ένα 12μηνο νωρίτερα, φτάνοντας τα 360 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Είναι κατά 70% μεγαλύτερος σε σχέση με δέκα χρόνια πριν (212 τρισ. δολάρια), ενώ οι προβλέψεις της Credit Suisse είναι ότι στα επόμενα πέντε χρόνια θα αυξηθεί κατά ακόμη 27%, αγγίζοντας το 2024 τα 459 τρισ. δολάρια.

Και οι πλούσιοι θα γίνουν πλουσιότεροι

Ο πρωθυπουργός στη Θεσσαλονίκη είπε πολλά. Αυτά όμως που παρέλειψε με επιμέλεια να αποκαλύψει ήταν τα πιο σημαντικά. Με απλά λόγια δεν έδωσε συγκεκριμένες απαντήσεις σε μείζονος σημασίας ζητήματα όπως:

Η εποχή της υπερσυγκέντρωσης πλούτου φτάνει στο τέλος της

Οι ψηφοφόροι και οι πολιτικοί συμφωνούν ότι έφτασε η ώρα για αναδιανομή της πίτας της οικονομίας.

Πριν από σχεδόν τέσσερις δεκαετίες, οι ΗΠΑ ξεκίνησαν την τελευταία μεγάλη αλλαγή οικονομικού παραδείγματος στον ανεπτυγμένο κόσμο, την επανάσταση των οικονομικών της προσφοράς.

Οι φόροι στα κεφαλαιακά κέρδη μειώθηκαν. Ο πρόεδρος Ρόναλντ Ρίγκαν και η πρωθυπουργός της Βρετανίας Μάργκαρετ Θάτσερ ήρθαν σε κατά μέτωπο σύγκρουση με τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας και τους ανθρακωρύχους. Η δύναμη των συνδικάτων εξασθένησε και αυτή των εταιρειών ενισχύθηκε. Ορισμένοι άνθρωποι έγιναν πολύ πλούσιοι. Αλλά η ανισότητα αυξήθηκε και στο τέλος η συνολική τάση της ανάπτυξης επιβραδύνθηκε.

«Φορολογήστε μας περισσότερο»

Ενώ στη χώρα μας η μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων θα κρίνει, όπως φαίνεται, σε μεγάλο βαθμό το αποτέλεσμα των επόμενων εκλογών, στις ΗΠΑ, λίγο πριν ξεκινήσει η εκστρατεία των υποψηφίων για τις προεδρικές εκλογές του 2020, συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο.

Ζητούμενο εδώ δεν είναι η μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων και του κεφαλαίου ευρύτερα, με την ελπίδα να έλθουν οι επενδύσεις, η απασχόληση και η ανάπτυξη -όπως ευαγγελίζεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης-, αλλά η αύξηση της φορολογίας των μεγάλων επιχειρήσεων και των πολύ πλούσιων ιδιωτών.

Που ζουν οι περισσότεροι δισεκατομμυριούχοι του πλανήτη

Το 75% των δισεκατομμυριούχων του πλανήτη ζει σε μόλις 15 χώρες σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Wealth-X.

Η περιουσία των συνολικά 1.942 δισεκατομμυριούχων σ’ αυτές τις χώρες αποτιμάται στα 6,8 τρισ. δολάρια, ποσό που αντιστοιχεί στο 79% του πλούτου όλων των δισεκατομμυριούχων της Γης τον περασμένο χρόνο.

Οι «κερδισμένοι» της κλιματικής αλλαγής

Η κλιματική αλλαγή λόγω της ανόδου θερμοκρασίας του πλανήτη έχει αυξήσει την οικονομική ανισότητα από τη δεκαετία του 1960 μέχρι σήμερα, από τη μία κάνοντας μερικές πλούσιες χώρες ακόμη πλουσιότερες (π.χ. Νορβηγία και Σουηδία) και από την άλλη, «φρενάροντας» την ανάπτυξη πολλών φτωχότερων χωρών (π.χ. Ινδία και Νιγηρία).

Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας νέας διεθνούς επιστημονικής μελέτης, με επικεφαλής τον κλιματολόγο, Νόα Ντίφενμποου, της Σχολής Γεωεπιστημών και Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνιας, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS).

Homo Emetus

Σκεφτήκατε ποτέ τι αισθήματα σας προκαλεί αυτός ο θαυμαστός καινούριος κόσμος; Όχι εκείνα τα αισθήματα που σας υποβάλλουν τα αστικά προπαγανδιστικά παπαγαλάκια, μα τα δικά σας αυθόρμητα αισθήματα. Ξεχάστε τα αφηγήματα περί εξέλιξης της τεχνολογίας, περί προηγμένου πολιτισμού, περί προόδου και λοιπών παραμυθιών της οκάς. Σας θυμίζει μήπως ο κόσμος μας αυτά που περιέγραφε ο Άλντους Χάξλεϋ στο ομότιτλο έργο του; Σας θυμίζει μήπως αυτά που προέβλεψαν ο Καρλ Μαρξ πριν 160 χρόνια ή ο Νικολάι Ουλιάνοφ πριν 100 χρόνια; Αναρωτιέστε και εσείς ‘‘πως έγινε με τούτο τον αιώνα και γύρισε καπάκι η ζωή, πως το ΄φεραν η μοίρα και τα χρόνια να μην ακούσουμε έναν ποιητή’’;

Γιατί οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι;

Τα Σαββατοκύριακα είναι επικίνδυνα. Έχεις χρόνο να σκεφτείς. Να κάνεις απολογισμούς.Να κρίνεις και να συγκρίνεις. Να αναζητάς απαντήσεις σε ερωτήματα, όπως για παράδειγμα το ποια είναι η πιο επώδυνη αλλαγή στον καιρό των μνημονίων: Οι ιδιωτικοποιήσεις; Οι αλλαγές στο ασφαλιστικό; Οι περικοπές στους μισθούς ή μήπως η φορολογία;

Το βράδυ του Σαββάτου έπεσε στα χέρια μου ένα δοκίμιο του R. Lieberman, καθηγητή Πολιτικών Επιστημών και Δημοσίων Υποθέσεων στο Πανεπιστήμιο Columbia, το οποίο δημοσιεύτηκε το 2011. Ο συγγραφέας προσπαθούσε να δώσει απαντήσεις στο ερώτημα: «Γιατί στις ΗΠΑ οι πλούσιοι έγιναν πλουσιότεροι;».

Η τρέλα του χρήματος

Το μυαλό σας σάς δουλεύει, προειδοποίησαν χθες τους «τρελαμένους» με τα λεφτά και τη συσσώρευση πλούτου δισεκατομμυριούχους επισκέπτες του Νταβός τρεις καθηγητές Ψυχολογίας του γνωστού αμερικανικού Πανεπιστημίου Yale.

Όπως εξήγησε σε σχετικό πάνελ του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ μία εκ των ακαδημαϊκών, η Λόρι Σάντος, «ένας λόγος που δεν είμαστε ευτυχισμένοι είναι επειδή ο νους μας μάς λέει ψέματα. Μας λέει ότι περισσότερα χρήματα μας φέρνουν μεγαλύτερη ευτυχία.

Οι 26 πλουσιότεροι άνθρωποι έχουν περιουσία ίση με τα εισοδήματα του φτωχότερου μισού της ανθρωπότητας

Η συγκέντρωση του πλούτου επιταχύνθηκε ακόμη περισσότερο το 2018, με 26 δισεκατομμυριούχους να έχουν πλέον στα χέρια τους περιουσίες που ισούνται με τα εισοδήματα του φτωχότερου μισού της ανθρωπότητας, καταγγέλλει σε έκθεσή της που δημοσιοποιεί σήμερα η μη κυβερνητική οργάνωση Oxfam, η οποία προτρέπει για άλλη μια φορά τα Κράτη να φορολογήσουν τους πλουσιότερους.

Οι πλούσιοι ζουν 10 χρόνια περισσότερο από τους φτωχούς

Οι φτωχότερες κοινωνικές ομάδες πεθαίνουν σχεδόν μια δεκαετία νωρίτερα σε σχέση με τις πλουσιότερες, όπως προκύπτει από μια νέα έρευνα, κάτι που προκαλεί ανησυχία για το γεγονός ότι οι περικοπές στον τομέα της κοινωνικής πρόνοιας και η αύξηση στο κόστος διαβίωσης θέτουν τους πιο ευάλωτους «μακριά από τα συλλογικά οφέλη», αναφέρει δημοσίευμα της Independent.

Αυτοί και Εμείς

Αυτοί και εμείς…

Αυτοί έρχονται. Έρχονται κατά κύματα. Πάνω από 7.000 μετανάστες από την Ονδούρα (φώτο) διασχίζουν με πορεία όλο το Μεξικό για να φτάσουν στις ΗΠΑ και συγκλονίζουν όλο τον κόσμο. Και όχι μόνο. Μετανάστες διασχίζουν καθημερινά τη Μεσόγειο με σαπιοκάραβα για να φτάσουν στην Ευρώπη και ας ξέρουν ότι μπορεί να πνιγούν, ότι μπορεί να μη φτάσουν ποτέ. Για αυτούς η Μεσόγειος είναι ένα βήμα δρόμος. Διανύουμε πλέον τον αιώνα που τα μεταναστευτικά ρεύματα ίσως δημιουργήσουν νέα ιστορικά δεδομένα.

Φιλανθρωπία

Το μακρινό 1889, κυκλοφορούσε ένα άρθρο με τον τίτλο «The Gospel of Wealth» -ο αρχικός του τίτλος ήταν πιο λιτός, «Wealth», δηλαδή «Πλούτος». Το υπέγραφε ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους της Αμερικής, ο βιομήχανος Άντριου Κάρνεγκι. Στο κείμενο καλούσε τους πλούσιους να δίνουν τα χρήματά τους για το καλό της κοινωνίας, και έβαζε έτσι τα θεμέλια της «σύγχρονης φιλανθρωπίας», δωρίζοντας στο εξής το 90% της περιουσίας του. Τον επόμενο χρόνο, το 1892, το όνομά του ερχόταν και πάλι στην επικαιρότητα: αυτή τη φορά, με την «απεργία του Χόουμστεντ», στο βασικό του χαλυβουργείο στην Πενσιλβάνια. Όταν, λίγο πριν τη λήξη της συλλογικής σύμβασης εργασίας και τη διαπραγμάτευση για τη νέα, για να «σπάσει την αυτοπεποίθηση» των εργατών, ο πιο στενός του συνεργάτης προχωρούσε σε μειώσεις μισθών και λοκ άουτ -σύγκρουση που κορυφώθηκε με την αιματηρή συμπλοκή απεργών και ιδιωτικών φρουρών.