Πέμπτη 5 Νοεμβρίου 2020

Η «φρίκη της αλυσίδας»: Άτομα με ψυχικές ασθένειες δεμένα σε 60 χώρες

Εκατοντάδες χιλιάδες άτομα με
ψυχικές ασθένειες είναι αλυσοδεμένα σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με έκθεση του Human Rights Watch (HRW). Η έκθεση, που κυκλοφόρησε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας τον προηγούμενο μήνα, ανέφερε ότι τα περισσότερα άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας κρατούνται σε υπερπλήρεις ή βρώμικες αίθουσες, υπόστεγα, κλουβιά ή καταφύγια ζώων και συχνά αναγκάζονται να τρώνε, να κοιμούνται και να κάνουν την ανάγκη τους στο ίδιο μέρος.
Οι περισσότεροι από αυτούς τους ασθενείς δένονται από τις οικογένειες ή τα ιδρύματα στα οποία τοποθετούνται για μακροχρόνια περίθαλψη, σύμφωνα με την έκθεση. Το δέσιμο είναι μια μορφή φυσικού περιορισμού που χρησιμοποιείται για τον περιορισμό ατόμων με ψυχικές ασθένειες και μπορεί να γίνει με τη χρήση αλυσίδων, σχοινιών ή πανιών.
Σύμφωνα με το HRW, ο αποκλεισμός ασκείται κυρίως σε μη ιατρικά περιβάλλοντα, από οικογένειες, θεραπευτές ή μη ιατρικό προσωπικό, συχνά απουσία υποστήριξης ή υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Τα άτομα αυτά συχνά υποφέρουν από μετατραυματικό στρες, υποσιτισμό, λοιμώξεις, νευρικές βλάβες, μυϊκή ατροφία και άλλα καρδιαγγειακά προβλήματα.
Για τις ανάγκες της έρευνας, το HRW πήρε συνέντευξη από περισσότερα από 350 άτομα με τέτοια προβλήματα, συμπεριλαμβανομένων παιδιών και 430 μελών της οικογένειας, επαγγελματιών ψυχικής υγείας, θεραπευτών, κυβερνητικών αξιωματούχων και υπερασπιστών δικαιωμάτων αναπηρίας σε 110 χώρες για την έκθεσή του.
Η φτώχεια αυξάνει την κρίση
Η βίαιη αυτή τακτική του δεσίματος και του αποκλεισμού πραγματοποιείται κυρίως σε περιοχές της Αφρικής, της Ασίας και της Αμερικής που έχουν υψηλά ποσοστά φτώχειας και συνήθως ξοδεύουν λιγότερο από το 2% των ετήσιων προϋπολογισμών τους για την ψυχική υγεία, σύμφωνα με το HRW.
Από τις 60 χώρες που αναφέρει η έκθεση, 24 βρίσκονται στην Αφρική. Σαράντα οκτώ από αυτές είναι αναπτυσσόμενα έθνη, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων από των φτωχότερων χώρών του κόσμου, όπως η Λιβερία, η Μοζαμβίκη, η Σιέρα Λεόνε και η Υεμένη.
Οι συγκρούσεις που κρατούν χρόνια σε αυτές τις χώρες έχουν παίξει σημαντικό ρόλο στην αύξηση του αριθμού των ατόμων που πάσχουν από ψυχικά προβλήματα. Αλλά επειδή τα συστήματα υποστήριξής τους και τα δίκτυα κοινωνικής ασφάλισης είναι αδύναμα, οι οικογένειές τους συχνά απευθύνονται σε ιδρύματα πολιτιστικών και θρησκειών για βοήθεια.
«Εάν δεν λάβουν υποστήριξη από το κράτος, οδηγούνται σε μια κατάσταση που τους αλυσοδένουνε, επειδή οι συγγενείς δεν έχουν τρόπο πρόσβασης στις υπηρεσίες ψυχικής υγείας», δήλωσε στο Al Jazeera ο Michael Njenga, εκτελεστικός διευθυντής των χρηστών και επιζώντων της ψυχιατρικής στην Κένυα. «Συχνά δεν έχουν άλλη επιλογή παρά να κλειδώσουν τους ανθρώπους, ώστε να μπορούν να ψάχνουν για φαγητό ή να φροντίζουν τα παιδιά τους», προσθέτει.
Ανθρώπινα δικαιώματα
Ο Aoife Nolan, καθηγητής του διεθνούς δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Πανεπιστήμιο του Nottingham, δήλωσε στο Al Jazeera ότι η έκθεση του HRW εγείρει τεράστιες ανησυχίες, ιδίως επειδή απειλεί την ελευθερία και την ασφάλεια των ψυχικά ασθενών και τους εκθέτει σε βασανιστήρια και απάνθρωπη και ταπεινωτική μεταχείριση.
«Κυρίως, αποδεικνύει την αποτυχία πολλών κυβερνήσεων να διασφαλίσουν το δικαίωμα στην σωματική και ψυχική υγεία για άτομα με ψυχικά προβλήματα», είπε, προσθέτοντας ότι 171 κράτη μέλη των Ηνωμένων Εθνών έχουν υπογράψει το Διεθνές Σύμφωνο σχετικά με τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα.
Σύμφωνα με το HRW, η έλλειψη σωστής πρόσβασης στην τουαλέτα ή ακόμη και στη βασική υγειονομική περίθαλψη σημαίνει ότι τα άτομα που είναι δεμένα διατρέχουν επίσης μεγαλύτερο κίνδυνο να μολυνθούν με τον COVID-19.
Η ομάδα δικαιωμάτων κατέγραψε την υπόθεση του Σόντικιν, ενός 34χρονου άνδρα στην Ινδονησία με ψυχικά προβλήματα, ο οποίος παρέμεινε δεμένος για περισσότερα από οκτώ χρόνια σε ένα υπόστεγο έξω από το οικογενειακό του σπίτι στη Δυτική Ιάβα.
Δένουν ακόμα και παιδιά
Το δέσιμο δεν περιορίζεται μόνο στους ενήλικες. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ένα στα πέντε παιδιά παγκοσμίως πάσχει από ψυχική ασθένεια.
Η Aisha, της οποίας η 18χρονη κόρη στην πολιορκημένη Λωρίδα της Γάζας πάσχει από ψυχική ασθένεια, είπε στο HRW ότι την κρατούν αλυσοδεμένη από το πρωί έως το βράδυ. «Δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει την τουαλέτα. Φορά πάνες όλη την ημέρα… Πρέπει να την αλυσοδέσουμε, διαφορετικά, θα βγάλει τα ρούχα και τις πάνες της», είπε η Aisha.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, η αυτοκτονία είναι η τρίτη κύρια αιτία θανάτου σε παιδιά ηλικίας μεταξύ 15 και 19 παγκοσμίως. Οι ειδικοί στον τομέα της υγείας λένε ότι η φτώχεια, η σεξουαλική βία, η αναγκαστική μετανάστευση, η κατάχρηση ουσιών και η πρώιμη εγκυμοσύνη είναι αιτίες για προβλήματα υγείας των εφήβων.
Ντροπή και στιγματισμός
Η ντροπή και το στίγμα που συνδέεται με άτομα με ψυχικά προβλήματα παραμένει ένα διαδεδομένο πρόβλημα.
Η Shantha Barriga, διευθυντής των δικαιωμάτων αναπηρίας στο HRW είπε στο Al Jazeera: «Υπάρχουν πολλά ταμπού που συνδέονται με την ψυχική υγεία. Δεν είναι μόνο προτεραιότητα για τις κυβερνήσεις. Έχουν παραβλέψει την ανάγκη ενίσχυσης των επενδύσεων, της στέγασης και άλλης υποστήριξης για άτομα με τέτοια προβλήματα. Χρειαζόμαστε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση. Τα άτομα αυτά αξίζουν κάτι πολύ καλύτερο. Στη Γκάνα, η κυβέρνηση ζήτησε απαγόρευση της πρακτικής του δεσίματος. Χρόνια αργότερα, αυτό συνεχίζεται και είναι κάτι που πρέπει να αλλάξει».
Η Barriga είπε επίσης ότι το δέσιμο συμβαίνει «πίσω από κλειστές πόρτες» που καθιστά το πρόβλημα ακόμα πιο δύσκολο να αντιμετωπιστεί. Πρόκειται για μια πρακτική ιδιαίτερα διαδεδομένη στη Δυτική Αφρική.
Η Huawei Ojeifo, που πάσχει από ψυχική ασθένεια, είναι διευθύντρια της She Writes Women, ενός γυναικείου κινήματος στη Νιγηρία. Μεταξύ άλλων τόνισε ότι οι Νιγηριανοί «αγνοούν» την ψυχική υγεία και πώς να αντιμετωπίσουν το ζήτημα. «Οι Νιγηριανοί είναι συνήθως πολύ θρήσκοι, αλλά ταυτόχρονα υπάρχει άγνοια σχετικά με την ψυχική υγεία. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, η μουσική και οι κινηματογραφικές βιομηχανίες πρέπει επίσης να πουλήσουν τις ιστορίες για την ψυχική υγεία από μια πιο ενημερωμένη και εξανθρωπιστική προοπτική », λέει η Ojeifo η οποία βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της υποστήριξης για νέα νομοθεσία για την ψυχική υγεία στη χώρα της. «Στη Νιγηρία, ο νόμος του Lunacy του 1958 εξακολουθεί να ποινικοποιεί την απόπειρα αυτοκτονίας και εξακολουθεί να επιτρέπει απάνθρωπες πρακτικές», προσθέτει.
Ο Μπέντζαμιν Μπαλάχ είναι ακτιβιστής ψυχικής υγείας της Λιβερίας, ο οποίος ήταν δεμένος σε ένα «κέντρο πνευματικής επούλωσης» στη Μονρόβια το 2003 για σχεδόν ένα χρόνο. «Εάν έχεις αλυσοδεθεί, η ζωή σου δεν έχει νόημα. Δεν αντιμετωπίζεσαι πλέον ως μέρος της κοινωνίας και αισθάνεσαι ότι όλα έχουν χαθεί», είπε. Προσθέτει μάλιστα ότι το στίγμα που συνδέεται με την ψυχική ασθένεια ενισχύεται από πολιτισμικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις, με ορισμένες εκκλησίες και πνευματικά κέντρα να διαδίδουν την άποψη ότι οι ψυχικά άρρωστοι «διακατέχονται από δαίμονες».
Συστάσεις
Η έκθεση του HRW αναφέρει ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να απαγορεύσουν επειγόντως το δέσιμο με αλυσίδες, να μειώσουν το στίγμα γύρω από ψυχικά θέματα και να αναπτύξουν ποιοτικές και προσιτές κοινοτικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας.
Η έκθεση αναφέρει επίσης ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να διατάξουν αμέσως επιθεωρήσεις και τακτική παρακολούθηση κρατικών και ιδιωτικών ιδρυμάτων και να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα κατά των καταχρηστικών εγκαταστάσεων.
 
Πηγή: tvxs.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: