Τρίτη 20 Δεκεμβρίου 2022

Το ΥΠΠΟ κατάπιε (ένοχα;) τη γλώσσα του

Περισσότερα από δύο 24ωρα μετά τις -πέραν οποιασδήποτε αμφισβήτησης- αποκαλύψεις του Νικόλα Ζηργάνου στην «Εφ.Συν.», ουδεμία αντίδραση υπήρξε εκ μέρους της ηγεσίας του υπουργείου. Αντίθετα, η τομεάρχης Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., Σία Αναγνωστοπούλου, ανέφερε σε ανακοίνωσή της πως «η δοτή κ. Μενδώνη θα όφειλε να έχει ήδη παραιτηθεί» και ζητά, όπως και ο ΣΕΑ άλλωστε, άμεση κατάργηση της συμφωνίας με τον Στερν και το Μητροπολιτικό Μουσείο και τη διενέργεια ερευνών από ειδικούς.
● Θα ζητήσετε συγγνώμη αν υπάρξουν αποδείξεις για αρχαιοκαπηλία και θα πάρετε πίσω την υπογραφή σας από τη συμφωνία με τον Στερν;
Την περασμένη Παρασκευή το απόγευμα στη Βουλή ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. και πρώην υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, υπέβαλε αυτή την ερώτηση στην υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη. Και έλαβε από εκείνη την εξής απάντηση: «Εχω πει πολλές φορές και το επαναλαμβάνω: Μέχρι σήμερα που μιλάμε στην αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΠΟ δεν έχει κατατεθεί αποδεικτικό στοιχείο ότι οι 161 κυκλαδικές αρχαιότητες έχουν οποιαδήποτε επιβάρυνση από δικαστική διαδικασία που να επιβεβαιώνει και να αποδεικνύει παράνομη διακίνηση. Είναι προφανές ότι οι κυκλαδικές αρχαιότητες δεν βρέθηκαν στην Αμερική τυχαία. Προφανώς διακινήθηκαν. Ομως μέχρι σήμερα οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟ δεν έχουν στοιχεία και αποδείξεις για τον τρόπο που διακινήθηκαν, για το πότε διακινήθηκαν και δεν διαθέτουν τα αποδεικτικά στοιχεία που ζητούν τα δικαστήρια. Από κει και πέρα, υπογράφοντας τη σύμβαση εξασφαλίζουμε τον μεγαλύτερο επαναπατρισμό αρχαιοτήτων, χωρίς να αποποιηθεί το ελληνικό κράτος κανένα δικαίωμά του».
Λίγες ώρες αργότερα, το πρωί του Σαββάτου, στην «Εφ.Συν.» (και στον ιστότοπο Solomon) δημοσιεύτηκε αποκαλυπτική έρευνα του συναδέλφου μας, ερευνητή Νικόλα Ζηργάνου με όλα τα στοιχεία και τις αποδείξεις. Ολα τα ντοκουμέντα δηλαδή που αποδεικνύουν ότι το ειδώλιο αρ. 29 της Συλλογής Στερν βρισκόταν στα χέρια τού, καταδικασμένου και στην Ελλάδα, αρχαιοκάπηλου Τζιανφράνκο Μπεκίνα, ο οποίος το πούλησε, μαζί με δύο άλλα κυκλαδικά αντικείμενα, στον περιβόητο αρχαιοπώλη Χοριούσι στο Τόκιο. Ο Νικόλας Ζηργάνος παρέθετε τόσο τα έγγραφα αλληλογραφίας όσο και το τιμολόγιο πώλησης των ειδωλίων, εκ των οποίων το ένα (αρ. 29) κατέληξε στη Συλλογή του Λέοναρντ Στερν και το άλλο στη συλλογή της επιτρόπου στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Ν.Υ., Σέλμπι Γουάιτ.
Θυμίζουμε ότι η τελευταία στο παρελθόν είχε αναγκαστεί να επιστρέψει αντικείμενα στην Ελλάδα, ενώ πρόσφατα από την Εισαγγελία της Ν. Υόρκης κατασχέθηκαν αντικείμενα της συλλογής της, τα οποία επαναπατρίστηκαν σε Ιταλία και Τουρκία. Οι αποκαλύψεις του Νικόλα Ζηργάνου εκθέτουν την υπουργό Πολιτισμού, τον ίδιο τον πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη, που κατά δήλωσή του καλεσμένος του Στερν στο μέγαρό του στη Νέα Υόρκη είχε επισκεφτεί και «θαυμάσει» τη συλλογή από κοντά, αλλά και όλη την κυβέρνηση και το κόμμα της Ν.Δ. που υπερψήφισε τη συμφωνία.
Αλλά σα να μην έφτανε η πληρέστατη και τεκμηριωμένη έρευνα του Ν. Ζηργάνου, που δεν αφήνει και πολλά περιθώρια... ελιγμών -και κανένα περιθώριο αμφιβολίας άλλωστε-, το πρωί της Κυριακής στην ιστοσελίδα Popaganda δημοσιεύτηκε συνέντευξη στην Ιωάννα Κλεφτόγιαννη του Χρίστου Ντούμα, αρχαιολόγου από τους ειδικότερους στην κυκλαδική τέχνη, ομότιμου καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, διεθνώς γνωστού ανασκαφέα της Σαντορίνης, που έχει διατελέσει και, ορισμένος από το Ελληνικό Δημόσιο, επιμελητής της συλλογής Κυκλαδικών Αρχαιοτήτων (τα μετέπειτα εκθέματα του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης της Αθήνας) που δημιούργησε η Ντόλλυ Γουλανδρή. Σε αυτή λοιπόν τη συνέντευξη ο κ. Ντούμας ανέφερε ξεκάθαρα ότι «είναι μεγάλες οι πιθανότητες να είναι κίβδηλα» 4 ή 5 (από τα 15) αντικείμενα της Συλλογής Στερν που εκτίθενται στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Επισήμαινε επίσης ότι έστειλε σχετική επιστολή στο ΥΠΠΟ και στο μουσείο, καθώς θεωρεί απολύτως αναγκαίο να ελεγχθεί η γνησιότητα των αντικειμένων από αρμόδια επιτροπή.
Παρ’ όλα αυτά μέχρι και χθες το απόγευμα ουδέν νεότερο υπήρχε από την πλευρά της ηγεσίας του ΥΠΠΟ. Ούτε δήλωση από τη Βεργίνα όπου βρισκόταν η υπουργός. Ούτε σχόλιο από το γραφείο Τύπου. Ούτε «κιχ». Αντίθετα, στα γραφεία μας έφτασε θριαμβευτική πρόσκληση να παραστούμε σήμερα «στην παρουσίαση επαναπατρισθείσης επιτύμβιας στήλης από το Ηνωμένο Βασίλειο»!
«Κυβέρνηση-πλυντήριο αρχαιοκαπηλίας»
Η τομεάρχης Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., Σία Αναγνωστοπούλου, πάντως πρώτη φορά προέβη σε ανακοίνωση τόσο οργισμένη που κι αυτή, μόνη της, θα λάμβανε λογικά κάποια απάντηση από μια υπουργό που κάπως θα θιγόταν. «Για την παράνομη “συλλογή Στερν” με τα 161 κυκλαδικά αντικείμενα και την παράνομη συμφωνία που κύρωσε στη Βουλή η Ν.Δ.», έγραφε η κ. Αναγνωστοπούλου, «είχαμε εξ αρχής προειδοποιήσει ότι ο κ. Μητσοτάκης λειτουργούσε ως εκπρόσωπος αρχαιοκαπήλων, η κ. Μενδώνη ως εκπρόσωπος οίκων δημοπρασιών και η κυβέρνηση της Ν.Δ. ως πλυντήριο αρχαιοκαπηλίας. Αυτό επιβεβαιώνεται συνεχώς, εδώ και 3 μήνες, τόσο από τον κοινοβουλευτικό έλεγχο όσο και από τις συνεχείς αποκαλύψεις των επιστημόνων που φέρνουν καθημερινά νέα στοιχεία στην επιφάνεια.
Η κ. Μενδώνη, που μέχρι χτες διαβεβαίωνε ότι η“συλλογή Στερν” ήταν νόμιμη, συνεχίζει να κρύβεται από την αλήθεια που βοά για την αρχαιοκαπηλική της προέλευση, την οποία ουδέποτε διερεύνησε ως όφειλε, για να εξυπηρετήσει αποκλειστικά τα συμφέροντα του κ. Στερν. Θυμίζουμε άλλωστε ότι επί τρία χρόνια διαπραγματευόταν μαζί του στα κρυφά, ενώ ο κ. Μητσοτάκης πηγαινοερχόταν στο σπίτι του κ. Στερν στη Νέα Υόρκη, όπως ο ίδιος δήλωσε, για να θαυμάσει από κοντά τα κλεμμένα από τη χώρα μας κυκλαδικά ειδώλια, χωρίς να ντρέπεται.
Είναι προφανές ότι δεν έχει μείνει ίχνος θεσμικής αξιοπρέπειας ούτε στην κ. Μενδώνη ούτε στον κ. Μητσοτάκη, αλλά μετά τις σημερινές αποκαλύψεις και την έρευνα του κ. Ζηργάνου στο Solomon και στην Εφημερίδα των Συντακτών για την αποδεδειγμένη προέλευση αντικειμένων της “συλλογής Στερν” από τον καταδικασμένο αρχαιοκάπηλο Μπεκίνα, οφείλουν να ακυρώσουν την κατάπτυστη συμφωνία που υπέγραψαν και να φροντίσουν ώστε να επιστραφούν άμεσα όλες οι αρχαιότητες στις Κυκλάδες όπου ανήκουν και στα δημόσια μουσεία της χώρας μας. Εκτός και αν “τους κρατάει” από κάπου ο κ. Στερν για τα παράνομα αλισβερίσια που είχαν μαζί του επί τρία χρόνια αντί να πράξουν το καθήκον τους και να ακολουθήσουν από την πρώτη στιγμή τα νόμιμα και τα δέοντα για τη διεκδίκηση της συλλογής από τον παράνομο κάτοχο.
Οσο για τη δοτή κ. Μενδώνη, θα όφειλε να έχει ήδη παραιτηθεί. Διέσυρε τους θεσμούς της χώρας και ανάγκασε το ελληνικό κοινοβούλιο και τους εκλεγμένους βουλευτές της Ν.Δ. να γίνουν αποδέκτες προϊόντων εγκλήματος αρχαιοκαπηλίας εξαιτίας της δικής της ιδιοτέλειας ή ανεπάρκειας.
Ωστόσο δεν ελπίζουμε ότι θα επιδείξει εν προκειμένω τη στοιχειώδη αξιοπρέπεια ή ευθιξία. Η κ. Μενδώνη έχει σταματήσει προ πολλού να υπηρετεί το Υπουργείο Πολιτισμού και όσα αυτό θα έπρεπε να συμβολίζει και να εκπροσωπεί και έχει ταχθεί αποκλειστικά στην υπηρεσία του ανήθικου παρακράτους Μητσοτάκη».
Περιμένοντας απαντήσεις από το υπουργείο
Χθες κοινοποιήθηκε και η ανακοίνωση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων που επισήμαινε ότι «η Συμφωνία για τη «Συλλογή Στερν» αποτελεί κορυφαίο σκάνδαλο νομιμοποίησης της αρχαιοκαπηλίας και της κιβδηλείας μνημείων», ζητούσε να ακυρωθεί άμεσα ο νόμος 4968/22 και τόνιζε ότι τα «νέα στοιχεία που έρχονται στο φως επιβεβαιώνουν, πέραν πάσης αμφιβολίας, τις αιτιάσεις του Συλλόγου» (ο ΣΕΑ είχε προειδοποιήσει εξ αρχής για την αρχαιοκαπηλική προέλευση της Συλλογής Στερν όπως και για την αμφισβητούμενη γνησιότητα κάποιων από τα αντικείμενά της).
Επισήμαινε ακόμα ότι ήδη από τις πρώτες αποκαλύψεις του αρχαιολόγου-ερευνητή Χρήστου Τσιρογιάννη (δηλαδή τις φωτογραφίες του ειδωλίου αρ. 29 από το αρχείο Μπεκίνα), «η Υπουργός μπορούσε, ακόμη και τότε, να ζητήσει τη συνδρομή των ιταλικών αρχών για να διερευνήσει αν όντως το ειδώλιο αρ. 29 και άλλα αντικείμενα της Συλλογής Στερν είχαν διακινηθεί από τον Ιταλό αρχαιοκάπηλο. Οχι μόνο δεν το έπραξε, αλλά προσπάθησε να υποβαθμίσει το θέμα».
Και αφού παραθέτει αναλυτικά όλα τα νέα στοιχεία που προέκυψαν από την έρευνα του Ν. Ζηργάνου και τις δηλώσεις του Χρ. Ντούμα, ο ΣΕΑ ζητά να ακυρωθεί η συμφωνία και «να ακολουθήσουν οι νόμιμες ενέργειες:
● Να μεταβεί κλιμάκιο Ελλήνων ειδικών αρχαιολόγων και συντηρητών και να εξετάσουν τη γνησιότητα όλων των αντικειμένων της Συλλογής Στερν.
● Να δοθεί εντολή η αρμόδια Υπηρεσία του ΥΠΠΟ, όπως έπρεπε θεσμικά να είχε συμβεί εξ αρχής, να ελέγξει τα πιστοποιητικά προέλευσης των αντικειμένων, να τεκμηριώσει την προέλευση των αρχαίων της Συλλογής Στερν και να κάνει όλες τις απαραίτητες συγκρίσεις και ταυτίσεις με τα στοιχεία και τα δεδομένα όλων των σχετικών αρχείων.
● Να ζητηθεί η συνδρομή του Εισαγγελέα της Ν. Υόρκης ώστε να κατασχεθούν και να επιστραφούν άμεσα στη χώρα το ειδώλιο αρ. 29 της Συλλογής Στερν και το ειδώλιο νο 12 της έκθεσης Glories of the Past από τη Συλλογή της Shelby White, που αποτελούν αποδεδειγμένα προϊόντα αρχαιοκαπηλίας.
● Η κυριότητα και η κατοχή των αυθεντικών κλεμμένων αρχαιοτήτων της Συλλογής Στερν να περάσει στο ελληνικό δημόσιο και οι αρχαιότητες να επαναπατριστούν για να εκτεθούν σε δημόσια ελληνικά Μουσεία, με τελικό προορισμό το Μουσείο Κυκλαδικού Πολιτισμού στο Κάστρο της Νάξου».
Ο ΣΕΑ κλείνει την ανακοίνωσή του τονίζοντας ότι αναμένει τις απαντήσεις του ΥΠΠΟ. Κι εμείς, όπως και κάθε Ελληνας πολίτης που ανησυχεί για ό,τι είναι δημόσια περιουσία. Εν προκειμένω άλλωστε δεν είναι στη διακριτική ευχέρεια της υπουργού να επιλέξει τη σιωπή. Είναι υποχρέωσή της ν’ απαντήσει.

Ναταλί Χατζηαντωνίου
Πηγή: efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: