Τρίτη 18 Ιανουαρίου 2022

Τηλεκπαίδευση: Γιατί το Υπουργείο Παιδείας λέει μισές αλήθειες και ολόκληρα ψέματα

Στην προσπάθεια του να δείξει πνεύμα συμμόρφωσης με τις υποδείξεις της ΑΠΔΠΧ, αν και τον Νοέμβριο απειλούσε με προσφυγή στη δικαιοσύνη, το Υπουργείο Παιδείας αποφεύγει να πει την αλήθεια και να φανερώσει τα χαρτιά του.
Διαβάζοντας την ανακοίνωση που εξέδωσε το Υπουργείο Παιδείας τη Δευτέρα αναφορικά με το ζήτημα της τηλεκπαίδευσης, θα μπορούσε να πει κανεις ότι έχει... ιστορικό χαρακτήρα.
Για πρώτη φορά τους τελευταίους 18 μήνες το Υπουργείο παραδέχεται ότι υπάρχουν συγκεκριμένα προβλήματα με τη διαδικασία τα οποία, όπως είναι γνωστό, έχει καταγράψει και επισημάνει η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
Η ανακοίνωση έχει ως εξής:
"Ανακοίνωση σύμφωνα με την οποία τα τεχνικά ζητήματα και οι επισημάνσεις που είχαν αναφερθεί σε σχέση με την τηλεκπαίδευση έχουν ικανοποιηθεί και ένα τελευταίο τεχνικό ζήτημα βαίνει προς ικανοποίηση, εξέδωσε η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
Στην ανακοίνωση τονίζεται η συνεργασία του Υπουργείου Παιδείας με την Αρχή μετά την επισήμανση κάποιων τεχνικών κυρίως ζητημάτων σχετικά με τη λειτουργία της τηλεκπαίδευσης και η κατάθεση αναλυτικού υπομνήματος του Υπουργείου με επιπλέον δράσεις και ενέργειες που ανέλαβε.
Η Αρχή καταλήγει ότι «η σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι συμβατή με τη βασική αποστολή του Κράτους, όπως αυτή απορρέει από τις διατάξεις του άρθρου 16 του Συντάγματος, αποτελεί δε πρόσφορο μέτρο για τη διατήρηση της σχέσης εκπαιδευτικού-μαθητή εν μέσω υγειονομικής κρίσης.»
Το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων προστατεύει τα προσωπικά δεδομένων των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας, αξιοποιώντας ταυτόχρονα προς όφελος αυτής τις νέες τεχνολογίες, ιδιαιτέρως δε εν μέσω της πρωτοφανούς υγειονομικής κρίσης".
Οι λέξεις βέβαια με τις οποίες εκφράζεται το Υπουργείο Παιδείας είναι πολύ προσεκτικά επιλεγμένες. Γίνεται λόγος για "επισήμανση κάποιων τεχνικών κυρίως ζητημάτων" από την πλευρά της Αρχής. Σε ελεύθερη μετάφραση αυτό σημαίνει "μην ανησυχείτε, τεχνικά είναι τα ζητήματα και σύντομα θα υπάρξει βελτίωση".
Τι "ξέχασε" να πει το Υπουργείο
Το Υπουργείο έχει βέβαια καταφέρει να διαψευστεί από την Αρχή Προστασίας Δεδομένων πριν καν εκδώσει την ανακοίνωσή του την Δευτέρα. Και αυτό γιατί στην ανακοίνωση της Αρχής στις 16 Ιανουαρίου πουθενά δεν γίνεται λόγος για "τεχνικά, κυρίως, ζητήματα".
Αντιθέτως, η Αρχή μιλά για "ελλείψεις στις υποχρεώσεις του Υπουργείου Παιδείας" και χαρακτηριστικά αναφέρει: "η Αρχή κάλεσε το Υπουργείο ως «υπεύθυνο επεξεργασίας» να καταστήσει τις πράξεις επεξεργασίας σύμφωνες με τις διατάξεις του Κανονισμού ως προς τέσσερα σημεία, με συγκεκριμένο τρόπο και εντός προθεσμίας δύο μηνών για τα τρία σημεία και τεσσάρων μηνών για το τέταρτο".
Κοντολογίς, η Αρχή κάλεσε το Υπουργείο να συμμορφωθεί με το νόμο, τόσο απλά.
H ανακοίνωση της Αρχής
"Με την απόφαση 50/2021 η Αρχή Προστασίας Δεδομένων είχε διαπιστώσει ελλείψεις στις υποχρεώσεις του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων όσον αφορά τη συμμόρφωσή του με τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων σε σχέση με τις διαδικασίες που εφαρμόζει για τη σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, η Αρχή κάλεσε το Υπουργείο ως «υπεύθυνο επεξεργασίας» να καταστήσει τις πράξεις επεξεργασίας σύμφωνες με τις διατάξεις του Κανονισμού ως προς τέσσερα σημεία, με συγκεκριμένο τρόπο και εντός προθεσμίας δύο μηνών για τα τρία σημεία και τεσσάρων μηνών για το τέταρτο.
Μετά την έκδοση της απόφασης, το Υπουργείο συνεργάστηκε με την Αρχή, ώστε να αποσαφηνιστούν οι αναγκαίες ενέργειες για την ικανοποίηση των απαιτήσεων που απορρέουν από την εν λόγω απόφαση. Το Υπουργείο, με υπόμνημα που κατέθεσε στις 14/1/2022, πριν τη λήξη της πρώτης προθεσμίας, ενημέρωσε την Αρχή για τις ενέργειές του σε σχέση με τις επισημάνσεις της Αρχής. Από το υπόμνημα του Υπουργείου προκύπτει ότι αντιμετωπίζονται οι ελλείψεις για τις οποίες είχε δοθεί προθεσμία δύο μηνών ενώ βρίσκεται σε πορεία υλοποίησης η ικανοποίηση της τέταρτης επισήμανσης.
Όπως έχει ήδη επισημανθεί στη Γνωμοδότηση 4/2020 της Αρχής, η σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση, είναι συµβατή µε τη βασική αποστολή του Κράτους, όπως αυτή απορρέει από τις διατάξεις του άρθρου 16 του Συντάγματος, αποτελεί δε πρόσφορο μέτρο για τη διατήρηση της σχέσης εκπαιδευτικού-µαθητή εν µέσω υγειονομικής κρίσης.
Η Αρχή, στο πλαίσιο της αποστολής της, επιδιώκει με συνέπεια και κατά τη διάρκεια της πανδημίας, να διασφαλίζει ότι θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες δεν πλήττονται υπέρμετρα από την αναπόφευκτη επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, την οποία συνεπάγεται η χρήση νέων τεχνολογιών".
Πώς (δεν) συμμορφώθηκε
Τα τρία από τα τέσσερα σημεία της απόφασης που εκδόθηκε τον Νοέμβριο του 2021 για τα οποία καλείται προς συμμόρφωση το Υπουργείο δεν συνιστούν βέβαια απλά τεχνικά ζητήματα και αυτό η Αρχή το γνωρίζει καλά.
Για τις παραβάσεις των διατάξεων του άρθρου 6 του ΓΚΠΔ, το Υπουργείο χρειάζεται να τροποποιήσει τη σύμβαση που δεσμεύει το ελληνικό δημόσιο με τη Cisco έτσι ώστε είτε να μην συλλέγονται μη απαραίτητα δεδομένα είτε να συλλέγονται με ρητή συγκατάθεση του χρήστη.
Για τις παραβιάσεις του άρθρου 14 σε συνδυασμό με το άρθρο 5 παρ. 1 α του ΓΚΠΔ, το άρθρο 12 και το άρθρο 37 παρ. 7 ΓΚΠΔ το Υπουργείο πρέπει να λάβει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για την εξοικείωση των εκπαιδευτικών σε θέματα διαχείρισης προσωπικών δεδομένων έτσι ώστε να είναι σε θέση να προχωρούν σε κατάλληλες ενέργειες όταν αυτό χρειάζεται. Ουδεμία τέτοια πρωτοβουλία έχει ληφθεί ή ανακοινωθεί, τουλάχιστον μέχρι στιγμής.
Για τις παραβάσεις, τέλος, των διατάξεων του άρθρου 25, παρ 1. του ΓΠΔ το Υπουργείο οφείλει να προχωρήσει σε δημιουργία και διαμοιρασμό αναλυτικού εντύπου ενημέρωσης για εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές σε κατανοητό ύφος και γλώσσα. Ούτε τέτοια πρωτοβουλία έχει αναληφθεί απ' ότι γνωρίζουμε.
Καταλήγουμε, άρα, στο συμπέρασμα ότι τα ζητήματα που εκκρεμούν είναι ζητήματα ουσίας που έχουν να κάνουν με την εφαρμογή του νόμου και την προστασία των υποκειμένων και όχι με "τεχνικής φύσης ζητήματα".
Το Υπουργείο Παιδείας το μόνο που έπραξε είναι να καλύψει τυπικά τα νώτα του σε σχέση με τις προθεσμίες. Στις 14 του μήνα, τελευταία εργάσιμη ημέρα πριν εκπνεύσει η προθεσμία της 16ης Ιανουαρίου, έστειλε υπόμνημα στην Αρχή (το οποίο, μέχρι στιγμής, δεν έχει δημοσιευτεί ούτε από την Αρχή ούτε από το Υπουργείο). Στις 16 του μήνα εξέδωσε ανακοίνωση η Αρχή και στις 17 το Υπουργείο.
Και όλα αυτά ενώ το Υπουργείο Παιδείας απειλούσε τον Νοέμβριο με προσφυγή στη δικαιοσύνη (σε μία πρωτοφανή ενέργεια που δεν ταιριάζει σε φιλελεύθερο κράτος δικαίου) για το περιεχόμενο της απόφασης που είχε λάβει! Δύο μήνες μετά όλα μοιάζουν διαφορετικά...
Τα σημαντικά ζητήματα εν κατακλείδι είναι δύο:
  • 1ον: Η απόλυτη ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων διασφαλίζεται όπως προβλέπει ο νόμος για όσους κάνουν ΤΩΡΑ τηλεκπαίδευση; Με ποιες ακριβώς ενέργειες συμμορφώθηκε το Υπουργείο Παιδείας; Γιατί δεν δημοσιεύτηκε το σχετικό υπόμνημα της 14ης Ιανουαρίου;
  • 2ον: Εχει ζητήσει το Υπουργείο από τη Cisco να διαγράψει τα προσωπικά δεδομένα χρηστών που έχει αποσπάσει;
Νίκος Γιαννόπουλος
Πηγή: news247.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: