Τα διπλά γυαλιά

Οι διανοούμενοι, και μιλώ γι’ αυτούς που ασχολούνται με την πολιτική, είναι ιδιόρρυθμα άτομα. Μοιάζουν μ’ εκείνους τους φιλόσοφους του Μεσαίωνα που αναφέρονταν στη διπλή αλήθεια: veritas secundum fidem et veritas secundum rationem (αλήθεια σύμφωνα με την πίστη και αλήθεια σύμφωνα με τη λογική). Και δεν ήταν υποκρισία. Και δεν είναι υποκρισία ούτε και σήμερα. Είναι, αντίθετα, ένας κάποιος τρόπος σκέψης που κάνει συμβατούς, και στον ίδιο βαθμό λειτουργικούς, δύο τρόπους να παρατηρείς τα πράγματα. Και καλή τη πίστει και στις δύο περιπτώσεις. Πότε κοιτώντας από μακριά και πότε ενεργοποιώντας μια πιο φυσιολογική όραση. Οπως όταν χρησιμοποιείς διπλά γυαλιά: αρκεί να μετατοπίσεις το βλέμμα σου για ν’ αλλάξεις το οπτικό σου πεδίο.

Θεός, Τιμή, Χώρα

«Σήμερα, όλοι γνωρίζουν ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε σταυροδρόμι. Η άνοδος του εθνικισμού στην Ευρώπη και την Αμερική και σε όλο τον δημοκρατικό κόσμο θεωρείται από πολλούς απειλή για τη μεταπολεμική φιλελεύθερη τάξη. Αλλά άλλοι θεωρούν την ανανεωμένη έμφαση στον πατριωτισμό και την ελευθερία των εθνών ως συνέχιση των καλύτερων πολιτικών παραδόσεων του περασμένου αιώνα. Ομοίως, ο νέος εθνικός συντηρητισμός αποτελεί απειλή ή είναι -αντίθετα- αρετή;»

Αυτό είναι απόσπασμα από το κείμενο εισαγωγής στο πρόσφατο συνέδριο στη Ρώμη (4 Φεβρουαρίου) με τίτλο «Θεός, τιμή, Χώρα: πρόεδρος Ρόναλντ Ρέιγκαν, Πάπας Ιωάννης Παύλος Β', και η Ελευθερία των Εθνών - Εθνικό Συνέδριο Συντηρητισμού», για την «επανεξέταση της ιστορικής συμμαχίας μεταξύ ενός Αμερικανού Προέδρου και ενός Πολωνού Πάπα που νίκησε τον κομμουνισμό και κατάφερε να αποκαταστήσει την εθνική ανεξαρτησία, την αυτοδιάθεση και τη θρησκευτική ελευθερία στην Ανατολική Ευρώπη μετά το 1989».

Ηλίθιοι ψηφοφόροι ή ενεργοί συμμέτοχοι;

Στη νέα δεκαετία που ξεκινά με το 2020 ζητούμενο –ανάμεσα σε άλλα– θα είναι και η αλλαγή μοντέλου της πολιτικής, αφού το υπάρχον σήμερα όχι απλώς πνέει τα λοίσθια, αλλά έχει σαπίσει εδώ και καιρό, αφήνοντας τους κομματικούς μηχανισμούς άδεια κουφάρια, χωρίς πραγματική ζωή και δυναμισμό.

Αναδρομική διαύγεια

Οταν δεν βιώνεις το πρόβλημα, μπορείς να επαίρεσαι ότι είσαι ξεχωριστός. Εξ αποστάσεως και εκ του ασφαλούς γίνεσαι θεός. Η κυβέρνηση βρίσκεται σε πανικό. Θερίζει ό,τι έσπειρε. Οι εκλεκτοί της στους δήμους και τις περιφέρειες έχουν βγει στα κεραμίδια και απειλούν. Νιώθουν ότι τους εξαπάτησε η ηγεσία του αγαπημένου κόμματός τους.

Η ληστεία ως επένδυση

Αν κάποιος προσεκτικός αναγνώστης με γερή μνήμη ανακαλέσει τις κατά καιρούς δηλώσεις των πολιτικών, θα βρει πολλές αντιφάσεις και αντινομίες. Αλλά δεν μπορούν πάντα να έχουν ακρίβεια. Αυτή είναι δουλειά επαγγελματιών του κλάδου μας που κρατούν αρχεία και τα χρησιμοποιούν κατά το δοκούν. Αλλοτε χρησιμοποιούν τα αρχεία τους και άλλοτε τα αποσιωπούν, ανάλογα με ποια πολιτική παράταξη υποστηρίζουν.

Για τους πολιτικά άστεγους

Νεαρός, γύρω στα τριάντα πέντε, δηλώνει ότι νιώθει –και είναι– πολιτικά άστεγος. Αντιδεξιός από κούνια, ομολογεί ότι απογοητεύθηκε από την κυβέρνηση της Αριστεράς και ούτε μπορεί να επιστρέψει στο πάλαι αγλαόν σοσιαλιστικό κίνημα διότι, λέει, η αρχηγός του δεν μιλάει αλλά κραυγάζει, ουρλιάζει μάλλον.

Εχει ενδιαφέρον πώς τα βλέπουν τα πολιτικά πράγματα οι νέοι. Εδώ που τα λέμε πραγματικό ενδιαφέρον έχει ότι ακόμη ασχολούνται με τα πολιτικά αυτά –πώς να τα αποκαλέσεις– πράγματα. Είναι αλήθεια ότι η χώρα, καθυστερημένη αστικά, έτρεφε ελπίδες από την Αριστερά. Δεν είχε καταλάβει (η χώρα) ότι η υπόθεση Αριστερά στον δυτικό κόσμο έχει τελειώσει εδώ και μερικές δεκαετίες.

Βολικές απαντήσεις

Είναι να απορεί κανείς πώς καταφέρνει το ΚΚΕ να μετατρέψει μια ήττα σε ισοπαλία. Η Κεντρική Επιτροπή του κόμματος, αποτιμώντας το εκλογικό αποτέλεσμα επισημαίνει:

Πανούργα Ιστορία...

Τελικώς, η αριστερή χούντα έκανε κανονικά εκλογές, παρά τα όσα διέδιδαν οι αντίπαλοί της (στο άθλημα αυτό έχει πλούσιες επιδόσεις η ένστολη Άκρα Δεξιά). Δεν σημειώθηκαν κρούσματα βίας και νοθείας, παρά τους φόβους των δεξιών (η παράταξή τους διαθέτει την τεχνογνωσία).

Ο μασκαρεμένος λύκος...

Δεν είναι φυσικά μόνο η Γη που γυρίζει κατά τον Γαλιλαίο. Ούτε μόνο το εκλογικό αποτέλεσμα, όπως βεβαίωσε ο Αλέξης Τσίπρας. Είναι μια ολόκληρη κοινωνία που κινείται, η ελληνική, και που σιγά σιγά αποκολλάται από στερεότυπα, θέσφατα και παγωμένες δομές. Το απέδειξε πολλές φορές πριν από κάποια χρόνια, όταν τόλμησε, ξεκουνήθηκε από τους καναπέδες, γέμισε πλατείες, αμφισβήτησε το κάθε βόλεμα. Με την ίδια τόλμη έφτασε, τότε, ώς την κάλπη...

Οι αναμάρτητοι ας ρίξουν τον λίθο

Με το ποσοστό που έλαβε στις εκλογές η Ν.Δ. τρόμαξε και η ίδια η Δεξιά! Οι ερμηνείες πολλές... Θα σταθώ σε μία, την ουσιαστικότερη κατά τη γνώμη μου. Θα εστιάσω στο έλλειμμα του πολιτισμού μας –χωρίς ουσιαστική παιδεία και δημοκρατία–, που κανένα κόμμα δεν το αναφέρει ως ερμηνεία του αποτελέσματος. Ιδιαιτέρως η Αριστερά, που όφειλε και οφείλει ο πολιτισμός να είναι το αληθινό και διαχρονικό πρόσωπό της, που θα την ξεχώριζε από τα άλλα κόμματα που δεν έχουν κύριο σκοπό τους να αλλάξουν τον κόσμο. Ενώ αυτή έχει, για να τον κάνει ανθρωπινότερο, δικαιότερο. Και αυτή η διαρκής επιδίωξή της για τον πολιτισμό θα έδιδε κάποια ποιότητα, γενικά, και στην καθημερινότητά μας και στον πολιτικό πολιτισμό μας, για να μην αγριεύουν τόσο πολύ τα πολιτικά μας ήθη και πάθη. Ο ελλειμματικός μας όμως πολιτισμός, που τρέφεται και από την αλληλοσπαρασσόμενη Αριστερά (στον τόπο μας και σε όλο τον κόσμο) αλλά και ένεκα τόσο της κατάρρευσης της Σοβιετικής Ενωσης όσο και της καπιταλιστικοποίησής της.

Σαγιονάρα δωδεκάποντη

Θα μου πεις, αν δεν ήταν απέναντι ακριβώς από το σπίτι σου, θα σε πείραζε; Αν δεν το έβλεπες με τα ίδια σου τα μάτια, θα σε ενοχλούσε; Αν δεν σου είχε γανώσει εγκέφαλο, αισθητική, αξίες και την τελευταία, ψυχορραγούσα πίστη σου στο ανθρώπινο γένος, θα το θεωρούσες σημαντικό; Ο,τι και να σου απαντήσω θα 'ναι λίγο. Οι λέξεις, ούτε καν οι μυριάδες στην ελληνική, δεν είναι ικανές να περιγράψουν αυτό που έγινε εκείνο το απόγευμα στο κεφάλι μου...

Της πραγματικότητας...

Μερικοί, που θεωρούν αδιανόητη την επέλαση της Νέας Δημοκρατίας στις δημοσκοπήσεις, απορούν κι εξίστανται: «Μα, είναι δυνατόν ο λαός να προτιμάει αυτούς που τον οδήγησαν στα μνημόνια και στην οικονομική και πολιτισμική εξαθλίωση;».

Οι απαντήσεις που δίνονται δεν επαρκούν, δεν ικανοποιούν κανέναν από τους πολιτικούς αναλυτές όλου του κομματικού φάσματος. Προς θεού, μη βάλουμε στο ερμηνευτικό πεδίο την ψυχανάλυση, γιατί θα χάσουμε τ’ αυγά και τα πασχάλια -δεν είναι σχιζοφρενείς όσοι ψηφίζουν τη Νέα Δημοκρατία, απλοί ψηφοφόροι είναι, που, ως γνωστόν, άγονται και φέρονται από τους επιτήδειους (τους πιο επιτήδειους) στην πολιτική συγκυρία.

Ισπανία: Νικητής των εκλογών το Σοσιαλιστικό Κόμμα - Με Ποδέμος κ.α. μικρότερα αριστερά κόμματα αναμένεται να έχει πλειοψηφία

Η κεντροαριστερά και η αριστερά στην Ισπανία διατηρούν προβάδισμα επί της δεξιάς και της άκρας δεξιάς με το 95% των ψηφοδελτίων να έχει καταμετρηθεί μετά τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές της Κυριακής, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που έδωσε στη δημοσιότητα το ισπανικό υπουργείο Εσωτερικών.

21η Απριλίου 1967: (δεν) Ξεχνάμε...

Ο χρόνος ξεθωριάζει τις αναμνήσεις και το παρελθόν, ακόμη και γι αυτούς που επιμένουν να μην ξεχνούν, διαστρεβλώνεται μέσα από το πρίσμα του παρόντος. Θα ήταν ωστόσο προτιμότερο και πιο ωφέλιμο αν ίσχυε το αντίστροφο. Αν δηλαδή μπορούσαμε να συνδέσουμε το παρόν μας και να το αναλύσουμε μέσα από τις εμπειρίες του παρελθόντος. Σε μια τέτοια περίπτωση η 21η Απριλίου θα ήταν κάτι περισσότερο από μια θλιβερή επέτειος που δεν λέει τίποτε στους νεότερους και απλώς κάτι θυμίζει στους μεγαλύτερους...

Δεξιά-Αριστερά: μια ανειρήνευτη αντίθεση

Τα προεκλογικά συνθήματα των κομμάτων εξουσίας δημιουργούν αίσθηση και μένουν στην Ιστορία όταν είναι έξυπνα, ελκυστικά, καίρια και προκαλούν ενθουσιασμό στις τάξεις των οπαδών τους. Στο παρελθόν ήταν το αποτέλεσμα της δουλειάς των κομματικών επιτελείων.

Στις μέρες μας τα επινοούν οι διαφημιστικές εταιρείες που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους με το αζημίωτο. Σπανίως όμως διεκδικούν το βραβείο του ρεαλισμού, γιατί σκοπίμως είναι υπερβολικά. Πρέπει να δελεαστεί ο ψηφοφόρος-πελάτης για να κάνει τη «σωστή» επιλογή στην κάλπη.

Βασικό στοιχείο κάθε εκλογικής καμπάνιας είναι ο εξωραϊσμός των πεπραγμένων του κόμματος και η δαιμονοποίηση του αντιπάλου. Το μαύρο πρέπει να γίνει άσπρο και αντιστρόφως. Το σχήμα εχθρός-φίλος είναι το κυρίαρχο. Δεν υπάρχουν ενδιάμεσοι. Όποιος δεν είναι μαζί μας, είναι με τους απέναντι.

Η «αριστερή» κυβέρνηση και το ιερατείο

Καιρός είναι να αρχίσουν να κάνουν τον σταυρό τους και εκείνοι που δεν πιστεύουν στα θεία και που θεωρούσαν ότι κάποια στιγμή θα γινόταν διακριτό από ετούτη την κυβέρνηση ότι άλλο σημαίνει να είσαι πολίτης και άλλο πιστός, ότι η Εκκλησία δεν έχει καμιά δουλειά στον πολιτικό στίβο και στην πολιτειακή δομή της χώρας. Το ιερατείο νίκησε κατά κράτος την «αριστερή» ιδεολογία καθώς και την [ας μη χασκογελάσουμε] ριζοσπαστικότητα αυτής της ιδεολογίας.

Οι... ανάποδοι

«Μια Πόλη Ανάποδα» είναι το όνομα ενός νέου αριστερού ριζοσπαστικού σχήματος για τον Δήμο Θεσσαλονίκης, όπως προέκυψε από την ιδρυτική συνέλευση που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο.

Σκόρδα, πράσα και ρεπάνια

Με τέτοια υλικά, τέτοιο προϊόν θα πάρεις∙ είναι κανόνας. Ακριβώς πάνω σ΄αυτό, ο Παπαδιαμάντης είχε στήσει το δίστιχό του «Σκόρδα πράσα και ρεπάνια και ακόμα κάτι τι / ο Νιανιός θα θυσιάσει για να βγάλει βουλευτή».

Το τελευταίο ως πρακτική ιδέα ενός προβληματικού πολιτικού ανθρωπότυπου που τρυπώνει λάθρα στα συμφραζόμενα ακόμα και της σημερινής κοινοβουλευτικής αντιπροσωπευτικότητας, δεν δίνει καμία θεσμική απάντηση στο αν ο γερο-Νιανιός έχει ή όχι τη δυνατότητα να κολλάει αφίσες με τη φάτσα του κάθε προγραμμένου –εκείνου του, έστω, λάθος εκλεγμένου και ανίκανου βουλευτή‒, να στέλνει μέιλ ή sms και να τον απειλεί με κρεμάλες και εκτελεστικά αποσπάσματα.

Αυτή φταίει

Το μέλλον έχει ένα κακό συνήθειο: έρχεται. Το παρελθόν έχει επίσης ένα κακό συνήθειο: επανέρχεται.

Όσο για μας, καθώς βρισκόμαστε κάπου στη μέση, νομίζουμε πως πηγαίνουμε, ενώ απλά ερχόμαστε. Δεν επιστρέφουμε (τουλάχιστον, και ευτυχώς, όχι πάντα). Ερχόμαστε. Τώρα, κοντά σε τι, πλησίον ποιου, αυτό εναπόκειται στον πατριωτισμό μας. Στις συνήθειες, την πίστη, την παιδεία μας, τις μύχιες σκέψεις μας, τις βαθιές μας επιθυμίες.

Ημίαιμοι αριστεροί

Ημίαιμη αριστερή φίλη μου παλαιόθεν (έχει ψηφίσει όλα τα κόμματα παραμένοντας πάντα στην Ανανεωτική Αριστερά) έχει την καλή συνήθεια να συμβουλεύει τους πάντες για τα πάντα. Ανήκοντας και εγώ στον κύκλο των προνομιούχων που δέχονται ακόμα δωρεάν συμβουλές -σε μια εποχή που τα πάντα τείνουν να μετατραπούν σε εμπορεύματα- επωφελήθηκα της ευκαιρίας για να διορθωθώ.

Δεν την άρεσε το προηγούμενο άρθρο μου, η αναφορά στις Κορεάτισσες που εξαναγκάστηκαν από τον αυτοκρατορικό στρατό του Χιροχίτο να ενταχθούν στις γραμμές του ως πόρνες. «Αυτά είναι παλιά και δεν αφορούν κανέναν. Ο κόσμος σήμερα πεινάει, δεν έχει να πληρώσει το ηλεκτρικό, μένει άνεργος και πετάγεται στους δρόμους». Και μου υπέδειξε ποια είναι η σωστή δημοσιογραφία που πρέπει να ακολουθήσω όχι μονάχα εγώ, αλλά όλοι οι συνάδελφοι σε αυτήν εδώ την εφημερίδα.