Η Κομισιόν «καίει» το αφήγημα των επενδύσεων στην Ελλάδα

Ουραγός η Ελλάδα στην ΕΕ στον λόγο επενδύσεων προς ΑΕΠ - Ποια είναι τα μεγάλα προσκόμματα για τις επενδύσεις στη χώρα μας
Η «άνθιση» των επενδύσεων στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια αποτελεί ένα από τα πιο ισχυρά κυβερνητικά αφηγήματα. Το Μαξίμου έχει… επενδύσει σ' αυτό, δίνοντάς του διαστάσεις που όπως φαίνεται δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. 

Η πρόοδος είναι προφανής σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια, ωστόσο το αφήγημα «μπάζει» νερά» σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση της Κομισιόν αλλά και τα απογοητευτικά στοιχεία του β’ τριμήνου που παρουσίασε η ΕΛΣΤΑΤ. Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου μειώθηκαν κατά 3,2% σε σχέση με το 1o τρίμηνο του 2024. Η εν λόγω βουτιά αποτελεί καμπανάκι ανησυχίας, όπως βεβαίως και η εικόνα που παρουσιάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το σύνολο των επενδύσεων, που διαφοροποιείται σημαντικά από το υπεραισιόδοξο κυβερνητικό αφήγημα.
Η Κομισιόν αναφέρει ότι ο λόγος επενδύσεων προς ΑΕΠ στην Ελλάδα παραμένει ο χαμηλότερος στην ΕΕ. Παρά τις σημαντικές αυξήσεις τα τελευταία χρόνια, ο λόγος επενδύσεων ανήλθε στο 15,3% του ΑΕΠ το 2024, σχεδόν 6 ποσοστιαίες μονάδες κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ. Πρόκειται για ένα σημαντικό δείκτη για την οικονομική ανάπτυξη, καθώς δείχνει το πόσο μια χώρα επενδύει στο μέλλον της παραγωγικής ικανότητας της.
Αυτό το χάσμα σε σχέση με την υπόλοιπη ΕΕ οφείλεται κυρίως στις χαμηλές επιχειρηματικές επενδύσεις, ενώ οι δημόσιες επενδύσεις υπερέβησαν ελαφρώς τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Το ζήτημα δεν είναι μόνο ποσοτικό αλλά και ποιοτικό, καθώς όπως έχει επισημάνει το Sin, oι επενδύσεις έχουν αυξηθεί πράγματι, αλλά δεν προσθέτουν πολλά στο παραγωγικό δυναμικό της οικονομίας. Oι εισροές ξένων κεφαλαίων που κατευθύνονται στη δημιουργία νέων επιχειρήσεων, υστερούν, αντιπροσωπεύοντας πολύ μικρό ποσοστό των συνολικών ξένων επενδύσεων που η πλειοψηφία τους αφορά τις τοποθετήσεις στα ακίνητα.
Εμπόδια στις ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις
Τα τρία βασικά εμπόδια που συμβάλλουν στην υστέρηση των επενδύσεων, σε σύγκριση με την ΕΕ, είναι τα εξής σύμφωνα με την Κομισιόν:

• Ρυθμιστικό πλαίσιο της επιχειρηματικής δραστηριότητας, αβεβαιότητα και υψηλό ενεργειακό κόστος. Πάνω από το 90% των επιχειρήσεων αναφέρουν αυτούς τους παράγοντες ως εμπόδια για επενδύσεις (
• Ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό και δεξιότητες. Ένα αυξανόμενο ποσοστό ελληνικών επιχειρήσεων δηλώνει ότι η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού αποτελεί εμπόδιο
• Πρόσβαση σε χρηματοδότηση: Παρά τη σημαντική πρόοδο τα τελευταία χρόνια, το ποσοστό των ελληνικών επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν περιορισμούς στη χρηματοδότηση —ιδίως μεταξύ των ΜΜΕ— παραμένει υψηλό. Η πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία πέραν των τραπεζών και σε επιχειρηματικά κεφάλαια παραμένει περιορισμένη

Ειδικότερα για τις δημόσιες επενδύσεις και παρά την πρόοδο των τελευταίων ετών, συνεχίζουν να υπάρχουν εμπόδια και αναποτελεσματικότητες τόσο: (i) στο δικαστικό σύστημα, το οποίο πλήττεται από χρονοβόρες διαδικασίες· όσο και (ii) στις δημόσιες συμβάσεις, οι οποίες χαρακτηρίζονται από υψηλό ποσοστό προσφορών με έναν μόνο υποψήφιο.
Σύμφωνα με την Κομισιόν βασικά προσκόμματα αποτελούν:

• Χρονοβόρες δικαστικές διαδικασίες για την επίλυση νομικών αξιώσεων κατά των διαδικασιών δημόσιων προμηθειών, σε συνδυασμό με αργή αδειοδότηση και μεταβίβαση δικαιωμάτων ιδιοκτησίας, εμποδίζουν την έγκαιρη ολοκλήρωση βασικών επενδύσεων σε υποδομές.
• Υπάρχει έλλειψη αποτελεσματικού συντονισμού μεταξύ των δημόσιων φορέων, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για επενδύσεις που καλύπτουν πολλαπλούς τομείς και υπουργεία.

Γκάζι για τα ορόσημα του Ταμείου Ανάκαμψης
Σε κάθε περίπτωση και με δεδομένο ότι δεν θα υπάρξει παράταση στο πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης που ολοκληρώνεται το 2026, η Ελλάδα θα πρέπει να πατήσει «γκάζι» και να ενισχύσει την απορροφητική ικανότητα του δημόσιου τομέα. Αυτό επισημαίνει η Κομισιόν εν είδει… οδηγίας προς την Αθήνα. Η εφαρμογή του Ελληνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRP) βρίσκεται σε εξέλιξη, αλλά αντιμετωπίζει σημαντικά εμπόδια που σχετίζονται με τις παραπάνω προκλήσεις. Προς το παρόν, η Ελλάδα έχει εκπληρώσει το 35% των οροσήμων και στόχων του RRP.

Νώντας Βλάχος
Πηγή: sofokleousin.gr