Σάββατο 4 Δεκεμβρίου 2021

Οι άποροι και οι τροχονόμοι της κοινωνικής πολιτικής

Καθώς το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο έχει εκχωρηθεί πλέον στην ευθύνη του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, το υπουργείο Εργασίας έχασε και την ελάχιστη δυνατότητα που είχε να παρεμβαίνει ουσιαστικά στην ενίσχυση της κοινωνικής χροιάς των προγραμμάτων και κινδυνεύει να χάσει και την αρμοδιότητα για το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους.
Σε τροχονόμο αναθέσεων -απευθείας ή και διαγωνιστικών (με το κόλπο των «λαγών» που εμφανίζονται ύστερα από προσυνεννόηση των υποψηφίων)- κοινωνικών και ευρωπαϊκών προγραμμάτων, τα οποία για να υλοποιηθούν γίνονται επιχειρησιακά πρότζεκτ, έχει μετατραπεί το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Εταιρείες συμβούλων, που αναλαμβάνουν τη συνήθως πλουσιοπάροχη τεχνική υποστήριξη συγχρηματοδοτούμενων από Ε.Ε. προγραμμάτων (όπως συμβαίνει με το ύψος των 3 εκατ. ευρώ ως τεχνική υποστήριξη για την επισιτιστική βοήθεια στους απόρους), διαφημιστικές που μοιράζονται έργα, αφού αυτά κατατμηθούν για να επέλθει ισορροπία συμφερόντων, γνωστοί και μη εξαιρετέοι ιδιοκτήτες μεγάλων ΙΕΚ που εμφανίζονται ως μοναδικοί μειοδότες διαγωνισμών, αλλά και μικρότερου μεγέθους προμηθευτές σε επίπεδο δήμων· αυτοί είναι και πάλι οι πρωταγωνιστές σε καθημερινές ιστορίες με αποδέκτες ευάλωτα νοικοκυριά, τα οποία αναμένουν την ενίσχυση των κονδυλίων από τα προγράμματα για να καταπολεμήσουν τη φτώχεια.
Ο ημερολογιακός δείκτης στις αναθέσεις, βοηθούσης της πανδημίας, έχει γυρίσει και πάλι πριν από το 2015. Αυτό διότι καθώς το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) έχει εκχωρηθεί πλέον στην ευθύνη του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, το υπουργείο Εργασίας έχασε και την ελάχιστη δυνατότητα που είχε να παρεμβαίνει ουσιαστικά στην ενίσχυση της κοινωνικής χροιάς των προγραμμάτων.
Εσχάτως δε κινδυνεύει να χάσει και την αρμοδιότητα για το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους, το γνωστό ΤΕΒΑ, το οποίο αφού καταργήθηκε ως ανεξάρτητο Ταμείο, ενσωματώθηκε στο ΕΚΤ κι άρα ενδέχεται να ενταχθεί κι αυτό πλήρως στο Ανάπτυξης. Εκτός κι αν αποδειχτούν κάτι περισσότερο από φήμες οι πληροφορίες που θέλουν την κυβέρνηση να δέχεται πιέσεις για να το αναλάβουν ιδιώτες (όπως π.χ η Τράπεζα Τροφίμων, που ιδρύθηκε από τον μακαρίτη Γεράσιμο Βασιλόπουλο)
Φτωχοποίηση
Ωστόσο η ανάγκη αυτών των προγραμμάτων, ακόμη κι αν υπερέχει ο φιλανθρωπικός τους χαρακτήρας, είναι ορατή. Μάλιστα ο επικεφαλής της διαχειριστικής αρχής του ΤΕΒΑ, Γ. Πασπάλας, δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου του Εθνικού Ινστιτούτου Εργασίας ότι «τουλάχιστον 1.500.000 πολίτες, δηλαδή πάνω από το 10% του ελληνικού πληθυσμού», αναγκάστηκαν να ζητήσουν το καλάθι τροφίμων που διανέμεται από το 2016 και ανά δίμηνο. Το εύρος των ανθρώπων που χρειάστηκαν το βοήθημα σε είδος απηχεί και το μέγεθος φτωχοποίησης μεγάλου τμήματος της ελληνικής κοινωνίας, το οποίο, όσο κι αν προσπαθούμε να λησμονήσουμε το πλήθος των απόρων και των αστέγων στο κέντρο της Αθήνας, του Πειραιά αλλά και στην περιφέρεια, επιμένει να μας το θυμίζει.
Ωφελούμενοι του ΤΕΒΑ είναι οι 400.000 δικαιούχοι (ή 250.000 οικογένειες) του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ), στο οποίο η κυβέρνηση Μητσοτάκη επανέφερε την αρχική ονομασία του από την Παγκόσμια Τράπεζα, δηλαδή του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος. Το χρηματικό κόστος ανά δικαιούχο ανέρχεται στο ποσόν των 12 ευρώ τον μήνα. Τόσο το εκτιμά ο προϊστάμενος της Διαχειριστικής Αρχής του προγράμματος, παρουσιάζοντας κι ορισμένα κρίσιμα στοιχεία.
Το ΤΕΒΑ ενεργοποιήθηκε για πρώτη φορά από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με τον νόμο 4412 στη δύσκολη χρονιά των συσσιτίων του 2016. Τη διαχείριση του προγράμματος ανέλαβε το Εθνικό Ινστιτούτο Εργασίας Ανθρώπινου Δυναμικού, Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου εποπτευόμενο από το υπουργείο Εργασίας. Για την περίοδο μέχρι το 2021 ο αρχικός προϋπολογισμός για την Ελλάδα καθορίστηκε από την Ε.Ε. στο ύψος των 330,5 εκατομμυρίων ευρώ. Ομως, ύστερα από αίτημα της τότε κυβέρνησης προστέθηκαν άλλα 62.797.000 ευρώ. Από το συνολικό ποσόν έχει συμβολαιοποιηθεί περίπου το 83,45% (243 εκατ. ευρώ), ενώ το ποσόν που υπολείπεται επαναπροκηρύσσεται συνεχώς.
Για τη νέα προγραμματική περίοδο του ΕΣΠΑ 2021-2027 προβλέπεται σχεδόν το ίδιο ποσόν των 400 εκατ. ευρώ.
Συμπράξεις
Το πανελλαδικό δίκτυο διανομής επισιτιστικής βοήθειας στους απόρους γίνεται μέσω 57 συμπράξεων, στις οποίες συμμετέχουν η Τοπική Αυτοδιοίκηση και περισσότεροι από 600 εταίροι που έχουν προχωρήσει σε 594 συμβάσεις με δεκάδες ή και εκατοντάδες ανάδοχους, στις οποίες εμπλέκεται το σύνολο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Μοναδική ιδιαιτερότητα για την Ελλάδα είναι ότι έχει αναλάβει το ρίσκο να διανέμει και νωπά προϊόντα. Εθνική Αρχή Συντονισμού είναι η Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης του υπ. Εργασίας, ενώ δεν λείπουν και οι πιέσεις της Ε.Ε. για τη μετατροπή της βοήθειας από είδος σε επιταγή.
Τώρα τι πραγματικά φτάνει στους απόρους από τα κονδύλια του ΤΕΒΑ κι από την τεχνική υποστήριξη ύψους 3 εκατ. ευρώ που έχει δοθεί σε εταιρεία συμβούλων ή από τα 2 εκατ. που έχει λάβει άλλη διαφημιστική για να προβάλει τη σημασία του ΤΕΒΑ στους απόρους είναι ένα ερώτημα που μένει να απαντηθεί.
 
Χριστίνα Κοψίνη
Πηγή: efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: