Δευτέρα 11 Απριλίου 2022

Για μια πικέτα

Απορίες προκάλεσε μια μαύρη πικέτα με τη λέξη «ΕΛΛΑΣ» και το σήμα της ειρήνης δεξιά και αριστερά της, όλα με άσπρο χρώμα, στην αντιπολεμική συγκέντρωση – συναυλία για την ειρήνη, που έγινε σήμερα στα Γιαννιτσά.
Μήπως ήταν άσχετη με την εκδήλωση; Μήπως παράταιρη σε σχέση με τα πανό και τα συνθήματα εναντίον του πολέμου στην Ουκρανία; Μήπως παλιοκαιρινή και ξεπερασμένη;
Ας πάμε κάποια χρόνια πίσω, μιας και εμάς, αντίθετα από την κυνική δήλωση του Πρωθυπουργού «Τι ενδιαφέρει ένα παιδί 17 ετών τι έγινε το 1963;», η ιστορική μνήμη μάς ενδιαφέρει.
Κυριακή 21 Απριλίου 1963. Για τη μέρα αυτή είχε προγραμματιστεί η πρώτη Πορεία Ειρήνης, με αφετηρία τον τύμβο του Μαραθώνα και τερματισμό την Πνύκα. Η πορεία οργανώθηκε από τον «Σύνδεσμο Νέων για τον πυρηνικό αφοπλισμό Μπέρτραντ Ράσελ» και την Ελληνική Επιτροπή για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη (ΕΕΔΥΕ) και είχαν προσκληθεί να πάρουν μέρος και πολλοί ξένοι ειρηνιστές απ' όλο τον κόσμο.
Η κυβέρνηση της ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή είχε απαγορεύσει την πορεία (αλλά και κάθε συγκέντρωση σε ανοιχτό χώρο σε ολόκληρη τη χώρα!), και είχε ανακοινώσει ότι όποιος πλησιάσει στον Μαραθώνα θα συλλαμβάνεται, παρά το γεγονός ότι τέτοιες εκδηλώσεις γίνονταν σε ολόκληρη την Ευρώπη και το αντιπυρηνικό κίνημα λάμβανε τεράστιες διαστάσεις.
Τέθηκαν σε επιφυλακή στρατός, αστυνομία, χωροφυλακή, ακροδεξιές παρακρατικές οργανώσεις, ακόμη και άνδρες του Λιμενικού, αφού έπρεπε να αποκοπεί και η προσέλευση... «διά θαλάσσης».
Το πρωί της 21ης Απριλίου, ο βουλευτής της ΕΔΑ Γρηγόρης Λαμπράκης, γιατρός, πρώην πανελληνιονίκης και βαλκανιονίκης αθλητής του άλματος εις μήκος, αψηφώντας τις απαγορεύσεις, καταφέρνει και φτάνει στον Μαραθώνα. Ξεκινά μόνος του την πορεία από τον Τύμβο, κρατώντας ανοιχτό μπροστά στο στήθος του ένα μαύρο πανό με τη λέξη «ΕΛΛΑΣ» και το σήμα του φιλειρηνικού κινήματος (βλ. τη φωτογραφία στο τέλος του κειμένου) και φωνάζοντας: «Ζήτω η Ειρήνη, ζήτω η Δημοκρατία».
Δέχεται επίθεση, καθώς προσπαθούν να του πάρουν το πανό, χωρίς όμως να το καταφέρουν. Συνεχίζει την πορεία, πότε μόνος του και πότε μαζί με μερικούς αγωνιστές που μπόρεσαν να περάσουν τα μπλόκα της Αστυνομίας. Στη διασταύρωση της Ραφήνας χωροφύλακες και παρακρατικοί του επιτίθενται, τον βρίζουν, τον απειλούν, τον χτυπούν, του σκίζουν το σακάκι και επιχειρούν να τον παρασύρουν σε γειτονικό δάσος. Καταφέρνει να γλιτώσει χάρη στην παρουσία ξένων δημοσιογράφων. Τελικά τον συλλαμβάνουν στο Πικέρμι και μετά από ώρες τον εγκαταλείπουν στη Νέα Ιωνία. Πάνω από 1.000 φιλειρηνιστές έχουν συλληφθεί την ίδια μέρα (πολλοί έχουν κακοποιηθεί), ανάμεσα τους και πολλοί ξένοι.
Αργά το βράδυ ο Λαμπράκης φτάνει στα γραφεία της ΕΕΔΥΕ και από εκεί στέλνει τηλεγράφημα στις εφημερίδες, που άρχιζε ως εξής: «Πόθος δημοκρατικού λαού μας διά πορείαν Ειρήνης "Μαραθών - Αθήναι" επραγματοποιήθη».
Λίγες μέρες αργότερα, στις 22 Μαϊου 1963, μετά από μια ομιλία του σε εκδήλωση για την ειρήνη στη Θεσσαλονίκη, δολοφονείται από παρακρατικούς με άμεση εμπλοκή της Αστυνομίας.
Η επίμαχη πικέτα, λοιπόν, στην αντιπολεμική-φιλειρηνική συγκέντρωση στα Γιαννιτσά, όμοια με το πανό που κρατούσε ο Γρηγόρης Λαμπράκης στην πρώτη Μαραθώνια Πορεία Ειρήνης, δεν ήταν άσχετη ή άστοχη. Ήθελε να δείξει ότι ένα κόκκινο νήμα συνδέει τους αγώνες του χθες με τους αγώνες του σήμερα για την ειρήνη και για έναν κόσμο πιο ανθρώπινο, πιο δίκαιο, πιο δημοκρατικό.
Θ.Α.

Δεν υπάρχουν σχόλια: