Δευτέρα 31 Δεκεμβρίου 2018

Υπάρχει τελικά «ορθοδοξοφοβία»;

Για τρίτη συνεχή χρονιά το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων δημοσιεύει την έκθεση περιστατικών εις βάρος χώρων θρησκευτικής σημασίας.
Οφείλω να ομολογήσω ότι πρόκειται για αρκετά διπλωματική διατύπωση στον τίτλο, αν και γίνεται σαφές ότι τόσο ως προς το περιεχόμενο όσο και ως προς την εργαλειοποίηση που υφίσταται η εν λόγω έκθεση, ιδίως από δεξιούς και ακροδεξιούς χώρους, έντυπα και ιστοσελίδες, αλλά και από θρησκευτικούς και εκκλησιαστικούς κύκλους, το μήνυμα είναι σαφές: Μην αναζητάτε ισλαμοφοβία ή αντισημιτισμό στην ελληνική κοινωνία - η ορθοδοξία είναι εκείνη που διώκεται.
Και πράγματι, σύμφωνα με τα ευρήματα της έκθεσης, τα περιστατικά για το 2017 αυξήθηκαν κατά 159%, με τη συντριπτική πλειονότητα να έχει στόχο την Ορθόδοξη Εκκλησία. Από τα 556 περιστατικά, τα 525 αφορούν την Ορθόδοξη Εκκλησία, ποσοστό 94%.
Το αφήγημα είναι πλέον έτοιμο προς χρήση. Παρά ταύτα, αν κάποιος που έχει σχέση με την ακαδημαϊκή έρευνα διαβάσει, διαγώνια έστω, την έκθεση, μάλλον θα ευθυμήσει παρά θα προβληματιστεί. Κατ’ αρχάς δεν αναφέρεται πουθενά η μεθοδολογία της συλλογής στοιχείων - εννοώ η επιστημονική και όχι η απλή αποδελτίωση του βιβλίου συμβάντων της αστυνομίας.
Με ποιο κριτήριο, δηλαδή, εντάσσονται οι εν λόγω περιπτώσεις στον μακρύ κατάλογο «βιαιοπραγιών» κατά της Ορθόδοξης Εκκλησίας, που διατηρεί και τη μερίδα του λέοντος.
Προσπάθησα, είναι η αλήθεια, να κατηγοριοποιήσω τα περιστατικά. Με μεγάλη δόση επιείκειας, πάνω από 15, το πολύ 20, δεν θα είχαν θέση σε οποιαδήποτε ορθά τεκμηριωμένη έκθεση διεθνούς φορέα.
Σχεδόν όλα τα περιστατικά περιλαμβάνουν ληστείες και κλοπές, κάνοντας τον αναγνώστη να αναρωτιέται για τον λόγο ένταξής τους στην έκθεση. Ορισμένα δε περιστατικά είναι αρκούντως γλαφυρά.
Η «περίπτωση 30» καταγράφει μια απλή πυρκαγιά με υλικές ζημιές, η «περίπτωση 46» την πραγματοποίηση πτήσης με αλεξίπτωτα πλαγιάς εντός του αρχαιολογικού χώρου Μετεώρων, η «περίπτωση 51» παραβίαση παραθύρου ναού χωρίς να αφαιρεθεί τίποτα, οι «περιπτώσεις 492-494» (3 μαζί!) κλοπή καλωδίου κεντρικής παροχής ρεύματος, ενώ μαζί καταγράφονται οι «περιπτώσεις 514-525» καταστροφής παρόδιων εικονοστασίων!
Από εκεί και πέρα αναφέρονται ληστείες και κλοπές παγκαριών, εικόνων, λαδιού (!) και καμπανών (!), με άλλα λόγια περιστατικά του αστυνομικού δελτίου όπου δεν διαπιστώνεται κανένα απολύτως θρησκευτικό ή άλλο ιδεολογικό κίνητρο. Η καταγραφή αυτού του είδους είναι προφανώς πολύ προβληματική. Γιατί η κλοπή καμπανών, χρημάτων και εικόνων καταγράφεται σε αυτήν την έκθεση; Τι σημαίνει; Δεν αρκεί η καταγραφή της αστυνομίας;
Από εκεί και πέρα, αξίζει σχολιασμού ότι το Ισλάμ αναφέρεται ως Μουσουλμανισμός, γεγονός που προκαλεί απορία αν κανείς γνωρίζει στο υπουργείο ότι ο εν λόγω όρος δεν εμφανίζεται πουθενά στη διεθνή βιβλιογραφία και είναι τουλάχιστον αδόκιμος.
Χωρίς να θέλω να παραβλέψω περιστατικά βίας κατά ορθόδοξων ναών ιδίως από αναρχικές και αντιεξουσιαστικές ομάδες, τα οποία είναι υπαρκτά, ο αριθμός που αναφέρεται στην έκθεση είναι πέραν πάσης πραγματικότητας.
Παρόμοιες εκθέσεις είναι χρήσιμες και απαραίτητες, αλλά καλό είναι να τηρούνται ορισμένοι κανόνες δεοντολογίας και μεθοδολογίας, γιατί την επόμενη φορά ενδέχεται να συμπεριληφθούν και οι γνωστές «βλασφημίες» περί Χριστού και Παναγίας που κατά τα άλλα πιστοί χριστιανοί απευθύνουν ο ένας στον άλλο εν μέση οδώ…

Συντάκτης: Αλέξανδρος Σακελλαρίου - Δρ Κοινωνιολογίας της Θρησκείας, ερευνητής Παντείου Πανεπιστημίου, διδάσκων ΕΑΠ
Πηγή: efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: