Είκοσι πέντε χρόνια μετά την υπογραφή της ιστορικής συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής που έβαλε τέλος σε 30 χρόνια «Ταραχών», η βορειοϊρλανδική πόλη σείστηκε και πάλι από τανκς και μολότοφ.
Αυτά που θέλουν να αφήσουν οριστικά πίσω τους οι περισσότεροι κάτοικοι της Βόρειας Ιρλανδίας –τη βία και τον διχασμό– επέστρεψαν ξανά να τους στοιχειώσουν. Χθες –Δευτέρα του Πάσχα για καθολικούς και προτεστάντες, που συνέπεσε φέτος με τη συμπλήρωση 25 χρόνων από την ιστορική υπογραφή της ειρηνευτικής συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής– νέο σπασμωδικό ξέσπασμα βίας συντάραξε το Ντέρι (επίσημα Λοντοντέρι), τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της βρετανικής επαρχίας, παραμονή μάλιστα της επίσκεψης του –ιρλανδικής καταγωγής– προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν. Kουκουλοφόροι στη συνοικία Κρέγκαν επιτέθηκαν με βόμβες μολότοφ σε τεθωρακισμένο όχημα της βορειοϊρλανδικής αστυνομίας, που παρακολουθούσε τη διεξαγωγή παρέλασης για τον εορτασμό της ένοπλης Εξέγερσης του Πάσχα ενάντια στη βρετανική κατοχή το 1916.
Σύμφωνα με την Guardian, η παρέλαση –χωρίς άδεια– λιγοστών φανατικών εθνικιστών με στολές παραλλαγής είχε τη στήριξη του ακροαριστερού κόμματος Saoradh, που θεωρείται πολιτική πτέρυγα του Νέου IRA (Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού): μιας περιθωριακής παραστρατιωτικής ομάδας –«τρομοκρατικής», όπως θεωρείται στη Βρετανία, και αντιτιθέμενης στη συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής– που ιδρύθηκε το 2012 από μια μειοψηφία διαφωνούντων εθνικιστών καθολικών και συνεχίζει κάθε τόσο να κάνει βίαια χτυπήματα όχι μόνο ενάντια σε βρετανικούς στόχους αλλά και σε ενωτικούς προτεστάντες, που τάσσονται ως γνωστόν υπέρ της ένωσης με τη Βρετανία.
Αν και η χθεσινή επίθεση ήταν αναίμακτη, το Saoradh κι ο Νέος IRA είχαν προκαλέσει τέτοια γενική κατακραυγή το 2019 μετά τον φόνο νεαρής δημοσιογράφου για τον οποίο θεωρήθηκαν υπεύθυνοι, ώστε το αριστερό εθνικιστικό κόμμα Sinn Féin να διαχωρίσει σαφώς τη θέση του και να συνταχθεί πρωτόγνωρα με τις αντίπαλες ενωτικές παρατάξεις για να καταδικάσει σθεναρά το έγκλημα ως επίθεση στην ειρήνη. Μια ειρήνη –ευάλωτη ακόμα– που επιτεύχθηκε με την υπογραφή, στις 10 Απριλίου 1998, της συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής, που έβαλε τέλος στις 30χρονες σχεδόν Ταραχές (Troubles) μεταξύ ενωτικών προτεσταντών και εθνικιστών καθολικών, κατά τις οποίες είχαν σκοτωθεί πάνω από 3.500 άνθρωποι.
Από τα τέλη του φετινού Μάρτη η βρετανική υπηρεσία εσωτερικής ασφάλειας MI5 είχε ζητήσει να αυξηθεί το επίπεδο συναγερμού για τρομοκρατική απειλή στη Βόρεια Ιρλανδία, μετά από «πολύ ισχυρές πληροφορίες» ότι φανατικοί εθνικιστές σχεδίαζαν επιθέσεις ανήμερα της επετείου υπογραφής της συμφωνίας. Δεν ήταν εξάλλου η πρώτη φορά που συνέβη κάτι τέτοιο· φέτος όμως προφανώς έγινε σκόπιμα για να αμαυρώσει και συμβολικά τη σημερινή άφιξη του Αμερικανού προέδρου, αφού οι ΗΠΑ (επί προεδρίας Μπιλ Κλίντον) είχαν μεσολαβήσει για την ιστορική επίτευξη συμβιβασμού μεταξύ εθνικιστών και ενωτικών. Τον Μπάιντεν θα υποδεχτεί απόψε στο Μπέλφαστ ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ, με τους New York Times να αναφέρουν πως ο Λευκός Οίκος ψαλίδισε το αίτημα της Ντάουνινγκ Στριτ για πλήρεις διμερείς επαφές σε μια λιγότερο επίσημη συνάντηση για καφέ (ίσως και τσάι – για συμπάθεια, θα δείξει)...
Εν μέσω δρακόντειων μέτρων ασφαλείας, ο λίγος χρόνος κι οι ελάχιστες προγραμματισμένες εκδηλώσεις του Μπάιντεν στη Βόρεια Ιρλανδία (προτού κατηφορίσει αύριο στη Δημοκρατία της Ιρλανδίας, όπου θα περάσει δύο ολόκληρες μέρες και για να δει μακρινούς συγγενείς του) έδωσαν λαβή για γκρίνιες και επικρίσεις.
Η ηγέτιδα του Sinn Féin, Μέρι Λου ΜακΝτόναλντ, εξέφρασε τη λύπη της που ο Αμερικανός πρόεδρος δεν θα εκφωνήσει ομιλία στο Στόρμοντ, στο βορειοϊρλανδικό Κοινοβούλιο, επιρρίπτοντας την ευθύνη στο συνεχιζόμενο μποϊκοτάζ του Δημοκρατικού Ενωτικού Κόμματος (DUP) – της υπερσυντηρητικής ενωτικής παράταξης που έχασε μεν τις τελευταίες εκλογές με κερδισμένο το Sinn Féin, εξακολουθεί όμως να μπλοκάρει πεισματικά τον σχηματισμό νέας συγκυβέρνησης βάσει του διαμοιρασμού της εξουσίας που προβλέπει η συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής, επικαλούμενο την κάθετη διαφωνία του (και) με τη νέα μετα-Brexit εμπορική συμφωνία για τη Βόρεια Ιρλανδία που έκλεισαν Σούνακ και Ε.Ε., μολονότι εγκρίθηκε τελικά στη βρετανική Βουλή ακόμα κι από τους σκληροπυρηνικούς μπρεξιστές των Τόρις. Αρκετοί αναλυτές αποδίδουν το ταξίδι-εξπρές του Μπάιντεν στο Μπέλφαστ σε έμμεση έκφραση δυσφορίας και για την πολιτική παράλυση, κόντρα στη συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής, και για αυτό καθ’ αυτό το Brexit.
Βίκυ Καπετανοπούλου
Πηγή: efsyn.gr
Σύμφωνα με την Guardian, η παρέλαση –χωρίς άδεια– λιγοστών φανατικών εθνικιστών με στολές παραλλαγής είχε τη στήριξη του ακροαριστερού κόμματος Saoradh, που θεωρείται πολιτική πτέρυγα του Νέου IRA (Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού): μιας περιθωριακής παραστρατιωτικής ομάδας –«τρομοκρατικής», όπως θεωρείται στη Βρετανία, και αντιτιθέμενης στη συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής– που ιδρύθηκε το 2012 από μια μειοψηφία διαφωνούντων εθνικιστών καθολικών και συνεχίζει κάθε τόσο να κάνει βίαια χτυπήματα όχι μόνο ενάντια σε βρετανικούς στόχους αλλά και σε ενωτικούς προτεστάντες, που τάσσονται ως γνωστόν υπέρ της ένωσης με τη Βρετανία.
Αν και η χθεσινή επίθεση ήταν αναίμακτη, το Saoradh κι ο Νέος IRA είχαν προκαλέσει τέτοια γενική κατακραυγή το 2019 μετά τον φόνο νεαρής δημοσιογράφου για τον οποίο θεωρήθηκαν υπεύθυνοι, ώστε το αριστερό εθνικιστικό κόμμα Sinn Féin να διαχωρίσει σαφώς τη θέση του και να συνταχθεί πρωτόγνωρα με τις αντίπαλες ενωτικές παρατάξεις για να καταδικάσει σθεναρά το έγκλημα ως επίθεση στην ειρήνη. Μια ειρήνη –ευάλωτη ακόμα– που επιτεύχθηκε με την υπογραφή, στις 10 Απριλίου 1998, της συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής, που έβαλε τέλος στις 30χρονες σχεδόν Ταραχές (Troubles) μεταξύ ενωτικών προτεσταντών και εθνικιστών καθολικών, κατά τις οποίες είχαν σκοτωθεί πάνω από 3.500 άνθρωποι.
Από τα τέλη του φετινού Μάρτη η βρετανική υπηρεσία εσωτερικής ασφάλειας MI5 είχε ζητήσει να αυξηθεί το επίπεδο συναγερμού για τρομοκρατική απειλή στη Βόρεια Ιρλανδία, μετά από «πολύ ισχυρές πληροφορίες» ότι φανατικοί εθνικιστές σχεδίαζαν επιθέσεις ανήμερα της επετείου υπογραφής της συμφωνίας. Δεν ήταν εξάλλου η πρώτη φορά που συνέβη κάτι τέτοιο· φέτος όμως προφανώς έγινε σκόπιμα για να αμαυρώσει και συμβολικά τη σημερινή άφιξη του Αμερικανού προέδρου, αφού οι ΗΠΑ (επί προεδρίας Μπιλ Κλίντον) είχαν μεσολαβήσει για την ιστορική επίτευξη συμβιβασμού μεταξύ εθνικιστών και ενωτικών. Τον Μπάιντεν θα υποδεχτεί απόψε στο Μπέλφαστ ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ, με τους New York Times να αναφέρουν πως ο Λευκός Οίκος ψαλίδισε το αίτημα της Ντάουνινγκ Στριτ για πλήρεις διμερείς επαφές σε μια λιγότερο επίσημη συνάντηση για καφέ (ίσως και τσάι – για συμπάθεια, θα δείξει)...
Εν μέσω δρακόντειων μέτρων ασφαλείας, ο λίγος χρόνος κι οι ελάχιστες προγραμματισμένες εκδηλώσεις του Μπάιντεν στη Βόρεια Ιρλανδία (προτού κατηφορίσει αύριο στη Δημοκρατία της Ιρλανδίας, όπου θα περάσει δύο ολόκληρες μέρες και για να δει μακρινούς συγγενείς του) έδωσαν λαβή για γκρίνιες και επικρίσεις.
Η ηγέτιδα του Sinn Féin, Μέρι Λου ΜακΝτόναλντ, εξέφρασε τη λύπη της που ο Αμερικανός πρόεδρος δεν θα εκφωνήσει ομιλία στο Στόρμοντ, στο βορειοϊρλανδικό Κοινοβούλιο, επιρρίπτοντας την ευθύνη στο συνεχιζόμενο μποϊκοτάζ του Δημοκρατικού Ενωτικού Κόμματος (DUP) – της υπερσυντηρητικής ενωτικής παράταξης που έχασε μεν τις τελευταίες εκλογές με κερδισμένο το Sinn Féin, εξακολουθεί όμως να μπλοκάρει πεισματικά τον σχηματισμό νέας συγκυβέρνησης βάσει του διαμοιρασμού της εξουσίας που προβλέπει η συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής, επικαλούμενο την κάθετη διαφωνία του (και) με τη νέα μετα-Brexit εμπορική συμφωνία για τη Βόρεια Ιρλανδία που έκλεισαν Σούνακ και Ε.Ε., μολονότι εγκρίθηκε τελικά στη βρετανική Βουλή ακόμα κι από τους σκληροπυρηνικούς μπρεξιστές των Τόρις. Αρκετοί αναλυτές αποδίδουν το ταξίδι-εξπρές του Μπάιντεν στο Μπέλφαστ σε έμμεση έκφραση δυσφορίας και για την πολιτική παράλυση, κόντρα στη συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής, και για αυτό καθ’ αυτό το Brexit.
Βίκυ Καπετανοπούλου
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου