Τρίτη 27 Απριλίου 2021

Πανδημία... εξοπλισμών 2 τρισ.

ΗΠΑ, Κίνα, Ινδία, Ρωσία, Ηνωμένο Βασίλειο είναι υπεύθυνες για το 62% των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών το 2020, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI).
Ανοδο του... παραλόγου κατέγραψαν οι στρατιωτικές δαπάνες στον πλανήτη πέρυσι, εν μέσω της χειρότερης πανδημίας εδώ και έναν περίπου αιώνα και της μεγαλύτερης παγκόσμιας ύφεσης από τη δεκαετία του 1930.
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI), που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, ο πλανήτης είχε πέρυσι στρατιωτικές δαπάνες 1.981 δισεκατομμύρια δολάρια, 2,6% περισσότερα από ό,τι το 2019.
Τόσα πολλά χρήματα για οπλικά συστήματα, πυρομαχικά, αεροσκάφη, άρματα μάχης, μισθούς και συντήρηση στρατών είχαν να δαπανηθούν στην υφήλιο από το 1988, όταν ο κόσμος βρισκόταν ακόμη στον Ψυχρό Πόλεμο. Η αύξηση των στρατιωτικών δαπανών σημειώθηκε παρά τη μεγάλη ύφεση (4,4% σύμφωνα με το ΔΝΤ) στην παγκόσμια οικονομία και είχε αποτέλεσμα οι στρατιωτικές δαπάνες να προσεγγίζουν πια το 2,4% του παγκόσμιου ΑΕΠ το 2020 από 2,2% το 2019.
Η άνοδος αυτή υποδεικνύει ότι οι περισσότερες κυβερνήσεις δεν πτοήθηκαν από την πανδημία και την ύφεση. Συνέχισαν τα εξοπλιστικά τους προγράμματα και τις υπόλοιπες στρατιωτικές τους δαπάνες σαν να μην έχει συμβεί τίποτα. «Η πανδημία», όπως υπογράμμισε χαρακτηριστικά η ερευνήτρια του SIPRI Αλεξάντρα Μαξστάινερ, «δεν είχε αξιοσημείωτο αντίκτυπο στις δαπάνες για εξοπλισμούς. Αντίθετα, οι στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν εν μέσω οικονομικής συρρίκνωσης».
Τις μεγαλύτερες δαπάνες κατέγραψαν οι «συνήθεις ύποπτοι», δηλαδή ΗΠΑ, Κίνα, Ινδία, Ρωσία και Ηνωμένο Βασίλειο. Οι πέντε αυτές χώρες ήταν υπεύθυνες για το 62% της παγκόσμιας στρατιωτικής δαπάνης.
Αντίθετα από τις ελάχιστες χώρες που προέβησαν σε μείωση του αμυντικού τους προϋπολογισμού λόγω της πανδημίας ήταν η Χιλή, η Νότια Κορέα, Βραζιλία και Ρωσία.
Πρώτη χώρα μεταξύ όλων σε δαπάνες ήταν για ακόμη μια χρονιά οι ΗΠΑ. Ξόδεψαν 778 δισ. δολάρια, 4,4% περισσότερα από το 2019. Ηταν ο τρίτος συνεχόμενος χρόνος αύξησης των στρατιωτικών δαπανών έπειτα από μια επταετία συνεχούς μείωσης. Οι ΗΠΑ είναι έτσι πλέον υπεύθυνες για το 39% των συνολικών στρατιωτικών δαπανών της υφηλίου.
Το SIPRI αποδίδει την άνοδο στις μεγάλες επενδύσεις της ομοσπονδιακής κυβέρνησης στην έρευνα και ανάπτυξη αλλά και σε διάφορα μακροπρόθεσμα προγράμματα, όπως ο εκσυγχρονισμός του πυρηνικού οπλοστασίου και οι μεγάλης κλίμακας προμήθειες οπλικών συστημάτων. «Αντικατοπτρίζουν τις αυξανόμενες ανησυχίες για πιθανές απειλές από στρατηγικούς ανταγωνιστές όπως η Κίνα και η Ρωσία καθώς και την προσπάθεια της κυβέρνησης Τραμπ να ενισχύσει τον στρατό των ΗΠΑ που θεωρούσε εξαντλημένο», τονίζει.
Εξίσου σημαντικό, αν όχι τον μείζονα, ρόλο στις αυξανόμενες στρατιωτικές δαπάνες των ΗΠΑ (που όμως δεν αναφέρει στην έκθεσή του το SIPRI) διαδραματίζει βέβαια και το περιβόητο «στρατιωτικo-πολιτικό σύμπλεγμα». Πυρήνας αυτού είναι οι πέντε πρώτες σε πωλήσεις όπλων εταιρείες στον κόσμο Raytheon Technologies, Lockheed Martin, Boeing, Norτthrop Grumman, General Dynamics οι οποίες απομυζούν κάθε χρόνο το μεγαλύτερο μέρος του τεράστιου αμυντικού προϋπολογισμού των ΗΠΑ, τον οποίο ελέγχουν με τα εκατομμύρια δολάρια που ξοδεύουν για λόμπι σε ομοσπονδιακή κυβέρνηση και Κογκρέσο.
Τις αμέσως υψηλότερες στρατιωτικές δαπάνες στον κόσμο μετά τις ΗΠΑ κατέγραψε πέρυσι η Κίνα. Ανήλθαν στα 252 δισ. δολάρια και ήταν υψηλότερες κατά 1,9% σε σχέση με το 2019. Η Κίνα αυξάνει τις στρατιωτικές δαπάνες κάθε χρόνο, επί 26 συναπτά έτη. Γεγονός το οποίο αντικατοπτρίζει τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό στρατιωτικού εκσυγχρονισμού και επέκτασης της χώρας όπως και της επιδίωξης του Πεκίνου να καλύψει την απόσταση που το χωρίζει από τις υπόλοιπες ηγέτιδες στρατιωτικές δυνάμεις του κόσμου.
Αξίζει ακόμη να σημειωθεί ότι σχεδόν και οι 30 χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ αύξησαν πέρυσι τις στρατιωτικές τους δαπάνες. Εξαιτίας της πανδημίας, το ΑΕΠ των περισσότερων χωρών μειώθηκε, ενώ οι αμυντικοί τους προϋπολογισμοί παρέμειναν αμετάβλητοι. Αυτό είχε αποτέλεσμα οι στρατιωτικές τους δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ να αυξηθεί. Δώδεκα μέλη του ΝΑΤΟ δαπάνησαν έτσι πέρυσι το 2% του ΑΕΠ τους για στρατιωτικές δαπάνες, δηλαδή το ποσοστό που συνιστά η Συμμαχία, έναντι εννέα το 2019.
Η Ρωσία από την πλευρά της αύξησε τις δαπάνες της για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά κατά 2,5%, στα 61,7 δισ. δολάρια. Στην πραγματικότητα όμως οι δαπάνες της ήταν 6,6% χαμηλότερες από ό,τι προέβλεπε ο αρχικός αμυντικός προϋπολογισμός της.
Το Ηνωμένο Βασίλειο με 59,2 δισ. δολάρια ήταν η πέμπτη μεγαλύτερη σε στρατιωτικές δαπάνες χώρα του κόσμου πέρυσι, ενώ η Γερμανία, που αύξησε τις δικές της δαπάνες κατά 5,2% στα 52,8 δισ. δολάρια, ήταν έβδομη. Συνολικά η Ευρώπη αύξησε τις στρατιωτικές δαπάνες κατά 4% την προηγούμενη χρονιά.
 
Μπάμπης Μιχάλης
Πηγή: efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: