Ο κίνδυνος της εξημέρωσης

Γίνεται να μαρμαρώσει ο άνθρωπος; Και αν μαρμαρώσει, μπορεί να σκεφτεί, να αισθανθεί, να δει, να ακούσει; Μα γίνονται αυτά τα πράγματα;

Εσείς πόσα χρόνια κλείσατε το 2018;

Κάθε άνθρωπος έχει δύο ηλικίες, τη χρονολογική και τη βιολογική. Ή, αλλιώς, αυτήν που γράφει η ταυτότητα και αυτήν που λέει η καρδιά μας. Χρόνια το ξέρουμε αυτό, όμως τώρα μια Αμερικανίδα καθηγήτρια της Ιατρικής, η Μόργκαν Λιβάιν, το αποδεικνύει επιστημονικά με ένα περίτεχνο σύστημα αλγορίθμων και μια συστηματική έρευνα σε ένα πολυπληθές δείγμα.

Το σχετικό άρθρο της, που παρουσιάστηκε πρόσφατα και στην «Εφημερίδα των Συντακτών», προκάλεσε αίσθηση στην Ελλάδα και παντού.

Εκείνος κι εκείνη

Εκείνος κι εκείνη είναι περίπου πενήντα χρόνια μαζί. Δεν έχουν παιδιά. Κάθε παραμονή Χριστουγέννων ανοίγουν το σπίτι τους. Φίλοι και συγγενείς απολαμβάνουν ένα επικών διαστάσεων τραπέζωμα που έχει γίνει πια παράδοση, με αποτέλεσμα να θυμούνται κάθε χρονιά με φράσεις όπως «ήμουν κι εγώ εδώ τότε στο τραπέζι του '95» ή «θυμάμαι τα Χριστούγεννα του 2000 που είχες φτιάξει τα πιο ωραία γλυκάδια του κόσμου». Τώρα θα νομίζετε ότι εκείνος κι εκείνη μένουν σε κάποιο μεγάλο σπίτι και είναι άνθρωποι με πολλά χρήματα. Όχι. Μένουν στου Γκύζη και το σπίτι τους είναι δεν είναι ογδόντα τετραγωνικά. Είναι πια συνταξιούχοι. Αλλά…

Χριστού-Γέννα

Σκέφτομαι πώς υφαίνεται η γλώσσα της κυριαρχίας μέσα μας. Πως μπορεί να εκπορεύεται από απόμακρους σε σχέση με την καθημερινότητά μας δυνατούς, αλλά βρίσκει οδηγούς και συνοδοιπόρους στους πιο μύχιους διαδρόμους μας. Πως είχαμε την ανάγκη να φτιάξουμε υπερβατικές οντότητες απόλυτου καλού και κακού για να μη δούμε τα κοφτερά θραύσματα και των δύο, την ευθύνη, στις φλέβες μας. Όχι τυχαία οι άνθρωποι έπλασαν τους θεούς και τις θεές τους κατ’ εικόνα και ομοίωσή τους.

Ο πρόσφυγας Χριστούλης

Γεννήθηκα με το χρώμα της σκούρας σοκολάτας. Όσο κι αν ο κόσμος αγαπά τη σοκολάτα, μάλλον αποστρέφεται το χρώμα της. Αλλιώς δεν εξηγείται το γιατί, δεν έφερε κανείς μπαλόνια χρωματιστά στη μαμά μου, όταν ο γιατρός ξετύλιξε το λώρο από το κορμάκι μου. Η πρώτη μου κραυγή στον κόσμο, λιγοστά ακούστηκε στο Χώρο Ταυτοποίησης Προσφύγων του ακριτικού νησιού. Σκεπάστηκε από τον ήχο της δυνατής βροχής πάνω στη στέγη από ντυμένο με νάιλον, χαρτόκουτο.

Λοταρία με πρώτο λαχνό το… αμερικανικό όνειρο

Στην αρχαία Κίνα λέγεται ότι χρησιμοποιούσαν τα έσοδα από λοταρίες για να χρηματοδοτήσουν την κατασκευή του Σινικού Τείχους, ενώ στην αρχαία Ρώμη, διάφορα δημόσια έργα. Στις ΗΠΑ, όπου το τελευταίο τζακ ποτ έφτασε το 1,5 δισεκατομμύριο δολάρια, απλώς αναδιανέμουν τη φτώχεια και την απελπισία τους.

"Η πιθανότητα να κερδίσεις το αμερικανικό λότο είναι οκτώ φορές μικρότερη από την πιθανότητα να σκοτωθείς σε τροχαίο δυστύχημα ενώ πηγαίνεις να αγοράσεις το δελτίο"

Στο συλλογικό υποσυνείδητο της Δύσης, η αποτυχία των λεγόμενων «σοσιαλιστικών καθεστώτων» καταγράφεται συνήθως με εικόνες ανθρώπων που περιμένουν σε ουρές για να προμηθευτούν προϊόντα τα οποία είναι σε έλλειψη. Ελάχιστοι όμως ήταν αυτοί που θα αντιμετώπιζαν τις ουρές που σχηματίστηκαν αυτή την εβδομάδα έξω από τα αμερικανικά «προποτζίδικα» σαν ένα είδος αποτυχίας του καπιταλισμού. Προφανώς, σε αυτή την περίπτωση δεν υπήρξε έλλειψη στα δελτία της λοταρίας.

Μετά τον άνθρωπο... ο υπεράνθρωπος!

Η Jessica Jones όταν ήταν μικρή, επέζησε από ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα που κόστισε τη ζωή σε ολόκληρη την οικογένεια της. Το ατύχημα συνέβη όταν η Jessica μάλωνε με τον αδερφό της κι έτσι αποσπάστηκε η προσοχή του πατέρα της, κάτι που οδήγησε στο τραγικό δυστύχημα, γεγονός που την φόρτωσε με ενοχές. Το αυτοκινητιστικό την τραυμάτισε σοβαρά, όμως κατάφερε να ανακάμψει, ενώ αργότερα αποκαλύφθηκε πως η ανάρρωσή της οφείλεται σε μια μυστηριώδη παραστρατιωτική ομάδα, ονόματι IGH, η οποία με κάποιον τρόπο της έδωσε τις υπερηρωικές της ικανότητες, όπως υπερδύναμη, υπεράλμα και υπερεπούλωση.

Ακατάλληλο. Απαραίτητη η γονική συναίνεση

Ξημερώματα, νύχτα ακόμα, ό,τι έχω βγει για περπάτημα. Ανηφορίζω. Κατηφορίζει. Τον ακούω κάτι να λέει, κάπως δυνατά. «Θα μιλάει στο κινητό», σκέφτομαι. Πλησιάζουμε. Δεν μιλάει στο κινητό. Περπατάει. Παραπατάει. Προσπαθεί να το δείξει στο όρθιο· ότι και καλά μια χαρά είναι. Οπως κάνουμε όλοι, όταν παραπατάμε. Κανένας δεν παραδέχεται ότι συμβαίνει να παραπατάει και πότε πότε. Αλλοι παραπατάνε, όχι εμείς.

Νεάντερταλ με χειρωνακτικές δεξιότητες ενός... ράφτη

"Επιστημονικές ανταποκρίσεις"

Η εικόνα που είχαμε μέχρι σήμερα για τους πιο στενούς εξελικτικά συγγενείς μας, δηλαδή τους Νεάντερταλ, ήταν ότι πρόκειται για ένα «κατώτερο» υποείδος του ανθρώπινου γένους. Υπερβολικά πρωτόγονοι, άσχημοι, με μεγάλες σωματικές ικανότητες αλλά χονδροειδείς και μάλλον ανόητες συμπεριφορές σε σύγκριση με αυτές των σύγχρονων, πιο όμορφων, πιο επιδέξιων και αναμφίβολα πιο ευφυών ανθρώπων, οι Νεάντερταλ ήταν καταδικασμένοι να εξαφανιστούν ή να αφομοιωθούν εντελώς από το νέο, κυρίαρχο είδος ανθρώπων, το δικό μας!

Ο ευγενικός άνθρωπος

Όλο και περισσότερο ψάχνω ευγενικούς ανθρώπους, σαν να είναι είδος υπό εξαφάνιση. Η κυνικότητα με την οποία λειτουργεί συστηματικά, τα τελευταία χρόνια, ο καθημερινός άνθρωπος σβήνει σιγά σιγά την ευγένεια από τους τρόπους του. Ο Επίκουρος είχε πει πως «έναν ευγενικό άνθρωπο πρέπει να τον τιμούμε και να τον έχουμε διαρκώς στα μάτια μας και κατά κάποιον τρόπο να ζούμε και να πράττουμε σαν να ήταν πάντα μπροστά μας…». Να πώς γίνεται κανείς αγενής ή ευγενής, σκέφτομαι. Από αυτά τα οποία έχει μπροστά του στην καθημερινότητά του.

DNA και απολιθώματα ξαναγράφουν τη χρονολογία γέννησης της ζωής

Το πώς και το πότε εμφανίστηκαν πάνω στη Γη οι πρώτες στοιχειώδεις κυτταρικές μορφές ζωής αποτελούσε ένα μεγάλο αίνιγμα για τις επιστήμες της ζωής.

Μέχρι πολύ πρόσφατα τα παλαιότερα απολιθώματα κάποιων βακτηριακών μορφών ζωής χρονολογούνταν στα 3,5 έως το πολύ 3,9 δισεκατομμύρια χρόνια.

Με άλλα λόγια, σύμφωνα με όλα τα μέχρι σήμερα διαθέσιμα τεκμήρια οι πρώτες αρκετά πολύπλοκες κυτταρικές δομές, οι οποίες ήταν σε θέση να ζουν και να αναπαράγονται αυτόνομα, πρέπει να εμφανίστηκαν υπερβολικά γρήγορα, σχεδόν αμέσως αφότου σχηματίστηκε ο πλανήτης μας. Σύμφωνα μάλιστα με την τελευταία σχετική έρευνα, η ζωή εμφανίστηκε πολύ νωρίτερα!

Οι όμορφοι άνθρωποι δεν χάνονται…

Μετά από ένα μεγάλο διάστημα αποχής λόγω προσωπικών δυσκολιών, και αφού άφησα το καλοκαίρι να περάσει προσφέροντας μου έντονες δόσεις μελαγχολίας, επέστρεψα στον αγαπημένο μου μικρό φορητό υπολογιστή. Σε αυτό που αγαπώ και με γεμίζει όσο λίγα πράγματα στην ζωή μου, στην συγγραφή.

Κάθεσαι λοιπόν, σε ένα μικρό καφενέ της Αθήνας, με τον κέρσορα του υπολογιστή να αναβοσβήνει ανυπόμονα, σκέφτεσαι και αναπολείς. Ανθρώπους, καταστάσεις, συναισθήματα, στιγμές που ζεις και έζησες.

Δουλεύοντας με ένα ρομπότ

Τον Ιανουάριο, η Amazon άνοιξε το Amazon Go, ένα high-tech πολυκατάστημα, χωρίς ταμεία και με ελάχιστους υπαλλήλους, στο Σιάτλ. Μοναδική προϋπόθεση για τον καταναλωτή είναι η λήψη μιας εφαρμογής. Οι πελάτες παίρνουν τα προϊόντα που θέλουν και φεύγουν. Δεν χρειάζεται ούτε καν να τα σκανάρουν. Οι κάμερες του καταστήματος καταγράφουν τα προϊόντα στα καρότσια των πελατών και βγάζουν το άθροισμα σε έναν εικονικό λογαριασμό. Το Amazon Go είναι μια ενδιαφέρουσα καινοτομία και την ίδια στιγμή, μια σοβαρή πρόκληση για τους περισσότερους από 3,5 εκατομμύρια Αμερικανούς οι οποίοι εργάζονται ως ταμίες. Πόσο σαρωτικές θα είναι οι αλλαγές που θα επιφέρει η τεχνητή νοημοσύνη στην παγκόσμια αγορά εργασίας και πόσο απέχουμε χρονικά από τη νέα αυτή συνθήκη;

Συνταξιούχε, σφίξε κι άλλο το ζωνάρι…

Ο πατέρας μου, παιδάκι τότε, έζησε τον πόλεμο. Και τον εμφύλιο. Την μπότα του φασισμού και την τρομοκρατία της πείνας. Έζησε το 1-1-4 και τους Λαμπράκηδες. Τη Φρειδερίκη-φρίκη και τον ανύπαρκτο Παύλο. Τον Κοκό και τα διόδια για βασιλόπροικες ή βασιλόπροκες, όπως το εκλάβετε.

Τον Καραμανλή και το Γεώργιο Παπανδρέου, τη χούντα και τη μεταπολίτευση, το ζιβάγκο του Αντρέα, του Γεωργίου Μαύρου την ήττα, το «δε θέλω ου» του Ράλλη, το μουστάκι του Κατσιφάρα, το φουλάρι της Μελίνας να ανεμίζει με φόντο τον Παρθενώνα, του Γεννηματά τις ιδέες και του Τρίτση το σακάκι στον ώμο.

Τον θυμάμαι να κλαίει όταν ο Αντρέας, από το μπαλκόνι, είπε τη σημαίνουσα τότε φράση «Η Ελλάδα, στους Έλληνες».

Μόνο το 0,01% της πλανητικής βιομάζας είναι οι άνθρωποι

Το 80% της βιομάζας της Γης αποτελούν τα φυτά, το 15% τα βακτήρια και το υπόλοιπο 5% περιλαμβάνει άλλους μικροοργανισμούς και τα ζώα. Οι άνθρωποι δεν ξεπερνούν το 0,01%, δηλαδή μόλις το ένα δεκάκις χιλιοστό της πλανητικής βιομάζας, σύμφωνα με την πιο ολοκληρωμένη έως τώρα «απογραφή» της γήινης βιόσφαιρας που έκαναν οι επιστήμονες.

Καταιγισμός

Καταιγισμός. Από γεγονότα, που είτε τα τιτλοφορήσουμε «συμβάντα» είτε προσπαθήσουμε να τα αγνοήσουμε, παραμένουν εφιαλτικά σφηνωμένα στο μυαλό που αναρωτιέται: - Τι ήμασταν, πού είμαστε τώρα, τι μας περιμένει αύριο, όταν η υπόσχεση ενός τέλους της μιζέριας και της αβεβαιότητας δεν πείθει ούτε αυτούς που την εξαγγέλλουν;

Εκτός και αν θεωρούν ότι η επιθυμία τους για την υπό επαχθείς όρους εξουσία ενδιαφέρει έναν ολόκληρο λαό, που όμως δεν διψά σαν κι αυτούς για εξουσία, αλλά μόνο για μια σταγόνα παρηγοριάς στο γενικό πλάνο απαξίωσης που έχει μπει ερήμην του η ζωή του. Που δεν θέλει να του διαμερίσουν κι άλλο τα ιμάτια, να του διαμελίσουν τη σκέψη, την επιθυμία, την ελπίδα.

Τα ρομπότ του σεξ η μεγάλη απειλή

Η δημιουργία ρομπότ για το σεξ από μεγάλο αμερικανικό Πανεπιστήμιο και η δημοσιοποίησή του πριν από περίπου ένα χρόνο θέτει μείζονα ηθικο-πολιτικά ζητήματα.

Η προώθησή του στην αγορά το επόμενο διάστημα από εταιρεία που ήδη έχει πραγματοποιήσει την κατάλληλη διαφημιστική προεργασία απειλεί να μεταλλάξει το ίδιο το ανθρώπινο είδος με τη συνέργεια της τεχνοεπιστημονικής λαίλαπας που μεθοδευμένα και με σχέδιο αναπτύσσεται από την παγκόσμια ελίτ του μεταμοντέρνου νεοφιλελευθερισμού για απόλυτη κυριαρχία και υποταγή.

Πειραματόζωα, πειραματάνθρωποι και ηθική

Oι πρόσφατες αποκαλύψεις, σύμφωνα με τις οποίες ερευνητές που χρηματοδοτήθηκαν από τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία έλεγξαν τις επιπτώσεις καυσαερίων του ντίζελ σε ανθρώπους και πιθήκους, έθεσαν σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την ηθική της επιστημονικής έρευνας από επιχειρηματικούς ομίλους.

Στόχος των πειραμάτων, που χρηματοδοτήθηκαν από τη Volkswagen, την Daimler και τη BMW, ήταν να παρατηρηθεί και να καταγραφεί η ρυπογόνος επίδραση των εκπομπών από τα πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα με τη χρήση σύγχρονης τεχνολογίας καθαρισμού καυσαερίων.

Πειράματα με καυσαέρια σε ανθρώπους και στην Ολλανδία

Δοκιμές για να μετρηθούν οι επιπτώσεις από την έκθεση στα καυσαέρια πραγματοποιούνται «εδώ και χρόνια» στην Ολλανδία σε ανθρώπους και ζώα, αποκάλυψαν σήμερα στον Τύπο Ολλανδοί επιστήμονες, χαρακτηρίζοντας το σκάνδαλο γύρω από τους Γερμανούς κατασκευαστές αυτοκινήτων «τρικυμία μέσα σ' ένα ποτήρι νερό».

Στη διάρκεια ενός πειράματος που έγινε το 2006, εθελοντές εκτέθηκαν στις αραιωμένες εκπομπές ενός κινητήρα ντίζελ για δύο ώρες το πολύ, σύμφωνα με σημερινό δημοσίευμα της εφημερίδας αναφοράς NRC.

Περιφράξεις

Σε μια διαδικασία που διήρκεσε από τον 16ο μέχρι τις αρχές του 18ου αιώνα, οι μεγαλοϊδιοκτήτες γης που ήλεγχαν το βρετανικό Κοινοβούλιο, κατόρθωσαν, μέσω των διαδοχικών νόμων «Περί περιφράξεων», να κατοχυρώσουν θεσμικά την κατοχή τεράστιων εκτάσεων γης, τις οποίες εκμεταλλεύθηκαν στο έπακρο. Οι αποκαλούμενοι «εκσυγχρονιστές γαιοκτήμονες» εισήγαγαν αρκετές καλλιεργητικές καινοτομίες, νέα εργαλεία, τη χρήση λιπασμάτων και καλύτερα οργανωμένη κτηνοτροφία.