«Κι έφθασε ο τρομερός χειμώνας 1941-1942. Ο θάνατος μας θέριζε καθημερινά»... όπως γράφτηκε για τον πιο τραγικό χειμώνα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας (με τον πανδημικό χειμώνα του 2020-21 ν’ ακολουθεί από απόσταση).
Μόνο τον πρώτο μήνα του 1942 είχαν καταγραφεί στην Αθήνα 3.096 θάνατοι, κι αυτό ενώ πολλοί έμεναν αδήλωτοι, για τα δελτία τροφίμων.
Ανάμεσα σε αυτούς που αντέδρασαν, δρώντας συνεπικουρικά στα χειμαζόμενα τμήματα της κοινωνίας, υπήρξαν και αθλητές, οι οποίοι ίδρυσαν τον Απρίλιο του ’42 την προοδευτικής κατεύθυνσης ΕΕΑ (Ενωση Ελλήνων Αθλητών), αρκετά μέλη της οποίας εκτελέστηκαν για την αντιστασιακή τους δράση, όπως οι Σπύρος Κοντούλης της ΑΕΚ, Γαβριήλ Γαζής του ΠΑΟ, μα και συνεπεία -ή στην ίδια την τραγωδία- των Δεκεμβριανών, με γνωστότερους στην Αθήνα τους Δημήτρη Αργυρό (του Εθνικού) και Μιχάλη Αναματερό και Νίκο Γόδα (του ΟΣΦΠ).
Πρωτεργάτες της οι Γρ. Λαμπράκης (δολοφονημένος επίσης Μάη, 20 χρόνια μετά), Ρ. Φραγκούλης, Ηλ. Μισαηλίδης, Γ. Θάνος κ.ά. Η πρώτη μεγάλης κλίμακας δημόσια εκδήλωση της ΕΕΑ έγινε τον Μάη του ’42, όταν αποφάσισε να διοργανώσει ένα ντέρμπι ώστε τα έσοδα να διοχετευτούν στους χειμαζόμενους του «Σωτηρία», φυματικοί και ανάπηροι πολέμου οι περισσότεροι, που είχαν ήδη χτυπηθεί, πέρα από την έλλειψη υγειονομικού υλικού και τροφίμων, από τους ταγματασφαλίτες και την κατοχική κυβέρνηση στο φρικτό «Μπλόκο των Νοσοκομείων».
Οταν όμως στο ντέρμπι του κατοχικού Μάη, στο οποίο συμμετείχαν ο Παναθηναϊκός και η ΑΕΚ, ανακοινώθηκε ότι τα έσοδα θα τα επέτασσαν για τις ανάγκες τους οι κατοχικές δυνάμεις, οι πάνω από 15.000 συγκεντρωμένοι ξέσπασαν ορμώντας στον αγωνιστικό χώρο και προξενώντας μεγάλης έκτασης υλικές καταστροφές στο μετέπειτα «Απ. Νικολαΐδης».
Οι αθλητές των δύο ομάδων, και οι φίλαθλοι από κοινού, διαδήλωσαν προς την Ομόνοια, όπου και διαλύθηκαν βίαια από την κατοχική αστυνομία. Ηταν η αθλητική διαδήλωση που οδήγησε, ανάμεσα σε άλλα, κάποιους και στην ίδρυση της «αθλητικής ΕΠΟΝ», αλλά και -στη δυστυχία των μετεμφυλιακών χρόνων- στην ομάδα εξορίστων της «Μακρονήσου» που έδωσε αγώνα με τον Ολυμπιακό φιλοξενούμενη στο γήπεδο του Παναθηναϊκού.
Εναν χρόνο ύστερα από εκείνο τον Μάη, τον Μάη του ’43, 80 χρόνια πριν, το ξεχωριστό από την ΕΠΟ πρωτάθλημα στο γήπεδο της Νήαρ Ηστ θα μάζευε όλες τις αθηναϊκές ομάδες με προσωπική ευθύνη των ποδοσφαιριστών, αλλά και εισπράξεις που -όπως και σημαντικό μέρος των συσσιτίων κυρίως των βαλκανιονικών του στίβου που είχαν έτσι κι αλλιώς πρωτοστατήσει στην ίδρυση της ΕΕΑ- θα επέστρεφαν στην «απόλυτα αναγκεμένη» κοινωνία. Ενας άλλος Μάης, ένα άλλο ποδόσφαιρο.
Ελένη Καρασαββίδου
Πηγή: efsyn.gr
Ανάμεσα σε αυτούς που αντέδρασαν, δρώντας συνεπικουρικά στα χειμαζόμενα τμήματα της κοινωνίας, υπήρξαν και αθλητές, οι οποίοι ίδρυσαν τον Απρίλιο του ’42 την προοδευτικής κατεύθυνσης ΕΕΑ (Ενωση Ελλήνων Αθλητών), αρκετά μέλη της οποίας εκτελέστηκαν για την αντιστασιακή τους δράση, όπως οι Σπύρος Κοντούλης της ΑΕΚ, Γαβριήλ Γαζής του ΠΑΟ, μα και συνεπεία -ή στην ίδια την τραγωδία- των Δεκεμβριανών, με γνωστότερους στην Αθήνα τους Δημήτρη Αργυρό (του Εθνικού) και Μιχάλη Αναματερό και Νίκο Γόδα (του ΟΣΦΠ).
Πρωτεργάτες της οι Γρ. Λαμπράκης (δολοφονημένος επίσης Μάη, 20 χρόνια μετά), Ρ. Φραγκούλης, Ηλ. Μισαηλίδης, Γ. Θάνος κ.ά. Η πρώτη μεγάλης κλίμακας δημόσια εκδήλωση της ΕΕΑ έγινε τον Μάη του ’42, όταν αποφάσισε να διοργανώσει ένα ντέρμπι ώστε τα έσοδα να διοχετευτούν στους χειμαζόμενους του «Σωτηρία», φυματικοί και ανάπηροι πολέμου οι περισσότεροι, που είχαν ήδη χτυπηθεί, πέρα από την έλλειψη υγειονομικού υλικού και τροφίμων, από τους ταγματασφαλίτες και την κατοχική κυβέρνηση στο φρικτό «Μπλόκο των Νοσοκομείων».
Οταν όμως στο ντέρμπι του κατοχικού Μάη, στο οποίο συμμετείχαν ο Παναθηναϊκός και η ΑΕΚ, ανακοινώθηκε ότι τα έσοδα θα τα επέτασσαν για τις ανάγκες τους οι κατοχικές δυνάμεις, οι πάνω από 15.000 συγκεντρωμένοι ξέσπασαν ορμώντας στον αγωνιστικό χώρο και προξενώντας μεγάλης έκτασης υλικές καταστροφές στο μετέπειτα «Απ. Νικολαΐδης».
Οι αθλητές των δύο ομάδων, και οι φίλαθλοι από κοινού, διαδήλωσαν προς την Ομόνοια, όπου και διαλύθηκαν βίαια από την κατοχική αστυνομία. Ηταν η αθλητική διαδήλωση που οδήγησε, ανάμεσα σε άλλα, κάποιους και στην ίδρυση της «αθλητικής ΕΠΟΝ», αλλά και -στη δυστυχία των μετεμφυλιακών χρόνων- στην ομάδα εξορίστων της «Μακρονήσου» που έδωσε αγώνα με τον Ολυμπιακό φιλοξενούμενη στο γήπεδο του Παναθηναϊκού.
Εναν χρόνο ύστερα από εκείνο τον Μάη, τον Μάη του ’43, 80 χρόνια πριν, το ξεχωριστό από την ΕΠΟ πρωτάθλημα στο γήπεδο της Νήαρ Ηστ θα μάζευε όλες τις αθηναϊκές ομάδες με προσωπική ευθύνη των ποδοσφαιριστών, αλλά και εισπράξεις που -όπως και σημαντικό μέρος των συσσιτίων κυρίως των βαλκανιονικών του στίβου που είχαν έτσι κι αλλιώς πρωτοστατήσει στην ίδρυση της ΕΕΑ- θα επέστρεφαν στην «απόλυτα αναγκεμένη» κοινωνία. Ενας άλλος Μάης, ένα άλλο ποδόσφαιρο.
Ελένη Καρασαββίδου
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου