Το Συμβούλιο της Ευρώπης και συγκεκριμένα ο ελεγκτικός μηχανισμός «Ομάδα κρατών κατά της Διαφθοράς του Συμβουλίου της Ευρώπης» (GRECO) εξέδωσε στις 27/11 την ad hoc έκθεση παρακολούθησης για την Ελλάδα. Υπενθυμίζεται ότι έχει δοθεί στη δημοσιότητα λίγες ημέρες νωρίτερα η πλήρης έκθεση αξιολόγησης μετά το 2015 που κάλυπτε όλα όσα υιοθετήθηκαν στο μεσοδιάστημα σχετικά με την πρόληψη τη διαφθοράς που αφορά βουλευτές, δικαστές και εισαγγελείς.
Η τωρινή έκθεση αναφέρεται στις παρατηρήσεις και την κριτική που διατύπωσαν οι επικεφαλής της GRECO ειδικά για τον νέο Ποινικό Κώδικα όπως αυτός συντάχτηκε από τη νομοπαρασκευαστική επιτροπή και ψηφίστηκε το καλοκαίρι του 2019 επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ αλλά και μετά τις αλλαγές που επέβαλε η κυβέρνηση της Ν.Δ..
"Αd hoc έκθεση GRECO για τη διαφθορά στην Ελλάδα"
Η GRECO θεωρεί λυπηρή από την άποψη του αποτελεσματικού αγώνα κατά της διαφθοράς την ελαστική ποινική μεταχείριση που προβλέπουν τα αντίστοιχα άρθρα του Π.Κ. για τη δωροδοκία και τα συναφή αδικήματα. Τέσσερις βασικές συστάσεις είχε απευθύνει στην Ελλάδα, όμως καμία από αυτές δεν τηρήθηκε, ενώ καλείται η νομοπαρασκευαστική επιτροπή, που ήταν πλήρως ενημερωμένη, και στη συνέχεια η κυβέρνηση να τις υιοθετήσουν τον επόμενο χρόνο. Ωστόσο είναι δεδομένο ότι ακόμα κι αν υιοθετηθούν οι συστάσεις αυτές θα αφορούν μελλοντικά αδικήματα, μια και η ατιμωρησία όσων δωροδοκήθηκαν, όσων καταλήστεψαν το Δημόσιο και όσων χορήγησαν τα «θαλασσοδάνεια» θα έχει πλήρως συντελεστεί.
Οι συστάσεις που αγνοήθηκαν
- Η GRECO εισηγήθηκε την πλήρη αναθεώρηση του άρθρου 236 (όπως είχε συνταχθεί από τη νομοπαρασκευαστική) που θεωρούσε ότι το αδίκημα της δωροδοκίας είτε με προσωπικό όφελος ή με όφελος τρίτου με ενέργεια ή παράλειψη του υπαλλήλου τιμωρείται ως πλημμέλημα όπως και ο διευθυντής που δεν τον απέτρεψε. Η νομοπαρασκευαστική επιτροπή τροποποίησε μετά τις υποδείξεις εν μέρει το άρθρο μετατρέποντας το αδίκημα σε κακούργημα. Ομως η GRECO επιμένει στη συνολική και όχι τη μερική αναθεώρηση του άρθρου (περί δωροδοκίας-δωροληψίας) προκειμένου να εισαχθούν επιβαρυντικές περιστάσεις.
- Η GRECO εισηγήθηκε τον αυστηρό περιορισμό του αντικειμένου των αδικημάτων διαφθοράς όπου δεν επιτρέπεται η αυτεπάγγελτη δίωξη. Αυτή η κατάργηση μπορεί να εφαρμόζεται μόνο σε εξαιρετικές, ελάσσονος σημασίας περιπτώσεις αδικημάτων διαφθοράς. Οπως είναι γνωστό, η πρώτη κίνηση της κυβέρνησης Μητσοτάκη ήταν η απαλλαγή από την αυτεπάγγελτη δίωξη όλων των φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα και πρώτα και κύρια η πλήρης ασυλία των τραπεζών. Μόνο οι διοικήσεις των οργανισμών αυτών έχουν πλέον δικαίωμα έγκλησης.
- Η GRECO εισηγήθηκε να διασφαλιστεί ότι η παθητική δωροδοκία αλλοδαπών δημόσιων λειτουργών, συμπεριλαμβανομένων δικαστών, μελών κοινοβουλευτικών συνελεύσεων, ενόρκων και διαιτητών, θα αποτελεί ποινικό αδίκημα. Το σχετικό άρθρο καλύπτει μόνο ορισμένες κατηγορίες αξιωματούχων των θεσμών της Ε.Ε. ή διεθνών οργανισμών στους οποίους είναι μέλος η Ελλάδα. Το ίδιο ισχύει για το αδίκημα της παθητικής δωροδοκίας για δικαστές και πολιτικούς. Σύμφωνα με την έκθεση, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι ελληνικές διατάξεις περί δικαιοδοσίας είναι ευρείες, αλλά το προαπαιτούμενο για να ισχύει αυτή η δικαιοδοσία είναι φυσικά ότι η σχετική πράξη χαρακτηρίζεται από τη (στην παρούσα περίπτωση ελληνική) νομοθεσία ως αδίκημα. Αυτό εξακολουθεί να μην ισχύει.
- Η GRECO εισηγήθηκε στις αρχές να παρακολουθούν προσεκτικά τη χρήση των διατάξεων για την ειδική υπεράσπιση της έμπρακτης μετάνοιας προκειμένου να διαπιστώνουν δυνητική κατάχρηση αυτού του μέσου και, εάν χρειαστεί, να μειώσουν ή να καταργήσουν την εφαρμογή του σε αδικήματα διαφθοράς.
Οι ελληνικές αρχές προβάλλουν το επιχείρημα ότι σκοπός της διάταξης είναι να παρέχει κίνητρα σε υπαίτιους ενεργητικής δωροδοκίας να αποκαλύπτουν αυθόρμητα το αδίκημα πριν εξεταστούν ως ύποπτοι από τις αρχές, με αντάλλαγμα την επιείκεια. Η Ελλάδα κατάργησε την ειδική υπεράσπιση της έμπρακτης μετάνοιας μετά τη σχετική σύσταση της GRECO κατά τη διάρκεια της διαδικασίας συμμόρφωσης, όμως η πρόσφατη εκ νέου εισαγωγή αυτής της διάταξης είναι αντιφατική και η κατάσταση απαιτεί προσεκτική παρακολούθηση της χρήσης αυτής της διάταξης στην πράξη, καθώς μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο κατάχρησης.
Εν όψει των ανωτέρω, η GRECO καταλήγει στο συμπέρασμα ότι καμία εκ των τεσσάρων συστάσεων που περιείχε η έκθεση ad hoc δεν έχει υλοποιηθεί έως σήμερα, ελπίζει ότι η διαρκής νομοπαρασκευαστική επιτροπή θα υιοθετήσει όλες τις εκκρεμείς συστάσεις, ενώ καλεί τις ελληνικές αρχές να υποβάλουν έκθεση για την υλοποίηση των ανωτέρω συστάσεων έως τις 31 Οκτωβρίου 2021 και αφού όμως -όπως προαναφέραμε- θα έχουν πάει στο καλάθι των αχρήστων τρανταχτές υποθέσεις διαφθοράς για τις οποίες δεν υποβλήθηκε έγκληση και ταυτόχρονα καταργήθηκε το αυτεπάγγελτο.
Αντα Ψαρρά
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου