(Α)πολιτική, (αντι)πολιτική και πολιτική

Στην Ελλάδα και στην υπόλοιπη Ευρώπη προβληματίζονται για την «αλλοπρόσαλλη» και ανεξήγητη συμπεριφορά του εκλογικού σώματος. Πολιτικοί, δημοσιογράφοι, δημοσκόποι, αναλυτές διερωτώνται πώς είναι δυνατόν να παλινδρομούν, να φλερτάρουν με το επικίνδυνο, να μη διδάσκονται από τα πεπραγμένα.

Αλήθεια, εθελοτυφλούν ή πραγματικά δεν βλέπουν τι συμβαίνει; Αφού απογοήτευσαν τους πολίτες με τις αστοχίες τους, τις καταχρήσεις, τη διαφθορά, ζητούν και τα ρέστα.

Αλήθεια, εθελοτυφλούν ή δεν βλέπουν ότι τους απογύμνωσαν ιδεολογικά και τους έθεσαν σε πολιτική αποστρατεία; Ολοι οι απογοητευμένοι «δημιούργησαν» το κόμμα «Δεν ξέρω, δεν απαντώ». (ΔΕΝ Ξ./ΔΕΝ Α.).

Η πολιτική της ανωτερότητας και του μίσους

Είναι σύνηθες να ανήκει κάποιος κάπου εθνικά, θρησκευτικά ή πολιτικά. Στην ομάδα αισθάνεται ασφαλής, ειδικά όταν ο κόσμος γίνεται πιο αβέβαιος όπως σε εποχές κρίσης. Το μείγμα μιας οικονομικής κατάρρευσης, μαζικών αφίξεων μεταναστών και πραγματικών ή φανταστικών απειλών των συνόρων από τους γείτονες γίνεται έναυσμα λαϊκισμού. Και τότε ξεπηδούν λαλίστατοι εθνοσωτήρες και ακραία κινήματα που θα σώσουν τη φυλή από τους άλλους που την επιβουλεύονται.

Η κατάντια της "δημοκρατίας" και του πολιτικού συστήματος

Τα γεγονότα που εκτυλίχτηκαν τη Κυριακή 3 Μαρτίου στην πόλη μας, με αφορμή την παρουσία κυβερνητικών στελεχών στην εκδήλωση προς τιμήν της κ. Ουρανίας Νιζαμίδου ως αγωνίστριας της Δημοκρατίας, μου δημιούργησαν την ανάγκη τα εκφράσω την άποψή μου κάνοντας παράλληλα και μια κριτική.

Υπηρέτες του «παρα–»

Ο πρώτος μύθος λέει ότι μπορούμε να φτιάξουμε κάτι που να μοιάζει με καθαρό πολιτικό υποκείμενο όταν βγάλουμε από τον ορίζοντά μας όλα όσα μας φαίνονται πολιτικό trash, σαπάκια και, κυρίως, απολιτίκ.

Όλους όσους δεν στηρίζουν και δεν συμμετέχουν σε κόμματα, όσους δεν διαβάζουν Τύπο και δεν παρακολουθούν τα δελτία ειδήσεων, τους αναλφάβητους, τους απροσάρμοστους, τους αναχωρητές και κάθε είδους προβληματικούς και ληγμένους, τις μειονότητες και τους πρόσφυγες, τους μη μετέχοντες στις διαδικασίες λήψης των αποφάσεων κ.λπ. Όμως, αν τους αγνοήσεις και τους εξαιρέσεις, τότε δημιουργείς κοινωνική μηχανική και έδαφος για την αποβολή της πολιτικής. Δημιουργείς πολλά πολιτικά απόβλητα.

Hasta Siempre

Ωσάν πολίτης, σκυφτός ραγιάς σαν πιάσει πόστο: δερβέναγάς. Δυστυχία σου, Ελλάς, με τα τέκνα που γεννάς! Ώ Ελλάς, ηρώων χώρα, τί γαϊδάρους βγάζεις τώρα;… (Γ. Σουρής)

Πολλές φορές αναφέρεται πως η Δημοκρατία γεννήθηκε στην αρχαία Ελλάδα. Στην Αθήνα συγκεκριμένα. Πολλές φορές αναφέρεται από μια ανάγκη να εμφανισθεί μια σύνδεση με τους αρχαίους ημών προγόνους, άλλες φορές με μια δόση ειρωνείας για τον ρόλο της αθηναϊκής δημοκρατίας της εποχής. Στην πραγματικότητα ποια ήταν η καινοτομία της αρχαίας Αθήνας;

Η «δημοκρατία» στα χρόνια της χολέρας

Για τον Μαδούρο και τα μεγάλα κρίματα και λάθη του, που έχουν σε μεγάλο βαθμό υποσκάψει μέσα σε λίγα χρόνια τα σημαντικά πολιτικά και κοινωνικά επιτεύγματα της «Μπολιβαριανής Επανάστασης» του μακαρίτη προκατόχου και μέντορά του, Ούγκο Τσάβες, και τον έχουν φέρει αντιμέτωπο ακόμη και με πολλούς φανατικούς πρώην «τσαβίστας», έχω γράψει επανειλημμένα σε τούτη εδώ τη στήλη: το 2017 έκανα μάλιστα και την αυτοκριτική μου, ως όφειλα πιστεύω, διότι –όπως και πολλοί ακόμη αριστεροί γραφιάδες σε όλο τον κόσμο– υπερασπίστηκα για χρόνια από συναισθηματική φόρτιση και κεκτημένη ταχύτητα ένα καθεστώς που είχε εμφανώς «μπατάρει» προς τη λάθος κατεύθυνση και που, όπως έχει δυστυχώς συμβεί τόσες και τόσες φορές στην Ιστορία, πρόδιδε σε καθημερινή βάση τις γενεσιουργές του αξίες και προτάγματα και που, πάνω απ’ όλα, απογοήτευε τη βενεζουελάνικη φτωχολογιά, που τώρα του γυρίζει σε μεγάλο ποσοστό την πλάτη.

Ο εθνολαϊκισμός απειλεί την Δημοκρατία

Τις τελευταίες ημέρες, ο Δήμαρχος Έδεσσας κος Γιάννου έχει επιδοθεί σε έναν, άνευ προηγουμένου, λεκτικό οχετό κατά μελών της παράταξης μας και του υποψηφίου Δημάρχου κ. Γιάννη Τσεπκεντζή. Σε πρόσφατη ανάρτηση του προειδοποίησε ότι θα υπάρξουν αντιδράσεις σε περίπτωση παρουσίας μας σε εκδήλωση μνήμης για τον Μακεδονικό Αγώνα, μας κατηγόρησε για συμμετοχή σε “ύποπτα πανηγύρια”, ενώ σε άλλο δημόσιο διάλογο, άφησε υπονοούμενα για “φιλίες με αλυτρωτιστές”.

Η ψήφος του βουλευτή κατά συνείδηση

Κάποιοι μέμφονται τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλέξη Τσίπρα, ότι προσεταιρίζονται βουλευτές άλλων κομμάτων για να επιτύχουν στη Βουλή τις απαιτούμενες πλειοψηφίες.

Ας θυμηθούμε όμως επί του ιστορικά πραγματικού.

Το 1980 η Νέα Δημοκρατία και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής προετοιμάζοντας την υποψηφιότητά του για την Προεδρία της Δημοκρατίας προσεταιρίσθηκαν βουλευτές της άκρας Δεξιάς (τότε Εθνική Παράταξη) αλλά και τρεις βουλευτές του δημοκρατικού χώρου, τους Θανάση Κανελλόπουλο και Μιχάλη Παπακωνσταντίνου, εμβληματικές πολιτικές προσωπικότητες της Κεντροαριστεράς, και τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, βουλευτή του κόμματος των Φιλελευθέρων.

Τη δεκαετία του 1980 το ΠΑΣΟΚ και ο Ανδρέας Παπανδρέου επιχειρώντας αμφίπλευρη διεύρυνση προσεταιρίσθηκαν τον Μανώλη Γλέζο, μετά την απόφαση της ΕΔΑ να συνεργαστεί με το ΠΑΣΟΚ, αλλά και τους Γεώργιο Μαύρο και Γιάννη Μπούτο.

Το «προοίμιο» της συμφωνίας το διάβασε κανείς;

Δυστυχώς, η δημοκρατία δεν φαίνεται να αποτελεί συνειδητή επιλογή στην κοιτίδα της, ούτε ιστορικό προορισμό. Ο λόγος ξανά για τα συλλαλητήρια και την ένδεια επιχειρημάτων εκ μέρους της Ν.Δ. για το ονοματολογικό των γειτόνων αλλά και τη νομιμοποίηση της νεοφασιστικής οργάνωσης που –με κάθε τρόπο– θέλει «ξιφολόγχες στα πεζοδρόμια». Στην πραγματικότητα, πίσω από τους αντικυβερνητικούς τακτικισμούς της αντιπολίτευσης βρίσκεται η εθνικιστική αναδίπλωση της ελληνικής συντήρησης.

Αμεση δημοκρατία και το πείραμα της Μελβούρνης

Η Ελλάδα κατατάσσεται από όλα τα διεθνή ινστιτούτα ως μία από τις λιγότερο δημοκρατικές χώρες της Ε.Ε. Σύμφωνα με το Economist Intelligence Unit π.χ. η Ελλάδα χαρακτηρίζεται ως «ελαττωματική δημοκρατία» (faulted democracy). Ως προς τις Οικονομικές Ελευθερίες δε (π.χ. από το Ινστιτούτο Frazer), η Ελλάδα κατατάσσεται χειρότερα από την Μποτσουάνα και αυταρχικές χώρες της Ε.Ε. όπως οι Ουγγαρία και Πολωνία.

Οι δείκτες που χρησιμοποιούν είναι πολλοί, όπως απονομή δικαιοσύνης (όπου η Ελλάδα μόλις πιάνει τη βάση λόγω αργής απονομής που φτάνει την αρνησιδικία), γραφειοκρατία, φορολόγηση κ.λπ.

Το Μακεδονικό πήγε στα σχολεία

Πριν από μια δεκαετία, ενδεχομένως κανείς και καμιά μας δεν θα φανταζόταν ότι θα γίνονταν καταλήψεις στα σχολεία για το Μακεδονικό και για την υποχρέωση της ελληνικής πολιτείας να συμβάλει στη λύση ενός μακροχρόνιου προβλήματος για τη χώρα, την ευρύτερη περιοχή, την Ευρώπη. Γιατί το Μακεδονικό, πριν γίνει πρόβλημα και για τους Αμερικανούς, ήταν πρωτίστως δικό μας πρόβλημα.

Στο άκρο της Νοτιανατολικής Ευρώπης, σε μια περιοχή που προσπαθούσε να σταθεί στα πόδια της μετά την κατάρρευση του κρατικού σοσιαλισμού, μια ευρωπαϊκή χώρα, όπως η Ελλάδα, κατάφερε από τη Μεταπολίτευση και μετά όχι μόνο να μην επιλύσει κανένα ζήτημα εξωτερικής πολιτικής που θα είχε πολιτικό κόστος στο εσωτερικό της αλλά να δημιουργήσει και νέα. Να θεωρεί ότι περιβάλλεται από εχθρούς που επιβουλεύονται τα εθνικά της δικαιώματα. Να γίνει από δύναμη σταθερότητας και ανάπτυξης στην περιοχή, από δύναμη επίλυσης προβλημάτων, πρόβλημα για τις εξελίξεις.

«Η δημοκρατία πούλησε τη Μακεδονία»

Καθώς περνούν οι μέρες κοιτάμε τις καταλήψεις των μαθητών κατά της Συμφωνίας των Πρεσπών, τις αντιδράσεις των μαθητών που στέκουν απέναντι, τις ανακοινώσεις και τις κινητοποιήσεις ενάντια στον φασισμό στα σχολεία. Βλέπουμε τα συνθήματα, προβληματιζόμαστε για το πώς ο εθνικισμός διατρέχει οριζόντια μια κοινωνία που νοσεί και για τις απαντήσεις που αυτή η κοινωνία δίνει στα παιδιά για τη νόσο της.

Βλέπουμε τον προβληματισμό και τις προτεινόμενες λύσεις, τα πανό και τα συνθήματα. Ανάμεσά τους το «Η δημοκρατία πούλησε τη Μακεδονία», γραμμένο από χέρι μαθητή -μπορεί καθοδηγούμενου αλλά παρ' όλα αυτά μαθητή- κάπου στον Βορρά.

Ο κώδικας των «Δεν» και μια προδιαγεγραμμένη καταστροφή

Τις μέρες του Σεπτεμβρίου οι περισσότεροι άνθρωποι αισθάνονται να κατακλύζονται από έντονα συναισθήματα - όχι ευχάριστα τις περισσότερες φορές: φόβο, δέος, αποστροφή, άρνηση, νοσταλγία... Κάποιες από τις 30 μέρες του είναι τόσο έντονες ώστε σε αναγκάζουν να στέκεσαι ακίνητος με το βλέμμα κολλημένο στο άπειρο προσπαθώντας να αντιληφθείς αν είσαι οργισμένος, απορημένος ή έτοιμος να παραδοθείς στο τελεσίδικο της μοίρας.

Το ημερολόγιο του Σεπτεμβρίου είναι γεμάτο από μεγάλα ή μεγαλύτερα γεγονότα που είτε δεν θα ήθελες να σου συμβαίνουν είτε προσπαθείς να τα κρατήσεις στο αεροστεγές τμήμα της μνήμης: τελειώνουν οι διακοπές, ανοίγουν τα σχολεία, η εφορία σε θυμάται, ο Πινοσέτ επέβαλε τη χούντα του, ο Χίτλερ ξεκίνησε τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, οι ισλαμιστές χτύπησαν τους δίδυμους πύργους, η Γερμανία ξανάγινε ενιαία...

114 πολίτες της Πέλλας υπογράφουν για την υπεράσπιση της Δημοκρατίας

Τα θλιβερά γεγονότα που συμβαίνουν τελευταία στη χώρα μας με αφορμή της εξελίξεις στο «Μακεδονικό» ζήτημα πρέπει να προβληματίσουν και να ανησυχήσουν κάθε δημοκρατικό πολίτη.

Οι αντισυγκεντρώσεις, οι προσπάθειες διάλυσης πολιτικών εκδηλώσεων, οι ύβρεις, οι απειλές, οι προπηλακισμοί, η λεκτική και σωματική βία εναντίον όσων έχουν διαφορετική άποψη από αυτήν που θεωρείται «εθνικά ορθή», οι κραυγές για «προδότες» και «εθνικούς μειοδότες», οι δηλώσεις για «personanongrata», γυρίζουν την κοινωνία μας πολλά χρόνια πίσω και αποτελούν κίνδυνο για τη δημοκρατία.

Γιατί το ζήτημα δεν είναι αν κάποιος είναι υπέρ ή κατά της συμφωνίας της Ελλάδας με την Π.Γ.Δ.Μ., όπως έχει αναφαίρετο δικαίωμα κάθε πολίτης να κάνει, υποστηρίζοντας δημόσια την άποψή του, αλλά αν για οποιοδήποτε θέμα, όσο ευαίσθητο κι αν είναι, μπορεί να γίνεται δημόσιος διάλογος σε συνθήκες ανεκτικότητας και ελευθερίας έκφρασης.

Στον πάτο με μεγάλη ταχύτητα

Όλοι έχουμε δικαίωμα να αλλάζουμε γνώμη και θέσεις. Αν οι συνθήκες έχουν μεταβληθεί, αν οι αιτίες που μας είχαν κάνει στο παρελθόν να πιστεύουμε ορισμένα πράγματα έχουν εξαφανιστεί, αν η έφοδος στον ουρανό οδήγησε στην αιχμαλωσία από στρατοπεδικές δυστοπίες, τότε ο αναστοχασμός, η αυτοκριτική, η αναθεώρηση και η μετακίνηση δεν συνιστούν έγκλημα καθοσιώσεως.

Αντιθέτως, επιβάλλονται· διαφορετικά, κινδυνεύουμε να διολισθήσουμε στη γραφικότητα. Μόνον οι νεκροί και οι δογματικοί είναι άκαμπτοι. Οι πρώτοι, γιατί δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς· οι δεύτεροι, γιατί φοβούνται πως αν αρχίσουν να αμφιβάλλουν και να θέτουν ερωτήματα, θα καταρρεύσει το σύμπαν τους και θα περιέλθουν σε κατάσταση διαρκούς μελαγχολίας.

Για την υπεράσπιση της Δημοκρατίας - Κείμενο για υπογραφή

Τα τελευταία γεγονότα τόσο πριν όσο κυρίως μετά τη συμφωνία της Ελλάδας με την ΠΓΔΜ, δηλαδή οι ακραίες αντιδράσεις, οι βρισιές, οι απειλές, οι προπηλακισμοί όσων υποστηρίζουν τη συμφωνία, μια ρητορική της μισαλλοδοξίας και της αραχνιασμένης εθνικοφροσύνης, που χωρίζει τους Έλληνες σε πατριώτες και προδότες, πρέπει να μας προβληματίσουν και να μας ανησυχήσουν.

Το ζήτημα δεν είναι αν κάποιος είναι υπέρ ή κατά της συμφωνίας, όπως έχει δικαίωμα ο κάθε πολίτης να κάνει.

Το ζήτημα είναι αν μπορεί κανείς ελεύθερα να εκφράσει τις απόψεις του για το οποιοδήποτε θέμα (και γι' αυτά που χαρακτηρίζονται "εθνικά"), χωρίς να φοβάται και χωρίς να κινδυνεύει, αν ο δημόσιος χώρος είναι δημόσιος για όλους.

Είναι τελικά ζήτημα δημοκρατίας.

Και τη δημοκρατία έχουμε χρέος να την υπερασπίσουμε.

Είμαι σίγουρος πως αυτές οι σκέψεις απασχολούν όλους και όλες μας...

Αν δεν έχετε αντιρρήσεις, μπορείτε να υπογράψετε το παρακάτω κείμενο, στέλνοντας μήνυμα thaxts@gmail.com με το ονοματεπώνυμο και την ιδιότητά σας και δήλωση ότι συμφωνείτε.

Επίσης μπορείτε να το στείλετε σε φίλους/ες σας για αποδοχή και υπογραφή με τον ίδιο τρόπο ή να το τυπώσετε και να μαζέψετε υπογραφές (ονοματεπώνυμο και ιδιότητα).

Δημοκρατίες της διαφθοράς

ΜΕΤΑΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ φιλοξενεί συνάδελφο από γειτονικό κράτος στη θερινή κατοικία του. «Πώς είναι δυνατόν να έχεις τέτοιο πολυτελές σπίτι;» ρωτά. «Βλέπεις τη γέφυρα εκεί κάτω; 10% μίζα», λέει ο νοικοκύρης περήφανα. Αργότερα, ο φιλοξενούμενος ανταποδίδει την πρόσκληση στο δικό του σπίτι που είναι πολύ πιο πολυτελές. «Μα πώς και έχεις τέτοιο σπίτι;» ρωτάει ο ένας.

«Εμαθα από σένα. Βλέπεις τη γέφυρα στην άκρη του δρόμου; 100% μίζα» απαντάει ο άλλος. Αυτό το συνηθισμένο κεντροευρωπαϊκό ανέκδοτο αντιπροσωπεύει μια γενικότερη αλήθεια. Ζούμε σε μια περίοδο γενικευμένης διαφθοράς. 

Ο νέος αγνώριστος γείτονας

Σαν να πετάχτηκε απ' το κρεβάτι του μέσα σε εφιάλτη. Μένοντας μόνος, ολομόναχος, έβαλε νερό στην καφετιέρα, έστω να συνομιλήσει με το γουργουρητό της. Ανοιξε το ραδιόφωνο, να είναι και κάποιος άλλος στο έρημο σπίτι. Το γουργουρητό της καφετιέρας έδειχνε σαν να ήταν αλλοτριωμένη γλώσσα, που της ήταν φοβερά δύσκολο να το ξέρει η ίδια. Σαν να έψαχνε η ίδια η μηχανή μια εξωτερική δικαιολογία για τη λειτουργία της. Μια υπερβατολογική εξήγηση, αφού είχε χάσει, φαίνεται, προ πολλού μια δική της απάντηση σε δικό της ερώτημα.

Τα οικονομικά της Αρχαίας Ελλάδας…

Κάτι σπουδαίο συνέβη στην κλασική Ελλάδα, αλλά δεν το γνωρίζαμε μέχρι προσφάτως. Παρά τις αντίξοες συνθήκες, οι Αρχαίοι Έλληνες δημιούργησαν μια επιτυχημένη τάξη επιχειρηματιών που διέπρεψαν και έγιναν πλούσιοι.

Οι Αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς δεν απεικόνιζαν, συνήθως, τον πολιτισμό τους με αυτό τον τρόπο. Ο Ηρόδοτος, ως γνωστόν, αντιπαρέβαλλε την Ελληνική λιτότητα με την Ανατολίτικη τρυφηλότητα σε μια συνάντηση που κατέγραψε (ή επινόησε) μεταξύ του Αθηναίου ποιητή και νομοθέτη Σόλωνα και του Κροίσου, του, ονομαστού για τον πλούτο του, βασιλιά της Λυδίας.

Ο Κροίσος έδειχνε τα πλούτη του στον Σόλωνα, και έπειτα τον ρώτησε ποιος είναι ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος στον κόσμο. Ο Σόλωνας του απάντησε ότι ο πιο ευτυχισμένος που έχει δει ήταν κάποιος ονόματι Τέλλος, ένας Αθηναίος μεσαίας τάξης, ο οποίος είχε την τύχη να δει όμορφα και καλά παιδιά και εγγόνια και να πεθάνει σε μεγάλη ηλικία, ηρωικά, στη μάχη.

«Είμαστε μαζί σου Καταλούνια» – η εξέγερση στην Ισπανία είναι κάτι μεγαλύτερο από τις σημαίες και τη γλώσσα

Μετά τις θηριωδίες του Ισπανικού Κράτους την περασμένη Κυριακή στην Καταλονία, το προκύπτον ζήτημα δημοκρατίας υποσκέλισε ευλόγως στη διεθνή κοινή γνώμη το ζήτημα της εθνικής ανεξαρτησίας. Μήπως, όμως, στην καταλανική εξέγερση αυτά τα δύο ζητήματα συγχωνεύονται αδιαχώριστα σε ένα ενιαίο πολιτικό όραμα;

Ο γνωστός αριστερός δημοσιογράφος Paul Mason ήταν την Κυριακή του δημοψηφίσματος στη Βαρκελώνη. Το άρθρο του απευθύνεται μεν στο ευρύ κοινό της  εφημερίδας The Guardian, αυτό δεν το κάνει όμως λιγότερο ενδιαφέρον:  ο Mason επιτυγχάνει να συνδυάσει  εντυπωσιακά και γλαφυρά τις εικόνες των οποίων ήταν μάρτυρας με τολμηρές και αρκετά πρωτότυπες σκέψεις, μιλώντας μας για τον «κοσμοπολίτικο εθνικισμό» και τον αμεσοδημοκρατικό χαρακτήρα της Καταλανικής εξέγερσης και εντάσσοντάς την στο ευρύτερο πλαίσιο των σημερινών κινημάτων αμφισβήτησης της Ευρωπαϊκής  Ένωσης.