Δώστε δουλειές σε όλα τα ρομπότ

Οι θεωρίες για την «επέλαση» των ρομπότ, που θα μας πάρουν τις δουλειές, κατακλύζουν τα μέσα ενημέρωσης. Μια νέα μορφή «φουτουριστικού κομμουνισμού», όμως, έρχεται να ανατρέψει όσα μας έμαθαν για την αυτοματοποίηση.

"Στον 21ο αιώνα τα ρομπότ θα έχουν τη θέση των σκλάβων στους αρχαίους πολιτισμούς"

Νίκολα Τέσλα, εφευρέτης

Eνα χιουμοριστικό βιντεάκι που κυκλοφόρησε τις τελευταίες ημέρες από την εταιρεία ρομποτικής Boston Dynamic και δείχνει ένα ρομπότ να τα κάνει γης μαδιάμ καθώς προσπαθεί να τοποθετήσει ένα κουτί σε ένα ράφι, τροφοδότησε δεκάδες, σχεδόν πανομοιότυπους, τίτλους εφημερίδων σε όλο τον κόσμο: «Τα ρομπότ δεν θα μας πάρουν τις δουλειές... ακόμη». Η ανθρωπότητα φάνηκε να ξεφυσά με ανακούφιση καθώς ορισμένα από τα πιο εφιαλτικά σενάρια για το τέλος της ανθρώπινης εργασίας έπαιρναν μια μικρή αναβολή.

Ανακαλύφθηκε κρανίο 13 εκ. ετών του κοινού προγόνου ανθρώπου - πιθήκου

Παλαιοντολόγοι ανακάλυψαν στην Κένυα της Αφρικής το καλοδιατηρημένο απολίθωμα ενός νηπιακού κρανίου ηλικίας περίπου 13 εκατ. ετών, το οποίο ανήκε σε κάποιο κοινό πρόγονο των πιθήκων και των ανθρώπων, που ονομάσθηκε «Nyanzapithecus alesi».

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι πίθηκοι είναι συγγενείς των ανθρώπων (πιο στενοί οι χιμπατζήδες και οι γορίλες, πιο μακρινοί οι ουρακοτάγκοι και οι γίββωνες). Ο τελευταίος κοινός πρόγονος ανθρώπου-χιμπατζή έζησε στην Αφρική πριν από 6-7 εκατ. χρόνια, οπότε και διαχωρίσθηκαν εξελικτικά ο άνθρωπος και ο χιμπατζής.

Το θαύμα

Η ώρα είναι περασμένη. Μα για τους συγγενείς, που περιμένουν αγωνιώντας, γίνεται μια εξαίρεση. Οι πόρτες ανοίγουν μπροστά τους από κάποιο αόρατο χέρι. Δεν βλέπουν τίποτε άλλο παρά μόνο ένα δωμάτιο στο βάθος.

Από μακριά φαίνεται βυθισμένο στο σκοτάδι. Περπατάνε με γρήγορο βήμα στον υποφωτισμένο διάδρομο. Πλησιάζοντας αποκαλύφθηκε ένας θάλαμος λουσμένος στο φως.

Οι άνθρωποι προερχόμαστε από άλλους γαλαξίες

Οι άνθρωποι έχουν δημιουργηθεί από ύλη που ταξίδεψε δισεκατομμύρια μίλια από άλλους γαλαξίες, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε σήμερα στο Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.

«Έως και τα μισά από τα άτομα που μας περιβάλλουν –στο ηλιακό σύστημα, στη Γη και μέσα σε κάθε έναν από εμάς—δεν προέρχονται από τον δικό μας γαλαξία, αλλά από άλλους που είναι έως και ένα εκατομμύρια έτη φωτός μακριά», δήλωσε ο Κλοντ-Αντρέ Φοσέρ-Γκιγκέρ του Weinberg College of Arts and Sciences που συμμετείχε στη σύνταξη της έρευνας.

Φιλία σκύλων και ανθρώπων: Είναι θέμα γονιδιακό

Στη φύση των σκυλιών φαίνεται να είναι η συντροφικότητα και έτσι εξηγείται και ο ρόλος τους στις ζωές των ανθρώπων, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science Advances.

Τα σκυλιά εξελίχθηκαν από τους λύκους πριν από δεκάδες χιλιάδες χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, επιλέχθηκαν ορισμένα γονίδια που κάνουν τα σκυλιά ιδιαίτερα κοινωνικά και αυτά φαίνεται να διαμόρφωσαν τις προσωπικότητές τους όπως είναι σήμερα. «Η ανακάλυψή των γονιδιακών διαφορών ανάμεσα σε σκύλους και λύκους, μας δίνει μία πιο καθαρή εικόνα για την προσωπικότητα των ζώων και μπορεί ακόμη να φανερώνει ότι παρόμοια γονίδια μπορεί να παίζουν ρόλο και σε άλλα κατοικίδια, όπως η γάτα», δήλωσε ο Bridgett vonHoldt, καθηγητής του Πανεπιστημίου Princeton.

Η βιοϊατρική εκδοχή του Μαθουσάλα

Μαθουσάλας ή Μετουσέλαχ ήταν ένα μυθικό πρόσωπο που, σύμφωνα με τη Βίβλο, έζησε 969 χρόνια και θεωρείται ο μακροβιότερος άνθρωπος που υπήρξε ποτέ. Σήμερα, το όνομα αυτό χρησιμοποιείται για τα υπερήλικα άτομα που διατηρούνται στη ζωή έως πολύ μεγάλη ηλικία.

Με δεδομένο ότι, κατά τον τελευταίο αιώνα, το προσδόκιμο ζωής τείνει (στατιστικά) να αυξάνεται σταθερά, όλο και περισσότεροι ειδικοί προβλέπουν ότι, αν αυτό συνεχιστεί, τότε ο μέσος όρος ζωής των περισσότερων ανθρώπων θα παραταθεί στο μέλλον έως τα 115 χρόνια, ή και περισσότερο!

Πρόβλεψη που, απ’ ό,τι φαίνεται, ενισχύεται από τα τελευταία δεδομένα μιας εκτενούς έρευνας που πραγματοποίησαν δύο ερευνητές της Βιοϊατρικής Στατιστικής στο καναδικό Πανεπιστήμιο McGill του Μόντρεαλ.

Εφηβικές «διακορεύσεις» μέσω... Ιντερνετ

Γιατί σε μια εποχή κάθε άλλο παρά σεξοφοβική, όπως η σημερινή, οι πρώτες σεξουαλικές εμπειρίες των εφήβων εξακολουθούν να γεννούν μεγάλη αμηχανία και ανασφάλεια, όχι μόνο στους ίδιους τους πρωτάρηδες, κάτι απολύτως φυσικό και αναμενόμενο, αλλά και στους πολύ πιο έμπειρους και ερωτικά απελευθερωμένους γονείς τους;

Και γιατί, άραγε, ακόμη και οι πιο «άνετοι» και «προοδευτικοί» γονείς αποδέχονται με εξαιρετική δυσκολία ή, ενίοτε, βιώνουν ως «καταστροφή», τις πρώτες σεξουαλικές αναζητήσεις και επαφές των παιδιών τους στο Διαδίκτυο;

Λονδίνο: Η πόλη που λειτουργεί για το κεφάλαιο κι όχι για τους ανθρώπους της

Η φωτιά που κατέστρεψε τον Γκρένφελ Τάουερ και σκότωσε δεκάδες ανθρώπους που έμεναν στο κτίριο επιβεβαίωσε απλώς ένα συμπέρασμα που είχε εξαχθεί ήδη, εδώ και πολλά χρόνια: Το Λονδίνο έχει γίνει μια πόλη του κεφαλαίου, όχι των ανθρώπων. Και τα κτίριά του χτίζονται για να γίνονται χρηματοοικονομικές συναλλαγές κι όχι για να δημιουργούνται σπίτια. 

Οι υπουργοί που ήταν υπεύθυνοι για τις μεγάλες περικοπές στις δημόσιες υπηρεσίες τα τελευταία χρόνια αναγκάστηκαν να δώσουν δύσκολες συνεντεύξεις, προσπαθώντας να υπερασπιστούν τις πολιτικές τους, έχοντας απέναντί τους την τραγωδία του Γκρένφελ, την καταστροφή δηλαδή ενός δημόσιου συγκροτήματος εργατικών κατοικιών σε μια από τις πλούσιες περιοχές του Λονδίνου. 

«…και θα πεθάνουμε μαζί», λίγο πριν, λίγο μετά

Δεν μας αντέχουμε. Είναι φανερό, χωρίς να αναλωθείς σε μακροχρόνιες και διεξοδικές έρευνες. Μια περιήγηση στο facebook π.χ φτάνει. Δεν μας αντέχουμε, εμείς οι θεωρητικοί της σύμπνοιας, της «επί γης ειρήνη», της κατάργησης των ιεραρχήσεων, διακρίσεων, συνόρων, φύλων και φυλών, δεν μας μπορούμε . Δεν μπορούμε καν τους οικείους μας,  αυτούς που κουτσά – στραβά, έχουμε συνυπάρξει δεκαετίες.

Η βιολογία του κακού: Είναι ο άνθρωπος από τη φύση του επιθετικός;

Το αναπάντητο(;) ερώτημα της ανθρώπινης επιθετικότητας έχει απασχολήσει σχεδόν το σύνολο των επιστημών καθώς και των κοσμοθεωριών.

Έχουν διατυπωθεί βιολογικές θεωρίες, που ερμηνεύουν την επιθετικότητα ως ένστικτο και προδιαγεγραμμένη συμπεριφορά και οι οποίες έχουν βοηθήσει αρκετά, αλλά όχι επαρκώς στην πρόληψη και στον έλεγχο τέτοιων συμπεριφορών, ενώ αγνοούν τους κοινωνικούς παράγοντες. Από την άλλη μεριά, οι κοινωνικές θεωρίες αποδίδουν την επιθετικότητα σε ποικίλες αιτίες, που περιλαμβάνουν την προηγούμενη εμπειρία, τη μάθηση και τους εξωτερικούς παράγοντες του περιβάλλοντος των ατόμων. 

Η βιομηχανία της ευτυχίας

Το ακόλουθο άρθρο του γνωστού Βρετανού κριτικού της λογοτεχνίας και της κουλτούρας Τέρι Ιγκλετον δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα The Guardian

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτό που όλοι θέλουμε είναι η ευτυχία. Το μοναδικό πρόβλημα είναι σε τι έγκειται το να είναι κανείς ευτυχής, ένα πρόβλημα για το οποίο ποτέ δεν κατόρθωσαν να συμφωνήσουν οι ηθικοί στοχαστές. 

Η ευτυχία είναι ένα συναίσθημα καθαρά υποκειμενικό ή μπορεί κατά κάποιον τρόπο να μετρηθεί; Μπορούμε να είμαστε ευτυχείς χωρίς να το γνωρίζουμε; Θα μπορούσε κάποιος να είναι εντελώς δυστυχισμένος κι ωστόσο να παραμένει πεισμένος ότι βρίσκεται σε έκσταση; 

Προς τα πού πάει η ποίηση;

Να άλλη μια ερώτηση στην οποία δεν είναι εύκολο να απαντήσουμε. Είναι ορισμένοι που πιστεύουν ότι η ποίηση, αφού ολοκλήρωσε τον ιστορικό της κύκλο, σήμερα κατευθύνεται «προς την πρόζα», προς περισσότερο ανοιχτές φόρμες, προς έναν τύπο περισσότερης συνομιλίας, που γεννήθηκε από την επιθυμία να καθορίσει έναν τύπο επικοινωνίας του ποιητή με το κοινό του, όμοιο μ’ εκείνο που ήταν στην αρχή, όταν η ποίηση ήταν μια αφήγηση από τα ίδια τα χείλη του ποιητή, σύμφωνα με ρυθμούς και παρηχήσεις που έβαζαν μαζί ήχο και μνήμη, αρμονία και νόημα.

Η ανθρωπότητα το 2050

Το 2050 η πραγματικότητα και η καθημερινότητα της ανθρωπότητας θα είναι πολύ διαφορετικές: οι άνθρωποι θα έχουν πιθανώς εξελιχθεί σε «επαυξημένες» οντότητες, ενσωματώνοντας τεχνολογικά ενθέματα, που θα τους δίνουν πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες από αυτές που έχει ορίσει η φύση. Οι μηχανές θα είναι ίσως σε θέση να αναλαμβάνουν πρωτοβουλία, σαν να ήταν έλλογα όντα, καθώς η τεχνητή νοημοσύνη θα έχει κάνει άλματα.

Τραύματα του χθες, πληγές του σήμερα

Μνησιπήμων είναι αυτός που θυμίζει παθήματα∙ ό,τι έρχεται από ανάμνηση τραύματος. Ο Σεφέρης το δανείστηκε από τον Αισχύλο: «Στάζει… προ καρδίας μνησιπήμων πόνος».

Ο Ντίκενς, καθώς αποτιμούσε τον αιματηρό 18ο αιώνα, το έλεγε αλλιώς στην «Ιστορία δύο πόλεων» το 1859: «Ηταν τα καλύτερα χρόνια, μα συνάμα και τα χειρότερα∙ ήταν η εποχή της σοφίας, ήταν η εποχή της απρονοησίας… ήταν η εποχή των Φώτων αλλά και η εποχή του Σκότους∙ ήταν η άνοιξη της ελπίδας, ήταν ο χειμώνας της απελπισίας…».

Δεν είναι αριθμοί, είναι άνθρωποι…

Υπάρχει ένα παιχνίδι που παίζεται εδώ και χρόνια, είναι το παιχνίδι των αριθμών, των μέσων όρων και των οικονομικών δεικτών. Σ’ αυτό το παιχνίδι κερδίζει εκείνος που θα καταφέρει να στρεβλώσει την πραγματικότητα με τον πιο επιστημονικοφανή τρόπο. Όσο και αν θα θέλαμε να ξορκίσουμε την πεζότητά των αριθμών κάτω από το φως του αυγουστιάτικου φεγγαριού, τα νούμερα – κάθε είδους – μας κυνηγάνε να παίξουμε. Μερικές φορές είναι απόλυτα μεγέθη, όπως η επικείμενη αύξηση κατά 12 λεπτά ανά λίτρο βενζίνης. Άλλοτε είναι δείκτες, όπως αυτός που διαβάζουμε τούτες τις μέρες, για το πρωτογενές πλεόνασμα Ιανουαρίου–Ιουλίου, που προέκυψε μεγαλύτερο από το αναμενόμενο κατά 4,1 φορές. Ενίοτε είναι δημοσιεύματα, όπως των Financial Times (12/08/2016), που βγήκαν με τίτλο «Ναι, αλήθεια: Η Ελλάδα εκπλήσσει με την οικονομική της ανάπτυξη» και κάνουν λόγο για αύξηση της παραγωγής, κατά το β΄ τρίμηνο του έτους, σε ποσοστό 0,3%[1]. Πολύ συχνά είναι σκέτα νούμερα με σάρκα και οστά… Ωστόσο, την πραγματικότητα την αντιλαμβανόμαστε και χωρίς αριθμητικά μεγέθη. Την αντιλαμβανόμαστε, ως εξωτερική αντίσταση σε κάθε είδους ανάγκη ή επιθυμία μας. Τα τελευταία χρόνια αυτή η αντίσταση ισχυροποιείται, καθιστώντας όλο και πιο «πραγματικές» τις καθημερινές μας δυσκολίες[2].

Γιατί όχι;

Φτάνει. Ως εδώ. Θ' αλλάξω τροπάρι, το αποφάσισα. Δεν θα τους επικρίνω πια, ούτε άμεσα ούτε έμμεσα, ούτε με ευθύτητα ούτε με χιούμορ. Το αντίθετο. Θα τους εκθειάζω. Γιατί δηλαδή, εμένα τι μου λείπει;

Επειδή είχα κομμουνιστή δάσκαλο και γονείς που με βάζαν να διαβάζω μπας και γίνω άνθρωπος; Και που έγινα, τι κατάλαβα! Φτάνει, ώς εδώ. Κάνω την αυτοκριτική μου και αλλάζω πορεία.

Οι συντάξεις, οι ηλικιωμένοι, η κρίση

«Αναμφισβήτητα», γράφει ο Ατούλ Γκουάντε, καθηγητής Ιατρικής στο Χάρβαρντ, «δεν έχει υπάρξει καλύτερη εποχή στην Ιστορία για να είσαι γέρος» και θεωρεί ότι η εξέλιξη, ο εκσυγχρονισμός δεν υποβίβασε τους ηλικιωμένους αλλά την ίδια την οικογένεια. «Μπορεί να έχει χαθεί η εξιδανίκευση των ηλικιωμένων και ο σεβασμός προς αυτούς -συνεχίζει- αλλά όχι επειδή αντικαταστάθηκε από την εξιδανίκευση των νέων.

Εχει αντικατασταθεί από την εξιδανίκευση του ανεξάρτητου εαυτού» («Εμείς οι θνητοί -τα όρια της Ιατρικής και τι έχει πράγματι σημασία όταν το τέλος πλησιάζει», Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης - Προοπτικές).

Πάση θυσία λοιπόν;

«Η οικονομία και το νόμισμα αποκτούν νόημα μόνον όταν υπηρετούν τον άνθρωπο». Βρίσκετε κάποιο πρόβλημα στη συγκεκριμένη φράση; Οχι, φυσικά. Η ουσία της είναι και δημοκρατική και ανθρωπιστική και χριστιανική, αν θυμηθούμε τη γνώμη που είχε ο Ιησούς για τους πλούσιους.

Εχεις όμως πρόβλημα αν είσαι φανατικός νεοφιλελεύθερος, τοκογλύφος, χρυσοκάνθαρος, αναλυτής-τζογαδόρος σε οίκο αξιολόγησης (ανοχής είναι το σωστό), golden boy που πλουτίζει με την καταστροφή των άλλων.

Εχεις πρόβλημα αν είσαι δημοσιολόγος ή πολιτικός στην Ελλάδα και σου έχει σφηνωθεί η ιδέα ότι η κυβέρνηση έχει στρατηγικό στόχο την έξοδο της χώρας από το ευρώ και πιστεύεις πως ένας από τους συμμάχους της είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος (σ’ αυτόν ανήκει η «βέβηλη» δήλωση).

Σκίτσα: Αν οι άνθρωποι ήμασταν στην θέση των ζώων

Συγκλονιστικά σκίτσα που δείχνουν πώς θα ήταν ο κόσμος αν τα ζώα ήταν το κυρίαρχο είδος και μας συμπεριφέρονταν όπως τα αντιμετωπίζουμε εμείς.

Φρίκη, τρόμο και προβληματισμό προκαλεί μια σειρά σκίτσων, που δείχνει πώς θα ήταν ο κόσμος αν τα ζώα ήταν το κυρίαρχος είδος και συμπεριφέρονταν στους ανθρώπους, όπως τα αντιμετωπίζουμε στις υπάρχουσες συνθήκες.

Αρκετά από αυτά τα σκίτσα είναι συγκλονιστικά, με την ελπίδα των δημιουργών τους να δούμε το θέμα από μια εντελώς διαφορετική οπτική γωνία.

Πώς να κοιμηθώ;

Εχω ξενυχτήσει βλέποντας ειδήσεις και ενημερωτικές εκπομπές και αύριο πρέπει να ξυπνήσω νωρίς. Οπως κάθε ημέρα, όπως ο περισσότερος κόσμος. Κι ας έχω κοιμηθεί πολύ αργά.

Ατιμο το επάγγελμά μας. Ξενύχτηδες της ανάγκης, ώσπου κι αυτή γίνεται δεύτερη φύση. Συχνά τρέμω μήπως ο βομβαρδισμός των εικόνων του πόνου που δεχόμαστε κάθε μέρα μας κάνει μηχανές, μη ανθρώπους. Μήπως συνηθίσουμε στην ασχήμια και πια τίποτα δεν μπορεί να μας ξυπνήσει.

Κι ύστερα περνά μπροστά από τα μάτια μου μια εικόνα, το βλέμμα ενός παιδιού που παίζει με κάτι έξω από μια λασπωμένη σκηνή. Και ενώ κάνω προβολές στη δική μου ζωή, πώς ήμουν κι εγώ σ’ αυτή την ηλικία, αναρωτιέμαι πώς θα ήταν αν…