Τετάρτη 24 Μαρτίου 2021

Μερικές σκέψεις για το εκλογικό σύστημα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση

Να ξεκαθαρίσω από την αρχή ότι η συζήτηση για το εκλογικό σύστημα δεν μπορεί να γίνεται αποσπασματικά και αποκομμένα από την πραγματικότητα που βιώνουν οι δήμοι και η χώρα.
Όσο το κεντρικό κράτος αντιμετωπίζει τους δήμους με μια ιδιοκτησιακή αντίληψη, στερώντας τους τη δυνατότητα να αποφασίζουν για την επίλυση απλών καθημερινών προβλημάτων χωρίς να απαιτείται πρώτα νομοθετική ρύθμιση (π.χ. επανασύνδεση ρεύματος σ’ έναν άπορο συνδημότη), όσο φορτώνονται στους δήμους συνεχώς νέες αρμοδιότητες χωρίς να τους μεταφέρονται οι αντίστοιχοι πόροι, η συζήτηση για το ποιο εκλογικό σύστημα θα επιλεγεί δεν οδηγεί στο ζητούμενο, που θα έπρεπε να είναι δήμοι όρθιοι και ικανοί που θα μπορέσουν να οδηγήσουν τις τοπικές κοινωνίες σε ένα καλύτερο αύριο.
Για μένα είναι αυτονόητο ότι όταν μιλάς για εκλογικό σύστημα μιλάς στην ουσία για το αν η ψήφος του κάθε πολίτη έχει την ίδια βαρύτητα είτε ψηφίζει ένα μεγάλο αυτοδιοικητικό σχήμα είτε ένα μικρότερο. Είναι θέση αρχής και άποψη ζωής ότι όλες οι ψήφοι πρέπει να μετρούν το ίδιο και την ισοτιμία αυτή μόνο η απλή αναλογική τη διασφαλίζει.
Το επιχείρημα για την κατάργηση της απλής αναλογικής και της καταστρατήγησης των εκλογικών αποτελεσμάτων ήταν η κυβερνησιμότητα. Οτι δήθεν οι δήμοι δεν θα μπορούσαν να κυβερνηθούν. Σε όσους αποδέχονται το επιχείρημα αυτό, έχω να προτείνω έναν πιο εύκολο και αποτελεσματικό τρόπο. Ας καταργήσουν τις εκλογές. Δεν χρειάζονται αφού θα έρχεται, έπειτα από αυτές, ένα υπουργείο Εσωτερικών που θα επιβάλλει το είδος της κυβερνησιμότητας ανεξάρτητα από το εκλογικό αποτέλεσμα. Κατά τη γνώμη μου, ο λαός με την ψήφο του θα αποφασίσει αν μια δημοτική παράταξη θα εφαρμόσει το πρόγραμμά της μόνη της ή αν επιθυμεί ο δήμος να διοικηθεί μέσω συνεργασιών ανάμεσα σε δύο ή περισσότερες παρατάξεις.
Παράλληλα, σύμφωνα με το νέο Ν/Σ, αν μια παράταξη συγκεντρώσει 43% στις εκλογές, εκλέγει δήμαρχο από την πρώτη Κυριακή και μάλιστα του κάνει δώρο το 60% των δημοτικών συμβούλων. Με αυτό τον τρόπο δεν είναι ο λαός μιας πόλης που επιλέγει τον δήμαρχό του τη δεύτερη Κυριακή, αλλά το εκλογικό σύστημα που επιβάλλει δήμαρχο με σχετική πλειοψηφία (ασχέτως αν αυτός και το πρόγραμμά του είναι αρεστό στην πλειοψηφία). Το παράδοξο της υπόθεσης είναι ότι το προτεινόμενο εκλογικό σύστημα παραδέχεται ότι η απλή αναλογική είναι το δικαιότερο εκλογικό σύστημα μόνο που ξεκαθαρίζει ότι αυτή η αποδοχή γίνεται μόνο όταν συμφέρει τον νικητή. Δικαιοσύνη à la carte.
Μια ακόμη αντιδημοκρατική επιλογή μέσα από τον εκλογικό νόμο είναι το όριο του 3% για να μπει μια δημοτική παράταξη στο δημοτικό συμβούλιο. Στόχος, ο περιορισμός των φωνών μέσα στο δημοτικό συμβούλιο και η εξαφάνιση μικρών αυτοδιοικητικών σχημάτων που με τη δύναμη των ιδεών τους υπάρχουν και μπορούν να λειτουργήσουν εποικοδομητικά σε ένα δημοτικό συμβούλιο. Παράλληλα, έχουμε και την ουσιαστική κατάργηση των δημοτικών κοινοτήτων. Ενας θεσμός που θα έπρεπε να ενισχυθεί και όχι να καταργηθεί, καθώς έδινε τη δυνατότητα να συμμετέχουν περισσότεροι πολίτες στη διαμόρφωση της δημοτικής πολιτικής, μεταφέροντας στον δήμο τα προβλήματα των γειτονιών με πιο άμεσο τρόπο.
Το Σ/Ν για τις εκλογές στην Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν ήρθε για να λύσει προβλήματα υπαρκτά από την εφαρμογή της απλής αναλογικής, αλλά να ξανασχεδιάσει τον χάρτη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην ίδια παλιά λογική με έναν σφιχτό κομματικό εναγκαλισμό στο όνομα της κυβερνησιμότητας, με «συμπαγείς» διοικήσεις που δεν θα ακούν, δεν θα συζητούν και δεν θα παίρνουν υπόψη τους τις ιδέες και τις προτάσεις των τοπικών κοινωνιών όπως αυτές εκφράζονται και από τις δημοτικές παρατάξεις.
 
Χρήστος Βρεττάκος - Δήμαρχος Κερατσινίου-Δραπετσώνας
Πηγή: efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: